In 1966, two Brazilian men were found dead on Vintém Hill under bizarre circumstances that continue to perplex investigators and conspiracy theorists alike. Lying side by side, their bodies were discovered wearing matching lead masks—shields with no eyeholes—alongside cryptic notes. Were they victims of a cult ritual, a failed experiment, or something even more otherworldly? See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info .…
Player FM - Internet Radio Done Right
Checked 1y ago
เพิ่มแล้วเมื่อ oneปีที่ผ่านมา
Looks like the publisher may have taken this series offline or changed its URL. Please contact support if you believe it should be working, the feed URL is invalid, or you have any other concerns about it.
เนื้อหาจัดทำโดย Yiğit Konur เนื้อหาพอดแคสต์ทั้งหมด รวมถึงตอน กราฟิก และคำอธิบายพอดแคสต์ได้รับการอัปโหลดและจัดหาให้โดยตรงจาก Yiğit Konur หรือพันธมิตรแพลตฟอร์มพอดแคสต์ของพวกเขา หากคุณเชื่อว่ามีบุคคลอื่นใช้งานที่มีลิขสิทธิ์ของคุณโดยไม่ได้รับอนุญาต คุณสามารถปฏิบัติตามขั้นตอนที่แสดงไว้ที่นี่ https://th.player.fm/legal
Player FM - แอป Podcast
ออฟไลน์ด้วยแอป Player FM !
ออฟไลน์ด้วยแอป Player FM !
))
Daily Deals
พอดคาสต์ที่ควรค่าแก่การฟัง
สปอนเซอร์
Lisp Programlama Dilini Diğerlerinden Farklı Kılan Unsurlar (What Made Lisp Different)
Fetch error
Hmmm there seems to be a problem fetching this series right now.
Last successful fetch was on March 19, 2024 22:09 (
What now? This series will be checked again in the next day. If you believe it should be working, please verify the publisher's feed link below is valid and includes actual episode links. You can contact support to request the feed be immediately fetched.
Manage episode 383412286 series 3528279
เนื้อหาจัดทำโดย Yiğit Konur เนื้อหาพอดแคสต์ทั้งหมด รวมถึงตอน กราฟิก และคำอธิบายพอดแคสต์ได้รับการอัปโหลดและจัดหาให้โดยตรงจาก Yiğit Konur หรือพันธมิตรแพลตฟอร์มพอดแคสต์ของพวกเขา หากคุณเชื่อว่ามีบุคคลอื่นใช้งานที่มีลิขสิทธิ์ของคุณโดยไม่ได้รับอนุญาต คุณสามารถปฏิบัติตามขั้นตอนที่แสดงไว้ที่นี่ https://th.player.fm/legal
"Paul Graham'ın 2001'de yazıp 2002'de revize ettiği bu makale, Lisp programlama dilinin diğer dillerden farklılaşan dokuz özgün özelliğini anlatıyor. Bu özellikler; koşullu ifadeler, fonksiyon tipi, özyineleme, yeni bir değişken kavramı, çöp toplama, ifadelerden oluşan programlar, sembol tipi, kod için bir gösterim ve dilin tamamen kullanılabilir olması. Bu özelliklerin çoğu bugün yaygın olarak kullanılan dillerde de bulunuyor. Graham, Lisp'in 1950'lerin sonunda tasarlandığında, bu özelliklerin çoğunun olağan programlama uygulamalarından çok uzak olduğunu belirtiyor.
---
# Lisp Programlama Dilini Diğerlerinden Farklı Kılan Unsurlar (What Made Lisp Different)
Aralık 2001 (Gözden geçirme: Mayıs 2002)
_(Bu yazıyı, LL1 e-posta listesinden gelen birkaç soruyu yanıtlamak için kaleme aldım. Şimdi ise ""Zeki Çocukların İntikamı"" başlıklı yazımda yer alıyor.)_
1950'lerin sonunda McCarthy, Lisp'i icat ettiğinde, bu dil, o dönemin önemli dillerinden Fortran gibi mevcut dillerden çok daha farklı ve yenilikçi bir yaklaşımdı.
Lisp, tamı tamına dokuz yeni fikri bünyesinde barındırıyordu:
***
**1. Koşullu İfadeler.** Koşullu ifade, bir ""eğer-öyleyse-aksi takdirde"" mantığına dayanır. Şimdi bunu hepimiz gayet iyi biliyoruz ve standart bir özellik olarak görüyoruz. Ancak aslında McCarthy'nin Lisp'i geliştirirken icat ettiği bir şey. (O dönemde Fortran'da sadece donanımdaki dal komutuna dayanan bir koşullu atlama işlemi vardı.) McCarthy, Algol komitesinde yer aldı ve bu koşullu ifadeleri Algol diline ekledi. Bu sayede bu kavram diğer birçok dile de yayıldı.
**2. Fonksiyon Türü.** Lisp'te, fonksiyonlar birinci sınıf vatandaştır - onlar da tam sayılar, metinler vb. gibi birer veri türüdür. Bunlar somut bir biçimde ifade edilebilir, değişkenlerde saklanabilir, argüman olarak geçebilir ve daha pek çok şey.
**3. Özyineleme (Recursion).** Özyineleme, Lisp'ten önce de matematiksel bir kavramdı elbette, ancak onu destekleyen ilk programlama dili Lisp oldu. (Bunun, fonksiyonları birinci sınıf nesneler olarak kabul etmekle zaten var olduğunu da söyleyebiliriz.)
**4. Değişkenlerin Yeni Bir Konsepti.** Lisp dilinde, tüm değişkenler efektif olarak işaretçi görevi görür. Değerler tipleri belirler, değişkenler değil. Bir değişkeni atamak ya da bağlamak, onun işaret ettiği değeri değil, işaretçiyi kopyalamak demektir.
**5. Çöp Toplama.**
**6. İfadelerden Oluşan Programlar.** Lisp programları, her biri bir değer döndüren ifadelerin ağaçlarıdır. (Bazı Lisp çeşitlerinde, ifadeler birden çok değer verebilir.) Bu, Fortran ve çoğu sonraki dil ile karşılaştırıldığında farklılık gösterir çünkü bu diller ifadeler ve ifadeleri birbirinden ayırır.
Fortran dilinde bu ayrımın olması doğaldı çünkü (giriş formatının delikli kartlar olduğu bir dilde şaşırtıcı olmayan bir şekilde) dil, satır bazlıydı. İfadeleri iç içe geçiremezsiniz. Dolayısıyla, matematik işlemlerinin çalışabilmesi için ifadelere ihtiyacınız varken, başka hiçbir şeyin bir değer döndürmesi gereksizdi çünkü onu bekleyen bir şey olamazdı.
Bu kısıtlama, blok yapılandırılmış dillerin gelmesiyle ortadan kalktı, ancak o zaman çok geçti. İfadeler ve cümleler arasındaki farklılık çoktan yerleşmişti. Bu ayrım, Fortran'dan Algol'e ve sonrasında da onların tüm alt dillerine yayıldı.
Bir dil tamamen ifadelerden oluşuyorsa, bu ifadeleri istediğiniz gibi bir araya getirebilirsiniz. İşte bir örnek (Arc dilinin sözdizimi kullanılarak):
(foo durumu için x'i 1 yap, değilse x'i 2 yap)
veya
(= x (if foo 1 2))
**7. Sembol Türü.** Semboller, bir işaretçiyi karşılaştırarak eşitliği kontrol edebilme özelliğiyle, karakter dizilerinden ayrılır.
**8. Sembol Ağaçları Kullanılarak Kodlama** için bir notasyon.
**9. Dil Her Zaman Elinizin Altında.** Okuma, derleme ve çalışma zamanı arasında gerçek bir fark yoktur. Okurken kodu derleyebilir veya çalıştırabilirsiniz, kodu derlemeye devam ederken okuyabilir veya çalıştırabilirsiniz ve aynı şekilde, kod çalışırken de okuyabilir veya derleyebilirsiniz.
Okuma zamanında kod çalıştırmak, kullanıcıların Lisp'in dili üzerinde değişiklik yapabilmelerini sağlar; derleme zamanında kod çalıştırmak, makroların temelini oluşturur; çalışma zamanında derleme, Lisp'in Emacs gibi programlarda genişletme dili olarak kullanılmasını mümkün kılar; ve çalışma zamanında okuma, programların s-ifadeleri (semboller) kullanarak iletişim kurabilmelerini sağlar - bu fikir son zamanlarda XML olarak yeniden popüler oldu.
***
Lisp ilk kez ortaya çıktığında, bu tür düşünceler, 1950'lerin sonlarında mevcut olan donanıma dayanan o zamanki programlama alışkanlıklarından oldukça uzaktaydı.
Zamanla, popüler diller arasında bir evrim gözlenmiştir ve bu evrimin sonucunda varsayılan dil, Lisp'e dönüşmüştür. 1'den 5'e kadar olan özellikler artık yaygın hale gelmiştir. 6 numaralı özellik ana akımda belirmeye başlamıştır. Python, 7'ye benzer bir özelliğe sahip, ancak bunun için belirli bir dil bilgisi yok gibi görünüyor. 8 numaralı özellik, Lisp makrolarının oluşturulmasını sağlayan (9 ile birlikte) özellik, şimdilik yalnızca Lisp'e özgüdür. Bunun nedeni belki de (a) bu özelliğin parantez ya da benzer bir şey gerektirmesi ve (b) bu son güç artışını eklediğinizde, artık yeni bir dil icat ettiğinizi iddia edemezsiniz, sadece yeni bir Lisp lehçesi tasarladığınızı söyleyebilirsiniz. ;-)
Lisp, bugünkü programcılar için yararlı olabilir, ancak onu diğer dillerin kabul ettiği rastgele çözümlerden farklılaştığı şekilde tanımlamak garip. Büyük olasılıkla McCarthy'nin de Lisp'i bu şekilde düşünmediğini sanıyorum. Lisp, Fortran'daki hataları gidermek için tasarlanmamıştı; daha çok bir hesaplama aksiyomu oluşturma girişiminin yan ürünü olarak ortaya çıkmıştı.""
---
İlişkili Konseptler: Lisp programlama dili, Lisp'in tarihi, Lisp'in özellikleri, Lisp vs Fortran, Lisp ve özyineleme, Lisp fonksiyon tipi, Lisp ve çöp toplama, Lisp ifadeleri, Lisp sembol tipi, Lisp kod notasyonu, Lisp dilinin kullanılabilirliği, programlama dillerinin evrimi, Lisp makroları, Lisp ve Python, Lisp ve XML, John McCarthy ve Lisp, hesaplamayı aksiyomatize etme."
216 ตอน
แบ่งปันFetch error
Hmmm there seems to be a problem fetching this series right now.
Last successful fetch was on March 19, 2024 22:09 (
What now? This series will be checked again in the next day. If you believe it should be working, please verify the publisher's feed link below is valid and includes actual episode links. You can contact support to request the feed be immediately fetched.
