b-holder EP26: เจ้าพ่อ บ้านใหญ่ และสังคมอุปถัมภ์ สัจธรรมของการเมืองไทย

THE MOMENTUM Podcast

การเมืองแบบ ‘เจ้าพ่อ’ และ ‘บ้านใหญ่’ ถือเป็นอีกหนึ่งนวัตกรรมที่อยู่คู่กับประชาธิปไตยแบบไทยๆ มาหลายทศวรรษ การถือกำเนิดของบ้านใหญ่มาจากการ ‘อุปถัมภ์’ ทั้งตัวบุคคล ชุมชน และสร้างบารมีจากการสะสมทรัพยากรในจังหวัด สยายปีกไปยังการทำธุรกิจต่างๆ และเมื่อถึงจุดหนึ่ง ก็ลงสนามการเมือง ทำให้หลายนามสกุลอยู่คู่กับสนามการเมืองทั้งในระดับท้องถิ่น และในระดับชาติมาอย่างยาวนาน ตัวอย่างการเมืองแบบบ้านใหญ่คือตระกูล ‘คุณปลื้ม’ ของจังหวัดชลบุรี ตระกูล ‘เทียนทอง’ ของจังหวัดสระแก้ว และตระกูล ‘สะสมทรัพย์’ ของจังหวัดนครปฐม ที่หากย้อนประวัติกลับไป ตระกูลเหล่านี้อยู่คู่กับการเมืองในแต่ละจังหวัดมานานกว่า 3-4 ทศวรรษ และ ณ ปี 2566 ก็ยังคงเวียนว่ายอยู่ในการเมืองไทย มิหนำซ้ำ บรรดาผู้เชี่ยวชาญยังคงวิเคราะห์ว่าคนนามสกุลเหล่านี้ยังมีโอกาสเป็น ส.ส. ต่อไปได้อีกเรื่อยๆ b-holder ชวนฟังต้นกำเนิดของ ‘บ้านใหญ่’ ว่าเพราะเหตุใดจึงอยู่คู่กับการเมืองไทยมาแบบฝังแน่น ไปจนถึงวิวัฒนาการการสะสม ‘ทุน’ การสร้างระบบอุปถัมภ์ กระทั่งการดำรงอยู่จนถึงปัจจุบัน ว่าเพราะเหตุใด ไม่ว่าระบบการเมืองจะเป็นแบบ ‘เผด็จการ’ หรือ ‘ประชาธิปไตย’ บ้านใหญ่ ก็ยังมีที่ทางอยู่เสมอ