Manage episode 383412286 series 3528279
เนื้อหาจัดทำโดย Yiğit Konur เนื้อหาพอดแคสต์ทั้งหมด รวมถึงตอน กราฟิก และคำอธิบายพอดแคสต์ได้รับการอัปโหลดและจัดหาให้โดยตรงจาก Yiğit Konur หรือพันธมิตรแพลตฟอร์มพอดแคสต์ของพวกเขา หากคุณเชื่อว่ามีบุคคลอื่นใช้งานที่มีลิขสิทธิ์ของคุณโดยไม่ได้รับอนุญาต คุณสามารถปฏิบัติตามขั้นตอนที่แสดงไว้ที่นี่ https://th.player.fm/legal
"Paul Graham'ın 2001'de yazıp 2002'de revize ettiği bu makale, Lisp programlama dilinin diğer dillerden farklılaşan dokuz özgün özelliğini anlatıyor. Bu özellikler; koşullu ifadeler, fonksiyon tipi, özyineleme, yeni bir değişken kavramı, çöp toplama, ifadelerden oluşan programlar, sembol tipi, kod için bir gösterim ve dilin tamamen kullanılabilir olması. Bu özelliklerin çoğu bugün yaygın olarak kullanılan dillerde de bulunuyor. Graham, Lisp'in 1950'lerin sonunda tasarlandığında, bu özelliklerin çoğunun olağan programlama uygulamalarından çok uzak olduğunu belirtiyor.
---
# Lisp Programlama Dilini Diğerlerinden Farklı Kılan Unsurlar (What Made Lisp Different)
Aralık 2001 (Gözden geçirme: Mayıs 2002)
_(Bu yazıyı, LL1 e-posta listesinden gelen birkaç soruyu yanıtlamak için kaleme aldım. Şimdi ise ""Zeki Çocukların İntikamı"" başlıklı yazımda yer alıyor.)_
1950'lerin sonunda McCarthy, Lisp'i icat ettiğinde, bu dil, o dönemin önemli dillerinden Fortran gibi mevcut dillerden çok daha farklı ve yenilikçi bir yaklaşımdı.
Lisp, tamı tamına dokuz yeni fikri bünyesinde barındırıyordu:
***
**1. Koşullu İfadeler.** Koşullu ifade, bir ""eğer-öyleyse-aksi takdirde"" mantığına dayanır. Şimdi bunu hepimiz gayet iyi biliyoruz ve standart bir özellik olarak görüyoruz. Ancak aslında McCarthy'nin Lisp'i geliştirirken icat ettiği bir şey. (O dönemde Fortran'da sadece donanımdaki dal komutuna dayanan bir koşullu atlama işlemi vardı.) McCarthy, Algol komitesinde yer aldı ve bu koşullu ifadeleri Algol diline ekledi. Bu sayede bu kavram diğer birçok dile de yayıldı.
**2. Fonksiyon Türü.** Lisp'te, fonksiyonlar birinci sınıf vatandaştır - onlar da tam sayılar, metinler vb. gibi birer veri türüdür. Bunlar somut bir biçimde ifade edilebilir, değişkenlerde saklanabilir, argüman olarak geçebilir ve daha pek çok şey.
**3. Özyineleme (Recursion).** Özyineleme, Lisp'ten önce de matematiksel bir kavramdı elbette, ancak onu destekleyen ilk programlama dili Lisp oldu. (Bunun, fonksiyonları birinci sınıf nesneler olarak kabul etmekle zaten var olduğunu da söyleyebiliriz.)
**4. Değişkenlerin Yeni Bir Konsepti.** Lisp dilinde, tüm değişkenler efektif olarak işaretçi görevi görür. Değerler tipleri belirler, değişkenler değil. Bir değişkeni atamak ya da bağlamak, onun işaret ettiği değeri değil, işaretçiyi kopyalamak demektir.
**5. Çöp Toplama.**
**6. İfadelerden Oluşan Programlar.** Lisp programları, her biri bir değer döndüren ifadelerin ağaçlarıdır. (Bazı Lisp çeşitlerinde, ifadeler birden çok değer verebilir.) Bu, Fortran ve çoğu sonraki dil ile karşılaştırıldığında farklılık gösterir çünkü bu diller ifadeler ve ifadeleri birbirinden ayırır.
Fortran dilinde bu ayrımın olması doğaldı çünkü (giriş formatının delikli kartlar olduğu bir dilde şaşırtıcı olmayan bir şekilde) dil, satır bazlıydı. İfadeleri iç içe geçiremezsiniz. Dolayısıyla, matematik işlemlerinin çalışabilmesi için ifadelere ihtiyacınız varken, başka hiçbir şeyin bir değer döndürmesi gereksizdi çünkü onu bekleyen bir şey olamazdı.
Bu kısıtlama, blok yapılandırılmış dillerin gelmesiyle ortadan kalktı, ancak o zaman çok geçti. İfadeler ve cümleler arasındaki farklılık çoktan yerleşmişti. Bu ayrım, Fortran'dan Algol'e ve sonrasında da onların tüm alt dillerine yayıldı.
Bir dil tamamen ifadelerden oluşuyorsa, bu ifadeleri istediğiniz gibi bir araya getirebilirsiniz. İşte bir örnek (Arc dilinin sözdizimi kullanılarak):
(foo durumu için x'i 1 yap, değilse x'i 2 yap)
veya
(= x (if foo 1 2))
**7. Sembol Türü.** Semboller, bir işaretçiyi karşılaştırarak eşitliği kontrol edebilme özelliğiyle, karakter dizilerinden ayrılır.
**8. Sembol Ağaçları Kullanılarak Kodlama** için bir notasyon.
**9. Dil Her Zaman Elinizin Altında.** Okuma, derleme ve çalışma zamanı arasında gerçek bir fark yoktur. Okurken kodu derleyebilir veya çalıştırabilirsiniz, kodu derlemeye devam ederken okuyabilir veya çalıştırabilirsiniz ve aynı şekilde, kod çalışırken de okuyabilir veya derleyebilirsiniz.
Okuma zamanında kod çalıştırmak, kullanıcıların Lisp'in dili üzerinde değişiklik yapabilmelerini sağlar; derleme zamanında kod çalıştırmak, makroların temelini oluşturur; çalışma zamanında derleme, Lisp'in Emacs gibi programlarda genişletme dili olarak kullanılmasını mümkün kılar; ve çalışma zamanında okuma, programların s-ifadeleri (semboller) kullanarak iletişim kurabilmelerini sağlar - bu fikir son zamanlarda XML olarak yeniden popüler oldu.
***
Lisp ilk kez ortaya çıktığında, bu tür düşünceler, 1950'lerin sonlarında mevcut olan donanıma dayanan o zamanki programlama alışkanlıklarından oldukça uzaktaydı.
Zamanla, popüler diller arasında bir evrim gözlenmiştir ve bu evrimin sonucunda varsayılan dil, Lisp'e dönüşmüştür. 1'den 5'e kadar olan özellikler artık yaygın hale gelmiştir. 6 numaralı özellik ana akımda belirmeye başlamıştır. Python, 7'ye benzer bir özelliğe sahip, ancak bunun için belirli bir dil bilgisi yok gibi görünüyor. 8 numaralı özellik, Lisp makrolarının oluşturulmasını sağlayan (9 ile birlikte) özellik, şimdilik yalnızca Lisp'e özgüdür. Bunun nedeni belki de (a) bu özelliğin parantez ya da benzer bir şey gerektirmesi ve (b) bu son güç artışını eklediğinizde, artık yeni bir dil icat ettiğinizi iddia edemezsiniz, sadece yeni bir Lisp lehçesi tasarladığınızı söyleyebilirsiniz. ;-)
Lisp, bugünkü programcılar için yararlı olabilir, ancak onu diğer dillerin kabul ettiği rastgele çözümlerden farklılaştığı şekilde tanımlamak garip. Büyük olasılıkla McCarthy'nin de Lisp'i bu şekilde düşünmediğini sanıyorum. Lisp, Fortran'daki hataları gidermek için tasarlanmamıştı; daha çok bir hesaplama aksiyomu oluşturma girişiminin yan ürünü olarak ortaya çıkmıştı.""
---
İlişkili Konseptler: Lisp programlama dili, Lisp'in tarihi, Lisp'in özellikleri, Lisp vs Fortran, Lisp ve özyineleme, Lisp fonksiyon tipi, Lisp ve çöp toplama, Lisp ifadeleri, Lisp sembol tipi, Lisp kod notasyonu, Lisp dilinin kullanılabilirliği, programlama dillerinin evrimi, Lisp makroları, Lisp ve Python, Lisp ve XML, John McCarthy ve Lisp, hesaplamayı aksiyomatize etme."
216 ตอน
ทุกตอน
×
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 OpenAI CEO'su Sam Altman ve Lex Friedman ile Yapay Zeka Üzerine Derin Bir Sohbet (Mart 2024) 1:47:17
1:47:17 
ลิสต์เล่นในภายหลัง 
ลิสต์เล่นในภายหลัง 
ลิสต์ 
ถูกใจ 
ที่ถูกใจแล้ว1:47:17
ลิสต์เล่นในภายหลัง ลิสต์เล่นในภายหลัง ลิสต์ ถูกใจ ที่ถูกใจแล้วLex Fridman'ın sunduğu bu podcast bölümünde, OpenAI'nin CEO'su Sam Altman ile yapay zeka teknolojisinin geleceği, OpenAI'nin karşılaştığı zorluklar ve insanlığın yapay zeka ile olan ilişkisi hakkında derinlemesine bir sohbete tanık olacaksınız. Sam Altman, Kasım 2022'de yaşanan OpenAI yönetim kurulu dramasından, GPT-4, ChatGPT ve Sora gibi önemli AI teknolojilerindeki gelişmelere kadar birçok konuda içgörülerini paylaşıyor. Ayrıca, yapay zekanın potansiyel riskleri, faydaları, güvenlik endişeleri ve çeşitli sektörler üzerindeki etkisi tartışılıyor. Bu sohbette, OpenAI'nin iş modeli, reklam sektörünün AI alanındaki rolü ve simüle edilmiş bir evrende yaşama olasılığı gibi ilginç konular da ele alınıyor. Sam Altman, yapay zeka alanındaki gelişmelerin insanlık için ne anlama gelebileceğine dair umutlarını ve düşüncelerini de paylaşıyor. Yapay zekanın geleceğine ve insanlığın bu teknoloji ile olan ilişkisine dair merak uyandırıcı içgörüler edinmek istiyorsanız, bu podcast tam size göre!…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Bir Patrona Sahip Olmanız Gerektiği Fikri Üzerine: Büyük Şirketlerde Çalışmanın Doğal Olmayışı (You Weren't Meant to Have a Boss) 20:27
"Paul Graham'ın 2008’de yazdığı bu makale, büyük şirketlerde çalışmanın insana doğasıyla ne kadar uyuşmadığını tartışıyor. İnsanların büyük gruplar halinde çalışmaya uyumlu olmadığını, bu durumun zihinsel özgürlüğümüzü kısıtladığını savunuyor. Kendin için çalışmanın ve küçük gruplarla iş yapmanın insana daha çok uyduğunu belirtiyor. Graham'a göre, büyük şirketlerde çalışmak, bireysel girişimini ve yaratıcılığını kısıtlar. Kendi başına çalışmanın, bireye daha çok özgürlük ve yeni şeyler yapma olanağı sağladığını ifade ediyor. Bu nedenle, küçük bir şirkette çalışmanın veya kendi girişimini başlatmanın, büyük bir şirkette çalışmaktan daha değerli olduğunu savunuyor. --- # Bir Patrona Sahip Olmanız Gerektiği Fikri Üzerine: Büyük Şirketlerde Çalışmanın Doğal Olmayışı (You Weren't Meant to Have a Boss) Mart 2008, rev. Haziran 2008 Teknoloji, hayatımızın her alanında olduğu gibi, iş hayatımızı da değiştiriyor. Ancak, bu değişim bazen doğal akışından çıkabiliyor. Düşünün, bedenlerimiz aslında çok fazla oturup az hareket etmek için tasarlanmamışken, biz bunu yapıyoruz. Aynı şekilde, normal bir iş, tıpkı beyaz unun veya şekerin bedenimize olan zararları gibi, zihnimize de zarar verebilir. > ""...bir taahhüdün bilincinde olmak bazen tüm günü endişeyle geçirmenize neden olabilir."" - Charles Dickens Ben de bu durumu, startup kurucularıyla birkaç yıl çalıştıktan sonra fark ettim. Şimdiye kadar 200'den fazla girişimciyle çalışma fırsatım oldu ve kendi startuplarını kuran yazılımcılarla, büyük firmalarda çalışan yazılımcılar arasında bariz bir fark olduğunu gördüm. Girişimcilerin mutlaka daha mutlu olduğunu söyleyemem; çünkü bir startup başlatmak oldukça stresli olabilir. Ama onlar, tatlı yiyerek kanepeye yayılmaktan ziyade, uzun bir koşu sonrası hissettikleri mutluluğu yaşıyorlar. İstatistiklere göre anormal sayılsalar bile, startup kurucularının çalışma tarzı insan doğasına daha uygun gibi görünüyor. Geçen yıl Afrika'ya gittim ve daha önce sadece hayvanat bahçelerinde gördüğüm birçok hayvanı doğal ortamlarında gördüm. Farkları inanılmazdı. Özellikle aslanlar. Doğada aslanlar, sanki on kat daha canlıymış gibi görünüyor. Tamamen başka hayvanlar gibiler. Kendi kendine çalışmanın, biz insanlara, bir aslanın doğada yaşamanın hissettirdiği gibi bir his verdiğini düşünüyorum. Hayvanat bahçesinde yaşamak belki daha kolay, ama aslında bir aslan için doğada yaşamak üzere tasarlanmıştır. **Ağaçlar** Büyük bir şirkette çalışmak neden bu kadar garip geliyor? Aslında bu durumun kökünde, insanların doğaları gereği bu kadar büyük gruplar halinde çalışmak için programlanmamış olmaları yatıyor. Doğada hayvanları izlediğinizde her türün belirli bir grup büyüklüğünde daha iyi yaşadığını hemen fark edersiniz. Mesela bir impala sürüsünde 100 yetişkin olabilir, babunlar genellikle 20'şer kişilik gruplar halinde bulunurken, aslanlar genellikle 10 kişilik grupları geçmezler. İnsanların da benzer şekilde gruplar halinde çalışmak üzere programlandığını görüyoruz. Avcı-toplayıcı topluluklar üzerine okuduklarım, organizasyonlar üzerine yaptığım araştırmalar ve kendi deneyimlerim, ideal grup büyüklüğünün ne olması gerektiği konusunda bana bir fikir veriyor: 8 kişilik gruplar iyi iş çıkarırken; 20 kişilik gruplar yönetilmesi güç bir hal alır; ve 50 kişilik bir grup tam bir karmaşaya dönüşür. Üst sınır ne olursa olsun, kesinlikle yüzlerce kişilik gruplarda çalışmak için programlanmış değiliz. Ama - ve bu durum daha çok teknolojiye olan bağımlılığımızdan kaynaklanıyor - birçok insan, yüzlerce hatta binlerce çalışanı olan büyük şirketlerde işe giriyor. Şirketler, büyük grupların işe yaramayacağını bildiği için kendilerini birlikte çalışabilecek küçük birimlere böler. Ama bu birimleri koordine etmek için bir şeye daha ihtiyaç duyarlar: patronlara. Bu daha küçük gruplar her zaman ağaç yapısı şeklinde düzenlenir. Patronunuz, grubunuzun ağaca bağlandığı noktadır. Ancak büyük bir grubu daha küçük gruplara bölmek için bu hileyi kullandığınızda, kimse tarafından açıkça dile getirilmeyen ilginç bir durum ortaya çıkar. Sizin grubunuzdan bir seviye yukarıdaki grupta, patronunuz tüm grubunuzu temsil eder. On yöneticiden oluşan bir grup, sadece alışıldığı üzere birlikte çalışan on kişi değil. Aslında bu grup, grupların bir topluluğudur. Yani, on yöneticiden oluşan bir grubun, sadece on bireyden oluşan bir grup gibi çalışabilmesi için, her yönetici için çalışan grup, sanki tek bir kişiymiş gibi çalışmak zorunda kalır. Diğer bir deyişle, çalışanlar ve yönetici arasında yalnızca bir kişinin özgürlüğü paylaşılmaktadır. Pratikte, bir grup insanın tek bir kişi gibi hareket etmesi mümkün olmaz. Ancak bu şekilde gruplara ayrılan büyük bir organizasyonda, baskı her zaman bu yöne doğru olur. Her grup, insanların doğası gereği iş yapmayı sevdiği küçük, bireysel gruplar gibi çalışmayı hedefler.Gruplar, her bir bireyin hareket özgürlüğünü genişletirken, aynı zamanda tüm organizasyonun büyüklüğüne ters orantılı hale getiren bir denge sağlar. Bu, büyük bir organizasyonda çalışan herkesin bildiği bir durumdur. 100 kişilik bir şirkette çalışmanın ve 10.000 kişilik bir şirkette çalışmanın arasındaki farkı hissedersiniz. Bu durum, çalıştığınız ekip sadece 10 kişi bile olsa değişmez. **Mısır Şurubu** Büyük bir organizasyonun içindeki 10 kişilik bir grup, bir bakıma sahte bir kabileye benzer. Etkileşimde bulunduğunuz kişi sayısı gayet uygun. Ancak bir şey eksik: bireysel inisiyatif. Avcı-toplayıcı kabilelerinde daha çok özgürlük vardır. Liderler genellikle diğer kabile üyelerinden biraz daha güçlüdür, ancak bir patron gibi onlara ne yapacaklarını ve ne zaman yapacaklarını genellikle söylemezler. Bu durumun suçlusu patronunuz değil. Gerçek problem, hiyerarşide bir üstteki seviyede tüm ekibinizin tek bir kişiymiş gibi algılanması. Patronunuz sadece bu durumu size aktaran bir elçi. Bu yüzden büyük bir kuruluşta 10 kişilik bir ekiple çalışmak, aynı anda hem doğru hem de yanlış hissettirebilir. Yüzeyde, çalışmanız gereken türden bir grup gibi görünüyor, fakat önemli bir şeyler eksik. Büyük bir şirkette iş, yüksek fruktozlu mısır şurubu gibidir: sevmeniz gereken şeylerin bazı niteliklerine sahip ama diğerlerinde felaket derecede eksik. Gerçekten de, yiyecekler, tipik bir işin nerede yanlış olduğunu açıklamak için mükemmel bir metafordur. Örneğin, büyük bir şirket için çalışmak, çoğu yazılımcının varsayılan seçeneği. Bu ne kadar kötü olabilir ki? Aslında yiyecekler durumu oldukça açıkça anlatıyor. Bugün Amerika'nın rastgele bir yerine bırakılsanız, etrafınızdaki hemen hemen tüm yiyecekler sağlığınıza zararlı olacaktır. İnsan vücudu beyaz un, rafine şeker, yüksek fruktozlu mısır şurubu ve hidrojenlenmiş bitkisel yağ tüketmek için tasarlanmamıştır. Ancak eğer bir marketin içerisine girip rafları inceleyecek olursanız, bu dört malzemenin çoğu ürünün kalorisinin çoğunu oluşturduğunu görürsünüz. Yani bizim ""normal"" dediğimiz yiyecekler aslında sağlığımıza oldukça zararlı. İnsan vücudunun aslında tüketmek üzere tasarlandığı besinleri yiyenler genellikle sadece Birkenstock giyen ve Berkeley'de yaşayan birkaç tuhaf insan. ""Normal"" yiyecekler eğer bu kadar zararlıysa, neden her yerde karşımıza çıkıyor? Bunun iki ana sebebi var. Birincisi, bu yiyeceklerin anlık cazibesi. Pizzayı yedikten bir saat sonra kendinizi kötü hissetmenize rağmen, ilk birkaç ısırık çok iyi hissettirir. İkincisi ise ölçek ekonomileri. Abur cubur üretmek ölçeklendirilebilir; taze sebze üretmek ise değil. Bu da demek oluyor ki (a) abur cubur çok ucuz olabilir ve (b) bu yüzden onu pazarlamak için çok para harcamaya değer. Eğer insanlar, ucuz, yoğun bir şekilde tanıtılan ve kısa vadede çekici olan bir şeyle; pahalı, az bilinen ve uzun vadede cazip olan bir şey arasında seçim yapmak zorunda bırakılsalar, sizce çoğu hangisini tercih eder? İşte durum tam da aynı. Ortalama bir MIT mezunu, Google vey...…
"Paul Graham'ın 2005'te yazdığı bu makale, iyi yazı yazmanın önemini ve nasıl daha iyi yazı yazabileceğinizi anlatıyor. Yazmanın sadece fikirleri iletmekle kalmayıp, aynı zamanda fikir ürettiğini belirtiyor. Yazar olmanın, yazdıklarınızı sürekli olarak yeniden yazmayı, gereksiz her şeyi çıkarmayı, konuşma tarzında yazmayı ve kötü yazıyı tanıyıp düzeltmeyi gerektirdiğini vurguluyor. Kendine güven, dikkatli okuyucular için değil, genel okuyucular için yaz ve hatalarını düzeltme konularında da ipuçları veriyor. Bu, yazı yazmayı seven veya yazı becerilerini geliştirmek isteyen herkes için değerli bir rehber. --- # Kısa ve Öz: Etkin Yazı Yazma Teknikleri (Writing, Briefly) Mart 2005 _(Bir e-postayı yanıtlarken, yazı yazma üzerine minik bir deneme yazdım. Normalde bir yazı üzerinde haftalarca düşünürüm. Ama bu sefer 67 dakika sürdü - 23 dakika yazmak, 44 dakika düzeltmek ve yeniden yazmak için.)_ İyi yazmanın, çoğu insanın düşündüğünden çok daha önemli olduğunu düşünüyorum. Yazma sadece fikirleri aktarmakla kalmaz; onları da yaratır. Eğer yazmada pek iyi değilsen ve sevmiyorsan, yazmanın üreteceği fikirlerin çoğunu kaçırmış olursun. Peki, nasıl iyi yazılır? İşte kısaca: Hızlıca kötü bir ilk taslak çıkar; onu defalarca düzelt ve yeniden yaz; gereksiz her şeyi at; samimi bir dille yaz, resmi dil kullanma; kötü yazıları tespit etme yeteneği kazan ki kendi yazında görebil ve düzeltebilirsin; sevdiğin yazarların tarzını örnek al; eğer başlamakta zorlanıyorsan, birine ne hakkında yazmayı planladığını anlat, sonra söylediklerini yazıya dök; yazıda yer alacak fikirlerin %80'i yazmaya başladıktan sonra ortaya çıkar ve başladığın fikirlerin %50'si yanlış olabilir; kendine güven ve kesmekte çekinme; güvendiğin arkadaşlarına yazını okut ve hangi kısımların karışık ya da sıkıcı olduğunu söylemelerini iste; her zaman detaylı planlar yapma; yazmadan önce birkaç gün boyunca fikirleri kafanda evir çevir; yanında küçük bir not defteri veya kağıt parçası taşı; ilk cümleyi düşündüğünde yazmaya başla; eğer bir son tarih sana buna başlamadan önce başlamak zorunda bırakırsa, en önemli cümleyi ilk söyle; sevdiğin şeyler hakkında yaz; etkileyici görünmeye çalışma; konuyu anında değiştirmekte çekinme; dipnotları dallanmaları içermek için kullan; cümleleri bir arada tutmak için anaphora kullan; yazılarını yüksek sesle oku ve a) nerede zor ifadelerle karşılaştığını ve b) hangi bölümlerin sıkıcı olduğunu gör; okuyucuya yeni ve yararlı bir şeyler söylemeye çalış; oldukça uzun zaman dilimlerinde çalış; tekrar başlarken, şu ana kadar yazdıklarını yeniden okuyarak başla; bitirirken, kendine başlamak için kolay bir şey bırak; planladığın konular için notları dosyanın altında biriktir; bunlardan herhangi birini kapsamak zorunda hissetme; okuyucunun yazıyı senin kadar dikkatlice okumayacağı için yaz, tıpkı pop şarkılarının kötü bir araba radyosunda bile iyi çalması gibi; yanlış bir şey söylersen hemen düzelt; hangi cümlenin en çok pişman olacağını arkadaşlarına sor; sert ifadeleri geri dönüp yumuşat; yazılarını online olarak yayınla, çünkü bir izleyici kitlesi yazmanı ve dolayısıyla daha fazla fikir üretmeni sağlar; taslakları sadece ekranda bakmak yerine yazdır; basit, almanca kelimeler kullan; sürprizleri dallanmalardan ayırt etmeyi öğren; bir sonun yaklaştığını tanıyıp onu yakala."" --- İlişkili Konseptler: yazma ipuçları, yazmanın önemi, yazma süreci, yazma becerilerini geliştirme, fikir üretme için yazma, sohbet tarzı yazma, yeniden yazma ve düzenleme, yazma ve yaratıcılık, çevrimiçi kitle için yazma, etkili yazma teknikleri"…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2012’de yazdığı bu makale, iyi bir konuşmacı olmak ile iyi bir yazar olmak arasındaki farkları vurguluyor. Graham, konuşma becerisinin, yazma becerisine kıyasla daha az fikir içerdiğini ve iyi bir konuşmacı olmanın, genellikle dinleyicileri etkileme ve onları harekete geçirme yeteneği ile ilgili olduğunu belirtiyor. Ayrıca, konuşmaların genellikle kişisel etkileşim ve motivasyon sağlama konusunda yazılı metinlerden daha üstün olduğunu ifade ediyor. Bu makale, konuşma ve yazma arasındaki bu dikkat çekici dinamikleri keşfetmek isteyenler için bir zorunluluktur. --- # Yazma ve Konuşma Sanatı: Fikirlerin ve İletişimin İlişkisi (Writing and Speaking) Mart 2012 Ben pek iyi bir konuşmacı değilim. Sık sık """"şey"""" derim. Bazen ne diyeceğimi unutur ve duraklarım. Daha iyi bir konuşmacı olmayı isterdim. Ama daha iyi bir yazar olmayı istediğim kadar değil. Aslında benim gerçekten istediğim, iyi fikirlere sahip olmak ve bu da iyi bir yazar olmaktan çok daha önemli. İyi fikirlere sahip olmak, iyi yazmanın büyük bir kısmını oluşturur. Ne hakkında konuştuğunuzu biliyorsanız, en sade kelimelerle bile ifade edebilirsiniz ve iyi bir tarzınız olduğu düşünülür. Konuşma söz konusu olduğunda tam tersi geçerli: iyi fikirlere sahip olmak, iyi bir konuşmacı olmanın çok küçük bir parçası. Bunu ilk olarak birkaç yıl önce bir konferansta fark ettim. Benden çok daha iyi bir konuşmacı vardı. Hepimizi kahkahalara boğmuştu. Ben onun yanında oldukça acemice ve dikkatsiz görünüyordum. Sonrasında konuşmamı her zamanki gibi internete yükledim. Yükleme yaparken, diğer adamın konuşmasının bir metninin nasıl olacağını hayal etmeye çalıştım ve o zaman fark ettim ki aslında adam pek bir şey söylememiş. Belki konuşma konusunda daha bilgili birisi için bu bariz olabilirdi ama konuşmada fikirlerin yazıdan çok daha az önemli olduğunu fark etmek benim için büyük bir aydınlanmaydı. Birkaç yıl sonra, benden sadece daha iyi bir konuşmacı değil, aynı zamanda ünlü bir konuşmacı olan birinin konuşmasını dinledim. Adam gerçekten çok iyi konuşuyordu. Bu yüzden ne dediğine dikkatle kulak vermeye karar verdim, nasıl yaptığını öğrenmek için. On cümle dinledikten sonra kendimi """"ben iyi bir konuşmacı olmak istemiyorum"""" derken buldum. Gerçekten iyi bir konuşmacı olmak, sadece iyi fikirlere sahip olmakla ilgisi olmayan bir durum değil, birçok yönden tam tersi yönde sizi itiyor. Örneğin, bir konuşma yaparken, genellikle önceden yazıyorum. Hatalı olduğunu biliyorum; önceden yazılmış bir konuşmayı sunmanın, seyirciyle bağ kurmayı zorlaştırdığını biliyorum. Seyircinin dikkatini çekmenin yolu, onlara tam dikkatinizi vermek ve önceden yazılmış bir konuşma sunarken dikkatiniz her zaman seyirci ve konuşma arasında bölünür - hatta ezberlemiş olsanız bile. Seyirciyle bağ kurmak istiyorsanız, ne söyleyeceğiniz hakkında sadece bir taslakla başlamanız ve geri kalanını doğaçlama yapmanız daha iyidir. Ancak bunu yaparsanız, her bir cümle hakkında düşünmek için cümlenin söylenmesi kadar zaman harcamış olabilirsiniz. Eğer bir konuşmayı yeterince prova ederseniz, doğaçlama konuşma ile neredeyse aynı etkileşimi elde edersiniz. Aktörler bunu yapar. Ama burada da akıcılık ve fikirler arasında bir denge vardır. Bir konuşmayı prova etmek için harcadığınız tüm zaman, onu daha iyi yapmak için harcayabilirsiniz. Aktörler bu tür bir cazibeye karşı gelmezler, ancak bir konuşmacı her zaman yapar. Bir konuşma yapmadan önce ben genellikle bir köşede, kağıda basılı bir kopyasıyla kafamda prova yapmaya çalışırken bulunurum. Ama hep sonunda onu yeniden yazmak için çoğu zamanı harcarım. Her konuşmam, çapraz çizgiler ve yeniden yazılmış şeylerle dolu bir metinden yapılır. Tabii ki bu, yeni parçaları pratik yapmadan çünkü hiç zamanım yoktu, daha fazla """"şey"""" dememi sağlar. Seyircinize bağlı olarak, bunlardan daha kötü dengelemeler bile vardır. Seyirci övülmeyi sever; şakaları sever; sözcüklerin güçlü akışıyla ayakları yerden kesilmeyi sever. Seyircinin zekasını azalttıkça, iyi bir konuşmacı olmak, iyi bir sahtekar olma meselesi haline gelir. Bu, yazıda da geçerlidir tabii ki, ancak konuşmalarda düşüş daha hızlıdır. Bir seyircinin üyesi olarak bir kişi, bir okuyucu olarak olduğundan daha aptaldır. Konuşmacı bir cümleyi doğaçlama söylerken her bir cümle üzerinde düşünmek için harcadığı kadar zaman harcayabilir, bir konuşmayı dinleyen bir kişi de her cümle üzerinde düşünmek için onu işitme süresi kadar zaman harcar. Ayrıca, bir seyircideki insanlar her zaman etraflarındaki kişilerin tepkilerinden etkilenir ve bir seyircide bir kişiden diğerine yayılan tepkiler, düşük notaların yüksek olanlardan daha iyi duvarlardan geçtiği gibi, orantısız bir şekilde daha bayağı türdendir. Her seyirci, potansiyel bir kalabalıktır ve iyi bir konuşmacı bunu kullanır. O konferansta iyi konuşmacının konuşmasında bu kadar çok güldüğümün bir nedeni de herkesin güldüğüydü. Peki konuşmalar işe yaramaz mı? Fikir kaynağı olarak yazılı kelimeye kesinlikle daha düşükler. Ancak konuşmaların iyi olduğu tek şey bu değil. Bir konuşmayı dinlemeye gidersem, genellikle konuşmacıya ilgi duyduğum içindir. Bir konuşmayı dinlemek, çoğumuzun başkan gibi, tüm insanlarla bireysel olarak görüşme yapacak zamanı olmayan biriyle konuşma yapmanın en yakınıdır. Konuşmalar, beni bir şeyler yapmaya da motive eder. Bu kadar çok ünlü konuşmacının motivasyon konuşmacısı olarak tanımlanmasının bir tesadüf olmadığı muhtemel. Bu, kamuoyuna konuşmanın gerçek amacı olabilir. Muhtemelen başlangıçta bunun için vardı. Bir konuşmanın uyandırabileceği duygusal tepkiler güçlü bir kuvvet olabilir. Bu gücün daha çok iyi için kullanıldığını söylemek isterdim, ama emin değilim. #### Notlar [1] Burada akademik konuşmalardan bahsetmiyorum, bu farklı bir tür. Bir akademik konuşmanın seyircisi bir şaka takdir edebilir, ancak bilinçli bir çaba ile sunulan yeni fikirleri görmeliyiz. [2] Bu alt sınır. Pratikte genellikle daha iyi yapabilirsiniz, çünkü konuşmalar genellikle daha önce yazdığınız veya hakkında konuştuğunuz şeyler hakkında olur ve doğaçlama yaparken, bu cümlelerin bazılarını yeniden üretirsiniz. Erken dönem Ortaçağ mimarisi gibi, doğaçlama konuşmalar spolia'dan yapılmıştır. Bu biraz dürüst gibi hissettirir, çünkü bu cümleleri yeni düşünmüş gibi sunmanız gerekir. [3] Robert Morris, konuşmaları pratik yapmanın onları daha iyi hale getirebileceği bir yolu olduğunu belirtiyor: bir konuşmayı yüksek sesle okumak, garip kısımları ortaya çıkarabilir. Katılıyorum ve aslında bu nedenle yazdığım çoğu şeyi en az bir kez yüksek sesle okurum. [4] Yeterince küçük seyirciler için, seyircinin bir parçası olarak insanların daha aptal olduğu doğru olmayabilir. Gerçek düşüş, seyircinin konuşmanın bir konuşma gibi hissetmesi için çok büyük olduğu yerde gerçekleşir - belki de 10 kişi civarında. Bu taslağı okuyup değerlendiren Sam Altman ve Robert Morris'e teşekkürler."" --- İlişkili Konseptler: Yazma ve konuşma arasındaki farklar, iyi fikirlerin önemi, halka hitap etme becerileri, yazma ve konuşma karşılaştırması, halka hitap ederken seyirci katılımı, konuşmalarda doğaçlama, konuşmaların prova edilmesi, seyirci zekası, motivasyonel konuşma, halka hitap etmenin etkisi, yazma becerilerini geliştirme, konuşma becerilerini geliştirme"…
"Paul Graham'ın 2021’de yazdığı bu makale, sade ve anlaşılır yazmanın önemine dikkat çekiyor. Okuyucuların yazıyı kolayca okumasının, onların fikirlerle daha derin bir şekilde bağlantı kurmasını sağladığını belirtiyor. Ayrıca karmaşık cümleler ve zor kelimeler kullanmanın, okuyucuya ekstra iş yüklediğini ve fikirlerin anlaşılmasını engellediğini ifade ediyor. Sadece etkilemek için karmaşık yazmanın, aslında fikir eksikliğini gizlemeye çalışmak olabileceğini belirtiyor. En nihayetinde, Graham, sade yazmanın sadece daha anlaşılır olmadığını, aynı zamanda zamana karşı daha dayanıklı olduğunu vurguluyor. --- # Basit ve Anlaşılır Yazmanın Önemi ve Etkisi (Write Simply) Mart 2021 Ben genellikle sıradan kelimeler ve basit cümleler kullanarak yazmaya çalışırım. Bu tür bir yazı daha rahat okunur ve bir şey ne kadar rahat okunursa, okuyucular o kadar çok ilgilenir. Yazınıza harcadıkları enerji ne kadar az olursa, fikirleriniz için o kadar çok enerjileri olur. Ve daha fazlasını okurlar. Çoğu okuyucunun enerjisi genellikle bir makale ya da denemenin yarısına geldiğinde tükenir. Okuma süreci ne kadar rahatsa, daha çok kişi sonuna kadar okumaya devam eder. İtalyanların _saltimbocca_ adında bir yemeği var, bu """"ağıza atlamak"""" anlamına geliyor. Benim yazarkenki amacım _saltintesta_ olabilir: Fikirler kafanıza atlar ve onları oraya getiren kelimeleri neredeyse hiç fark etmezsiniz. Yazının tamamen fikirlerden oluşması çok büyük bir beklenti olur. Hatta bunu istemeyebilirsiniz bile. Ama çoğu yazar için, çoğu zaman, hedef budur. Çoğu yazı ile saf fikirler arasındaki boşluk şiirle dolu değildir. Ayrıca basit bir şekilde yazmak daha düşüncelidir. İnsanları etkilemek için havalı bir şekilde yazdığınızda, okuyucularınızın havalı görünebilmeniz için ekstra çaba sarf etmelerini talep edersiniz. Okuyucularınızın taşıması gereken uzun bir treni ardınızda sürükler gibi. Ve unutmayın, İngilizce yazıyorsanız, okuyucularınızın çoğu ana dili İngilizce olmayan kişiler olacak. Fikirleri anlama yetenekleri, İngilizceyi anlama yeteneklerinin çok ötesinde olabilir. Dolayısıyla, zor bir konu hakkında yazıyor olsanız bile zor kelimeler kullanabileceğinizi varsayamazsınız. Tabii ki, havalı yazı sadece fikirleri gizlemekle kalmaz. Aynı zamanda onların eksikliğini de gizler. İnsanların bazıları bu şekilde yazar, çünkü hiçbir şey söyleyecekleri yoktur. Oysa basit bir şekilde yazmak sizi dürüst tutar. Eğer basit bir şekilde hiçbir şey söylerseniz, herkesin, sizin de dahil olduğunuz, bunun farkına varır. Basit yazı da daha iyi dayanır. Gelecekteki insanlar bugün diğer ülkelerden okuyan insanlarla aynı durumda olacak. Kültür ve dil değişmiş olacak. Bu konuda önemli olduğunu düşünmek kibirli olmaz, tıpkı bir marangozun dayanıklı bir sandalye yapmak için önemli olduğunu düşünmesi gibi. Aslında, dayanıklılık sadece sandalyelerin ya da yazıların rastgele bir özelliği değil. İyi bir iş çıkardığınızın bir göstergesidir. Ama tüm bu gerçek avantajlara rağmen, basit bir şekilde yazmamın sebebi bunlardan hiçbiri değil. Basit bir şekilde yazmamın ana sebebi, basit bir şekilde yazmamamın beni rahatsız etmesidir. Bir cümle yazdığımda ve bu çok karmaşık ya da gereksiz yere entelektüel kelimeler içerdiğinde, bana havalı değil, sakar gibi gelir. Tabii ki, etki yaratmak için karmaşık bir cümle veya havalı bir kelime kullanmak isteyebilirsiniz. Ama bunu asla kazara yapmamalısınız. Yazılarımın basit olmasının diğer bir sebebi ise yazma şeklim. İlk taslağı hızlı bir şekilde yazarım, sonra günlerce üzerinde düşünür ve her şeyin tamamen doğru olmasını sağlarım. Bu düzenlemenin büyük bir kısmı kırpma işlemidir ve bu, basit yazıyı daha da basitleştirir."" --- İlişkili Konseptler: basit yazma, basit yazmanın faydaları, okuyucuları etkileme, açık yazma, ana dili İngilizce olmayanlar için yazma, yazıda dürüstlük, basit yazmanın kalıcı etkisi, basitlik için düzenleme, yazma süreci, yazılı iletişimde etkili iletişim"…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Konuşur Gibi Yazmak: İnsanların Yazılarınızı Okumasını Sağlamanın Basit Yolu (Write Like You Talk) 6:39
"Paul Graham'ın 2015'te yazdığı bu makalede, daha çok kişinin yazılarınızı okumasını sağlamanın kolay bir yöntemi üzerinde duruyor: Konuşma dilinde yazmak. Graham, çoğu kişinin yazmaya başladığında farklı bir dil kullandığını ve bu durumun yazıların okunmasını zorlaştırdığını ifade ediyor. Konuşma dilini kullanmanın, okuyucunun dikkatini yoğunlaştıracağını ve yazılanların daha iyi anlaşılmasını sağlayacağını belirtiyor. Ayrıca, konuşma dilinde yazmanın, yazıyı yazan kişiye aslında düşündüğünden daha fazla şey söylüyormuş hissi verdiğini ekliyor. --- # Konuşur Gibi Yazmak: İnsanların Yazılarınızı Okumasını Sağlamanın Basit Yolu (Write Like You Talk) Ekim 2015 İşte size, yazdığınızı daha çok kişinin okumasını sağlayacak bir tüyo: konuştuğunuz gibi yazın. Çoğu insan yazmaya başladığında sanki başka bir dilde yazmaya başlıyor. Arkadaşlarıyla konuşurken kullandıkları dil ile yazdıkları dil farklı oluyor. Cümle yapıları ve kelimeler bile değişiyor. Mesela konuşurken hiç kimse ""kalemlemek"" kelimesini fiil olarak kullanmaz. Bir arkadaşınla sohbet ederken ""yazmak"" yerine ""kalemlemek"" demek sizi de salak gibi hissettirir. Son damlam birkaç gün önce okuduğum bir cümle oldu: > ""Altamira'dan sonra her şey çürüme,"" diye beyanat verdi o değişken İspanyol. Bu, Neil Oliver'ın _A History of Ancient Britain_ adlı kitabından. Bu kitabı örnek olarak kullanmayı pek istemem çünkü diğerlerinden daha kötü değil. Ama bir arkadaşınla sohbet ederken Picasso'yu ""o değişken İspanyol"" diye anmanın ne kadar saçma olacağını bir düşün. Bu cümlenin bile, bir sohbette garip bakışlara neden olacağını düşün. Ve insanlar buna rağmen bütün bir kitap yazabiliyorlar. Tamam, anladık, yazılı dil ve konuşulan dil farklı. Peki bu, yazılı dilin daha kötü olduğu anlamına mı geliyor? Yazdıklarınızın okunmasını ve anlaşılmasını istiyorsanız, evet. Yazılı dil daha karmaşık, bu da onu okumayı daha zor hale getiriyor. Ayrıca daha resmi ve daha soğuk, bu da okuyucunun dikkatini dağıtabilir. Ama belki de en kötüsü, karmaşık cümleler ve süslü kelimeler size, yazarken aslında olduğunuzdan daha fazlasını söylediğinizi düşünmenize neden oluyor. Karmaşık fikirleri ifade etmek için karmaşık cümlelere ihtiyacınız yok. Bir konuda uzman olan kişiler birbirleriyle, kendi alanlarına dair fikirler hakkında konuşurken, öğle yemeği hakkında konuşurken kullandıkları cümlelerden daha karmaşık cümleler kullanmazlar. Elbette, farklı kelimeler kullanırlar. Ama bunları da sadece gerektiği kadar kullanırlar. Ve tecrübelerime göre, konuşulan konu ne kadar zor olursa, uzmanlar o kadar gayri resmi konuşuyorlar. Kısmen, çünkü kanıtlamaları gereken daha az şey olduğunu düşünüyorum ve kısmen de konuştuğunuz fikirler ne kadar zorlaşırsa, dilin yolunuza çıkmasına o kadar tahammül edemezsiniz. Gayri resmi dil, fikirlerin spor kıyafetidir. Konuşma dilinin her zaman en iyi şekilde çalıştığını söylemiyorum. Şiir, metinden çok müzik gibidir, bu yüzden bir sohbette söylemeyeceğiniz şeyleri söyleyebilirsiniz. Ve bir avuç yazarın, metinde süslü bir dil kullanarak işin sıyrılabildiği durumlar vardır. Ve tabii ki, yazarların ne söylediklerini anlamayı kolaylaştırmak istemedikleri durumlar da vardır - örneğin, kötü haberlerin kurumsal duyurularında veya insan bilimlerinin daha sahte uçlarında. Ama neredeyse herkes için, konuşma dili daha iyidir. Çoğu insanın konuşma dilinde yazmayı zor bulduğu görülüyor. Bu yüzden en iyi çözüm belki de ilk taslağınızı her zamanki gibi yazmak, ardından her bir cümleye bakıp ""Bunu bir arkadaşıma anlatırken aynen böyle mi söylerdim?"" diye sormaktır. Eğer öyle değilse, ne söyleyeceğinizi hayal edin ve onu kullanın. Bir süre sonra bu filtre yazarken işlemeye başlar. Bir şey yazdığınızda, onu bir arkadaşına söylemezsin, sayfaya çarptığında çıkan sesi duyarsın. Yeni bir yazı yayınlamadan önce, onu yüksek sesle okurum ve konuşma gibi gelmeyen her şeyi düzeltirim. Fonetik olarak garip gelen parçaları bile düzeltirim; bunun gerekli olup olmadığından emin değilim ama çok da maliyeti yok. Bu hile her zaman yeterli olmayabilir. Konuşma dilinden o kadar uzak yazılar gördüm ki, cümle cümle düzeltilemezler. Bu tür durumlar için daha radikal bir çözüm var. İlk taslağı yazdıktan sonra, bir arkadaşına ne yazdığını anlatmayı deneyin. Ardından taslağı, arkadaşına söylediklerinle değiştir. İnsanlar genellikle yazılarımın konuşmalarım gibi olduğunu söylerler. Bunun yorum yapmaya değer görülmesi, insanların ne kadar az konuşma dilinde yazabildiklerini gösteriyor. Aksi takdirde herkesin yazıları onların konuşmaları gibi olurdu. Eğer sadece konuşma dilinde yazmayı başarabilirsen, yazarların %95'inden önde olursun. Ve yapması çok kolay: sadece bir cümleyi, bir arkadaşına söyler gibi olduğu sürece kabul et. Bu yazının taslağını okuyup değerlendiren Patrick Collison ve Jessica Livingston'a teşekkürler. --- İlişkili Konseptler: konuşma dilinde yazmak, yazma becerilerini geliştirmek, konuşma tarzında yazma, yazma ipuçları, yazmada basitliğin önemi, anlaşılır yazmak, yazı dilinde gayri resmi dil kullanımı, konuştuğun gibi yazmak, yazılı ve konuşma dili arasındaki fark, yazıyı daha okunabilir hale getirmek, seyirci katılımı için yazmak"…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2006'da yazdığı ve 2009'da revize ettiği bu makalede, Y Combinator’ı neden kurduklarını anlatıyor. YC'nin ne tamamen para kazanmak için ne de genç girişimcilere yardım etmek amacıyla kurulduğunu belirtiyor. Asıl sebebin, dünyadaki potansiyel girişimcileri harekete geçirme ve ekonomiyi daha verimli hale getirme fikri olduğunu ifade ediyor. Graham, bu durumu bir 'hack' olarak nitelendiriyor ve bu sürecin hem kendisi için hem de ekonomi için faydalı olduğunu belirtiyor. --- # Y Combinator'ın Kuruluş Amacı: Ne İçin Varız ve Ne Hedefliyoruz? (Why YC) Mart 2006, revizyon Ağustos 2009 Geçenlerde bize destek verdiğimiz bir kurucu bana bir soru sordu. Y Combinator'u neden kurduğumuzu merak etmiş. Aslında, daha doğru bir ifadeyle, 'YC'yi sırf eğlenmek için mi kurduk?' diye sordu. Eh, biraz öyle diyebiliriz ama tam olarak da değil. Rtm ve Trevor ile tekrar birlikte çalışabiliyor olmanın verdiği keyfi cidden tarif edemem. Viaweb'i sattıktan sonra onlarla çalışmayı ne kadar özlediğimi anladım. O günden beri sürekli, birlikte yapabileceğimiz bir proje arayışı içindeydik. Y Combinator'ın bir anlamda 'eski grubun yeniden bir araya gelmesi' gibi bir yönü de var. Hatta bazen kendimi tutamayıp ona 'Viaweb' de diyebiliyorum. Viaweb'i kurarken amacımız çok netti: olabildiğince çok para kazanmak. Bir freelancer projesinden diğerine geçmekten bıkmıştık ve tek bir hamlede bu sorunu kökten çözmek istedik. Viaweb'te çalışmak bazen eğlenceli olabiliyordu ama aslında bu bir iş idi ve doğal olarak eğlence için de yaratılmamıştı. Çoğunlukla da eğlenceli değildi, tıpkı herhangi bir startup gibi, hiçbir zaman kolay olmadı. Asıl Y Combinator'ı kurma nedenimiz ise belki de sadece bizim gibi hacker kafasına sahip birisi anlayabilir. Yani, bu işi büyük bir hack gibi görüyoruz. Şirket kurabilecek binlerce zeki insan var ama birçoğu tek başına bunu yapmıyor. Doğru yerde ve doğru zamanda uygulanan küçük bir güç bile büyük bir fark yaratabilir. Bu fark aslında 'hiç gerçekleşemeyecek' bir çok yeni girişimi dünyaya sunabilir ve biz buna aracılık edebiliriz! Bu aynı zamanda çok da kutsal bir şey, çünkü bana göre startuplar dünyanın geleceği için gerçekten çok önemliler. Ancak asıl bizi harekete geçiren şey şu: bir hacker'ın karmaşık bir cihaza bakıp, minik birkaç ayar ile onu daha verimli hale getirebileceğini anladığında hissedeceği o garip his. Burada bahsettiğimiz cihaz ise dünya ekonomisi ve bize göre, çok şükür ki, 'açık kaynak' olarak tasarlanmış. --- İlişkili Konseptler: neden y combinator, y combinator amacı, y combinator kökeni, y combinator etkisi, startup ekosistemi, startup finansmanı, viaweb ve y combinator, startupların ekonomik etkisi, startuplarda hacker kültürü"…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2009’da yazdığı bu makale, Twitter'ın neden büyük bir anlam taşıdığını açıklıyor. Twitter'ın yeni bir mesajlaşma protokolü olduğunu ve alıcıları belirtme zorunluluğu olmadığını belirtiyor. Ayrıca, Twitter'ın özel bir şirket tarafından sahip olunan bir protokol olduğunu ve bu durumun oldukça nadir olduğunu vurguluyor. Twitter'ın kurucularının platformu hızla para kazanmaya dönüştürme yerine kontrolünü ve yayılmasını sağlamaya odaklandığını belirtiyor. Bu durumun, Twitter'ın genişlemesini kolaylaştırdığını ve değerini artırdığını ifade ediyor. --- # Twitter'ın Neden Bu Kadar Önemli Olduğu Üzerine (Why Twitter is a Big Deal) Nisan 2009 Om Malik, Twitter'ın neden bu kadar büyük bir olay olduğunu soran birçok kişiden sadece biri. Peki Twitter neden bu kadar büyük bir olay? İşin aslı, Twitter, alıcıları belirtmeden mesaj göndermeye olanak sağlayan yepyeni bir mesajlaşma protokolü. Yeni protokoller bulmak kolay iş değil. Daha da doğrusu, popüler olan yeni protokoller bulmak çok daha zor. Şöyle düşün, genel olarak kullanılan birkaç tane protokol var: TCP/IP (internet için), SMTP (e-posta için), HTTP (web için) ve diğerleri. Yani her yeni protokol büyük bir olay. Ama Twitter, özel bir şirketin sahip olduğu bir protokol. Bu durum çok daha ender karşılaşılan bir durum. İlginç bir durum var ki, Twitter'ın kurucularının para kazanmayı biraz ağırdan alması aslında uzun vadede bir avantaj olabilir. Çünkü onlar çok fazla kontrol etmeye çalışmadılar ve bu yüzden Twitter, herkese önceki protokoller gibi geliyordu. İnsanlar, Twitter'ın özel bir şirkete ait olduğunu unutuyorlar. Bu durum, Twitter'ın yayılmasını daha kolay hale getirmiş olabilir."""" --- İlişkili Konseptler: Twitter'ın önemi, Twitter'ın yeni bir protokol olarak kullanımı, Twitter'ın iletişime etkisi, Twitter'ın iş modeli, Twitter ve internet protokolleri, Om Malik'ın Twitter üzerindeki görüşleri, Twitter'ın büyüme stratejisi, Twitter'ın para kazanma stratejisi, bir protokolün özel bir şirket tarafından sahiplenilmesi."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Televizyonun Neden Bilgisayarlar Karşısında Kaybettiği Gerçeği ve Yeni Medya Anlayışı (Why TV Lost) 12:10
"Paul Graham'ın 2009’da yazdığı bu makale, bilgisayarların ve TV'nin çarpışma rotasında olduğunu ve bunun sonucunda bilgisayarların galip geldiğini anlatıyor. Graham, bu değişimin nedenlerini; internetin açık bir platform olması, Moore Yasası, korsanlık ve sosyal uygulamaların yenilikçi kullanımı olarak sıralıyor. Bilgisayarların ve internetin, televizyon yerine geçmesinin, tüketicilere daha rahat ve kişiselleştirilmiş bir deneyim sunmasıyla ilgili olduğunu savunuyor. Ayrıca, TV şirketlerinin bu değişime hızlıca adapte olmaları gerektiğini belirtiyor. --- # Televizyonun Neden Bilgisayarlar Karşısında Kaybettiği ve Yeni Medya Anlayışı "" (Why TV Lost) Nisan 2009 Yaklaşık yirmi yıl önce, bilgisayarlar ve televizyonun birleşeceğini fark ettik. Peki, bu birleşme ne getirecekti? Şimdi cevabı biliyoruz: Bilgisayarlar. Aslında, """"birleşme"""" kelimesini kullanarak bile, televizyona fazla kredi vermiş olabiliriz. Bu aslında bir yer değiştirme olacak. İnsanlar belki hala """"TV programları"""" izleyecekler, ama çoğunlukla bunu bilgisayarlar üzerinden yapacaklar. Peki, bilgisayarların bu yarışı kazanmasına ne sebep oldu? Dört sebep var. Üçünü tahmin edebiliriz, ama birini tahmin etmek daha zor olabilir. Tahmin edilebilen ilk sebep, internetin açık bir platform olması. Herkes istediği her şeyi üzerinde inşa edebilir ve pazar kazananları belirler. Bu durum ise inovasyonun büyük şirket hızları yerine hacker hızlarında gerçekleşmesini sağlar. İkinci sebep, Moore Yasası'nın İnternet bant genişliğindeki etkisidir. Üçüncüsü ise, kullanıcıların sadece ücretsiz olmasından dolayı değil, aynı zamanda daha uygun olması sebebiyle korsanlığı tercih etmeleridir. Bittorrent ve YouTube, yeni bir izleyici neslini, programları bir bilgisayar ekranında izlemeye alıştırdılar. Biraz daha şaşırtıcı olan etken ise sosyal uygulamalardaki yenilikler oldu. Ortalama bir genç, arkadaşlarıyla konuşmak için neredeyse sınırsız bir kapasiteye sahip. Ancak her zaman fiziksel olarak onlarla beraber olamazlar. Ben lisedeyken çözüm telefondu. Şimdi ise sosyal ağlar, çok oyunculu oyunlar ve çeşitli mesajlaşma uygulamalarıdır. Bu uygulamaların tümüne bir bilgisayar üzerinden ulaşabilirsiniz. Bu da her ergenin (a) bir bilgisayar ve İnternet bağlantısı istemesini, (b) nasıl kullanılacağını öğrenmek için bir motivasyonu olmasını ve (c) sayısız saatini bilgisayarın önünde geçirmesini sağlar. Bu, hepsinin en güçlüsüydü. Bu, herkesin bilgisayar istemesini sağladı. Nerdler bilgisayarları sevdikleri için aldılar. Sonra oyuncular oyun oynamak için aldılar. Ancak insanlarla bağlantı kurma isteği, herkesin bilgisayar istemesini sağladı: bu, hatta büyükannelerin ve 14 yaşındaki kızların bile bilgisayar istemesini sağladı. On yıllardır izleyicilerine damardan veren eğlence sektöründeki insanlar, izleyicilerin oldukça pasif olduğunu düşünmeye başlamışlardı. Onlar, programların izleyicilere nasıl ulaştırılacağını belirleyebileceklerini düşündüler. Ancak, birbirleriyle bağlantı kurma arzularının gücünü küçümsemeye devam ettiler. Facebook, TV'yi öldürdü. Bu tabii ki aşırı basitleştirilmiş bir ifade ama üç kelimeyle gerçeğe en yakın ifade bu. --- Televizyon ağları, gönülsüzce de olsa, nerede olduğunu görüyor gibi görünüyor ve bu duruma gönülsüzce de olsa çevrimiçi içerik sunarak yanıt veriyor. Ancak hala ayaklarını sürüklüyorlar. Hala insanların TV'de program izlemeyi tercih etmelerini istiyorlar, tıpkı hikayelerini çevrimiçi yayınlayan gazetelerin, insanların ertesi sabah beklemesini ve onları kağıda basılı olarak okumasını istemeleri gibi. Her ikisi de internetin birincil medya olduğunu kabul etmeliler. Daha önce bunu yapmış olsalardı, daha iyi bir konumda olurlardı. Yeterince güçlü olduğunda var olanları rahatsız eden yeni bir medya ortaya çıktığında, muhtemelen kazanacakları kadar güçlüdür ve yapabilecekleri en iyi şey hemen atlamaktır. İsterlerse de isterlerse de, büyük değişiklikler geliyor, çünkü İnternet, yayın medyasının iki temel taşını çözüyor: eş zamanlılık ve yerellik. İnternet'te, herkese aynı sinyali göndermek zorunda değilsiniz ve onları yerel bir kaynaktan göndermek zorunda değilsiniz. İnsanlar ne istediklerini, ne zaman istediklerini izleyecekler ve en güçlü hissettikleri ortak ilgiye göre gruplar halinde bir araya gelecekler. Belki en güçlü ortak ilgi onların fiziksel konumu olacak, ama ben öyle olmayacağını düşünüyorum. Bu da yerel TV'nin muhtemelen öldüğü anlamına geliyor. Eski teknoloji tarafından dayatılan sınırlamaların bir ürünüydü. Eğer biri şimdi İnternet tabanlı bir TV şirketi oluşturuyorsa, belirli bölgelere yönelik programlar için bir planı olabilir, ancak bu birincil öncelik olmazdı. Eş zamanlılık ve yerellik birbirine bağlıdır. TV ağı bağlı kuruluşları, 11'deki yerel haberler için izleyicileri sağladığı için 10'da ne olduğunu önemserler. Ancak bu bağlantı, daha çok kırılganlık ekler: insanlar, haberleri izlemek istedikleri için 10'da ne olduğunu izlemezler. TV ağları bu eğilimlere karşı çıkacaklar, çünkü onlara uyum sağlamak için yeterince esneklikleri yok. Yerel bağlı kuruluşlar tarafından sıkıştırıldılar, tıpkı otomobil şirketlerinin bayiler ve sendikalar tarafından sıkıştırıldığı gibi. Kaçınılmaz olarak, ağları yöneten insanlar kolay yolu seçecek ve eski modeli birkaç yıl daha çalıştırmaya çalışacaklar, tıpkı plak şirketlerinin yaptığı gibi. _Wall Street Journal_'da yakın zamanda yayınlanan bir makale, TV ağlarının daha fazla canlı gösteri eklemeye çalıştığını ve bunun da izleyicilerin kayıtlı programları izlemek yerine TV programlarını eş zamanlı olarak izlemeye zorlamak için bir yol olduğunu anlatıyordu. İzleyicilerin istediğini sunmak yerine, onları ağların modası geçmiş iş modeline uyan alışkanlıklarını değiştirmeye zorluyorlar. Bu, bir tekel veya kartel tarafından uygulanmadıkça hiçbir zaman işe yaramaz ve o zaman bile sadece geçici olarak işe yarar. Ağların canlı şovları sevmesinin bir diğer nedeni, onların daha ucuza mal olmasıdır. Orada doğru fikri aldılar, ancak bunu sonuna kadar takip etmediler. Canlı içerik, ağların fark ettiğinden çok daha ucuza mal olabilir ve maliyetlerdeki dramatik düşüşlere avantaj sağlamanın yolu, hacmi artırmaktır. Ağlar, bu tür mantığı tamamen görmeyi engelliyorlar çünkü hala yayın işinde olduklarını düşünüyorlar - herkese tek bir sinyal gönderiyorlar. --- Şimdi, TV ağlarıyla rekabet eden herhangi bir şirketi başlatmak için iyi bir zaman olabilir. Pek çok İnternet girişimi bu durumda olmasına rağmen, belki de bu, açık bir hedef olarak belirlenmemiştir. İnsanların günde sadece belirli bir boş zamanı vardır ve TV, Google'ın aksine, kullanıcıları hızlıca yollamak yerine uzun oturumlar üzerine kurulduğu için, zamanlarını alan her şey onunla rekabet halindedir. Ancak bu dolaylı rakiplere ek olarak, TV şirketlerinin giderek daha fazla doğrudan rakiplerle karşılaşacağını düşünüyorum. Kablo TV'de bile, yeni bir kanal başlatmak için aşılması gereken eşiği, uzun kuyruğlu dağılımı erken bir zamanda kısaltmıştır. İnternet'te daha uzun olacak ve içinde daha fazla hareketlilik olacak. Bu yeni dünyada, mevcut oyuncular sadece herhangi bir büyük şirketin pazarındaki avantajlara sahip olacak. Bu, ağlar ve programları üreten insanlar arasındaki güç dengesini değiştirecek. Ağlar eskiden kapı bekçisiydi. Onlar işinizi dağıtırdı ve üzerinde reklam satardı. Şimdi programı üreten insanlar bunu kendileri yapabilir. Ağların şimdi sağladıkları ana değer reklam satışıdır. Bu da onları hizmet sağlayıcılar konumuna, yayıncılar değil, yerleştirecektir. Programlar daha da değişecek. İnternet'te mevcut formatlarını korumaları veya hatta tek bir formata sahip olmaları için bir neden yok. Aslında, gelecek olan daha ilginç türde birleşme, programlar ve oyunlar arasındadır. Ancak, İnternet'te 20 yıl sonra hangi tür eğlence yayınlanacağına dair bir soru üzerine, hiçbir tahminde bulunmam, sadece ş...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Kötü Ekonomi Dönemlerinde Bir Startup Kurmanın Neden Mantıklı Olabileceği Üzerine (Why to Start a Startup in a Bad Economy) 9:02
"Paul Graham'ın 2008’de yazdığı bu makale, kötü bir ekonomide bir startup kurmanın neden iyi bir fikir olabileceğini anlatıyor. Graham, ekonomik durumun, kurucusunun niteliklerine kıyasla bir startup'ın başarısını belirlemede çok küçük bir rol oynadığını belirtiyor. Ayrıca, kötü ekonomik zamanlarda yeni bir startup kurmanın, daha az rekabet ve daha fazla fırsat anlamına gelebileceğini ve bu durumun, hızlı hareket etmenin ve fikirlerinizi hayata geçirmenin önemini vurguluyor. Graham, başarılı bir startup'ın anahtarının, ekonomik koşullardan bağımsız olarak, kurucuların özelliklerinde ve yeteneklerinde yattığını ifade ediyor. --- # Kötü Ekonomi Dönemlerinde Bir Startup Kurmanın Neden Mantıklı Olabileceği Üzerine (Why to Start a Startup in a Bad Economy) Ekim 2008 Ekonomi o kadar kötü ki, bazı uzmanlar durumun 1970'ler kadar kötü olabileceğini düşünüyor. Yani Microsoft ve Apple'ın kurulduğu dönem kadar. Bu örnekler, bir durgunluk döneminin bir startup'ı başlatmak için o kadar da kötü bir zaman olmayabileceğini gösteriyor. Ekonomik durumun hiçbir şeyi etkilemediğini iddia etmiyorum. Aslında durum daha sıkıcı: ekonomi, iyi ya da kötü de olsa çok fazla etkisi yok. Birçok startup'a yatırım yaparak öğrendiğimiz bir şey varsa, o da bunların başarılı olup olmamasının kurucularının özelliklerine bağlı olduğudur. Ekonomi belirli bir etkiye sahip olsa da, başarıyı tahmin etme konusunda kuruculara kıyasla hata payı çok düşüktür. Yani önemli olan kim olduğunuzdur, ne zaman harekete geçtiğiniz değil. Doğru kişiyseniz, kötü bir ekonomide bile başarıya ulaşırsınız. Eğer değilseniz, iyi ekonomi bile sizi kurtarmaz. """"Ekonomi o kadar kötü ki, şimdi bir startup kurmamalıyım"""" diyen kişi, """"Bir startup kursam zengin olurum"""" diyen Balon dönemi insanlarıyla aynı hatayı yapar. Bu yüzden başarı şansınızı artırmak istiyorsanız, ekonominin durumundan çok hangi kişiyi ortak olarak seçeceğinizi düşünmelisiniz. Ve eğer şirketinizin hayatta kalması için tehditlerden endişe ediyorsanız, bunları haberlerde aramayın. Aynaya bakın. Belirli bir kurucu ekibi için, ekonomi daha iyi olana kadar beklemek daha mı karlı olurdu? Bir restoran başlatıyorsanız belki, ama teknolojiyle uğraşıyorsanız hayır. Teknoloji, hemen hemen hisse senedi piyasasından bağımsız olarak ilerler. Bu yüzden belirli bir fikir için, kötü bir ekonomide hızlı hareket etmenin ödülü, bekleme kararından daha yüksek olacaktır. Microsoft'un ilk ürünü Altair için bir Basic yorumlayıcıydı. Bu 1975'te dünyanın tam da ihtiyaç duyduğu şeydi, ancak Gates ve Allen birkaç yıl beklemeye karar vermiş olsalardı, çok geç olacaktı. Tabii ki, şu anki fikriniz sonuncu olmayacak. Her zaman yeni fikirler vardır. Ama belirli bir fikir üzerinde harekete geçmek istiyorsanız, şimdi harekete geçin. Bu, ekonomiyi görmezden gelebileceğiniz anlamına gelmiyor. Hem müşteriler hem de yatırımcılar sıkışmış olacaklar. Müşterilerin sıkışmış olması mutlaka bir sorun olmayabilir: muhtemelen ondan yararlanabilirsiniz, tasarruf sağlayan şeyler yaparak. Startup'lar genellikle şeyleri daha ucuz hale getirir, bu yüzden bu konuda onlar büyük şirketlere kıyasla bir durgunluk döneminde daha iyi bir konumda olabilirler. Yatırımcılar daha büyük bir problem. Startup'lar genellikle belirli bir miktar dış finansman sağlamak zorunda ve yatırımcılar kötü zamanlarda yatırım yapmaktan daha az istekli oluyor. Olmamalılar. Herkesin kötü zamanlarda alıp iyi zamanlarda satması gerektiğini bilmesi gerekiyor. Ancak yatırımın bu kadar karşı sezgisel olmasının nedeni, hisse senedi piyasalarında iyi zamanların, herkesin satın alma zamanı olduğunu düşünmesiyle tanımlanıyor olması. Doğru olmak için aksi düşüncede olmanız gerekiyor ve tanım gereği sadece bir azınlık yatırımcı olabilir. Bu yüzden 1999'daki yatırımcılar berbat startup'lara yatırım yapmak için birbirlerinin üzerine çıkarken, 2009'daki yatırımcılar iyi olanlara bile yatırım yapmaktan çekinirler. Buna uyum sağlamak zorunda kalacaksınız. Ama bu yeni bir durum değil: startup'lar her zaman yatırımcıların kaprislerine uyum sağlamak zorunda. Herhangi bir ekonomide herhangi bir kurucuya yatırımcıları kaprisli olarak tanımlayıp tanımlamadıklarını sorun ve yüz ifadelerini izleyin. Geçen yıl startup'ınızın viral olduğunu açıklamaya hazır olmanız gerekiyordu. Gelecek yıl durgunluğa dayanıklı olduğunu açıklamanız gerekecek. (Bunların her ikisi de olmaları gereken şeyler. Yatırımcıların yaptığı hata, kullanılan kriterler değil, her zaman diğerlerinden ayrı olarak birine odaklanmalarıdır.) Neyse ki bir startup'ı durgunluğa dayanıklı hale getirmenin yolu, zaten yapmanız gereken şeyi tam olarak yapmaktır: mümkün olduğunca ucuza çalıştırmak. Yıllardır kuruculara, başarının en kesin yolu olarak şirket dünyasının hamam böceği olmalarını söylüyorum. Bir startup'ta ölümün hemen hemen her zaman nedeni para bitmesidir. Bu yüzden şirketinizin işletilmesi ne kadar ucuz olursa, öldürülmesi de o kadar zor olur. Ve neyse ki bir startup'ı işletmek çok ucuz hale geldi. Bir durgunluk, eğer bir şey olursa, onu daha da ucuz hale getirecektir. Eğer gerçekten nükleer kış geldiyse, işinizi korumaktan daha güvenli bir hamam böceği olabilir. Müşteriler belki tek tek düşebilir, ama hepsini bir anda kaybetmezsiniz; pazarlar """"personel azaltma"""" yapmaz. Eğer işinizi bırakıp başarısız olan bir startup kurarsanız ve başka bir iş bulamazsanız ne olur? Eğer satış veya pazarlama alanında çalışıyorsanız, kötü bir ekonomide yeni bir iş bulmak aylar sürebilir. Ama hacker'lar daha likit görünüyor. İyi hacker'lar her zaman bir tür iş bulabilir. Hayal ettiğiniz iş olmayabilir, ama açlıktan ölmeyeceksiniz. Kötü zamanların bir başka avantajı da daha az rekabettir. Teknoloji trenleri düzenli aralıklarla istasyondan ayrılır. Eğer herkes bir köşede titrerken, tüm vagon sizin olabilir. Siz de bir yatırımcısınız. Bir kurucu olarak, işle hisse satın alıyorsunuz: Larry ve Sergey'in bu kadar zengin olmasının nedeni, onların Google'a ilk yatırım yapanlar olmasıdır. Ve her yatırımcı gibi, kötü zamanlarda satın almalısınız. Birkaç paragraf önce yatırımcıların kötü piyasalarda startup'lara yatırım yapmaktan çekindiklerini, ancak aslında bu zamanların onların en istekli olmaları gereken zamanlar olduğunu belirttiğimde, """"aptal yatırımcılar"""" diye düşünerek başınızı sallıyor muydunuz? Eh, kurucular da pek farklı değil. Zamanlar kötüleştiğinde, hacker'lar yüksek lisans yapmaya gider. Ve kuşkusuz bu sefer de aynı şey olacak. Aslında, önceki paragrafın doğru olmasının nedeni, çoğu okurun ona inanmamasıdır - en azından harekete geçme konusunda. Belki bir durgunluk, bir startup başlatmak için iyi bir zamandır. Rekabetin eksikliği gibi avantajların, isteksiz yatırımcılar gibi dezavantajları gölgede bırakıp bırakmadığı konusunda net bir şey söylemek zordur. Ama her iki durumda da çok fazla önemi yok. Önemli olan insanlardır. Ve belirli bir teknoloji üzerinde çalışan belirli bir grup insan için, harekete geçme zamanı her zaman şimdidir."" --- İlişkili Konseptler: Kötü bir ekonomide startup başlatma, durgunluk ve startuplar, ekonominin startup başarısı üzerindeki etkisi, startuplarda kurucuların önemi, startupları ekonomik koşullara uydurma, durgunluğa dayanıklı startuplar, durgunluk döneminde startuplara yatırım yapma, teknoloji startupları durgunluk döneminde, kötü ekonomide startup rekabeti, startup başlatma zamanlaması."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Bir Girişim Başlatmamak İçin Bahaneler ve Bunların Mantıksızlığı (Why to Not Not Start a Startup) 45:06
"Paul Graham'ın 2007'de yazdığı bu makale, bir start-up kurarken karşılaşılan korkuları ve endişeleri ele alıyor. Başarısızlık, yetersiz tecrübe, belirsizlik korkusu gibi bazı engellerin aslında geçerli olmadığını savunan Graham, start-up dünyasının risklerini ve getirilerini anlatıyor. Ayrıca, çoğu girişimcinin başlangıçta sahip olduğu fikirlerin çoğunun zamanla değiştiğini ve bu durumun normal olduğunu ifade ediyor. Graham, bu makalede ayrıca, genç ve deneyimsiz girişimcilerin bile başarılı olabileceğini ve hatta başarısız olduklarında bile çok şey öğreneceklerini belirtiyor. --- # Bir Girişim Başlatmamak İçin Bahaneler ve Bunların Mantıksızlığı (Why to Not Not Start a Startup) Mart 2007 _(Bu makale, 2007 Startup Okulu ve Berkeley CSUA'da yapılan konuşmalardan alıntılarla oluşturulmuştur.)_ Y Combinator'ü bir süredir yürütüyoruz ve artık başarı oranlarımız hakkında biraz veriye sahibiz. 2005 yazında ilk grubumuzda sekiz startup vardı. Şimdi, bu sekizden en az dört tanesinin başarılı olduğunu görüyoruz. Üçü satın alındı: Reddit, aslında Reddit ve Infogami'nin birleşimi olan bir startup, ve bir diğeri hakkında daha fazla bilgi veremeyeceğimiz bir firma tarafından satın alındı. Aynı gruptan bir diğer isim olan Loopt ise o kadar iyi durumda ki, eğer isterlerse belki de on dakika içinde satın alınabilirler. Yani, iki yıl önceki ilk yazımızın girişimcilerinin yarısı artık kendi ölçülerine göre zengin. (Zengin olduğunuzda anladığınız bir şey var ki o da zenginliğin de kendi içinde pek çok kademesi olduğu.) Başarı oranımızın %50 gibi yüksek bir seviyede kalacağını söylemek için henüz erken. İlk grubumuz bir anomali olabilir. Ancak genellikle %10 olarak belirtilen (ve büyük ihtimalle uydurma olan) standart başarı oranından daha iyi bir performans göstermeliyiz. %25'lik bir hedef belirlemekte hiçbir sakınca görmüyorum. Başarısız olan girişimciler bile o kadar zor durumda görünmüyor. İlk sekiz girişimden üçünün artık çalışmadığını düşünüyorum. İki durumda, girişimciler yaz sonunda başka işlere geçtiler. Sanırım bu deneyim onları çok etkilemedi. Kiko'nun durumu belki en travmatik başarısızlık olabilir; kurucuları bir yıl boyunca girişimlerinde çalıştıktan sonra Google Takvim'e yenildiler. Ama sonunda mutlu oldular. Yazılımlarını eBay'de 250 bin dolara sattılar. Melek yatırımcılarına olan borçlarını ödedikten sonra, her biri yaklaşık bir yıl maaş elde etti. Sonra hemen çok daha heyecanlı bir girişim olan Justin.TV'yi başlattılar. İşte başınızı döndürecek bir istatistik daha: İlk girişimci grubumuzdan hiç kimsenin kötü bir deneyimi olmadı. Her startup'ta olduğu gibi, onların da iniş çıkışları oldu, ama hiçbiri bunu bir ofis ortamında düzenli bir işle değiştirmek isteyeceğini düşünmüyorum. Ve bu istatistik muhtemelen bir sapma değil. Uzun vadede başarı oranımız ne olursa olsun, düzenli bir işi tercih edecek olanların oranı her zaman sıfıra yakın kalacak. Şu büyük soru kafamı kurcalıyor: Neden daha fazla insan startup başlatmıyor? Neredeyse herkesin normal işlerine tercih ettiği ve önemli bir yüzdenin zengin olduğu bir iş, neden herkesin gözdesi değil? Birçok kişi, her yatırım döngüsünde binlerce başvuru aldığımızı düşünüyor. Aslında genellikle sadece birkaç yüz başvuru alıyoruz. Daha fazla insan neden başvuruda bulunmuyor ki? Bu dünyaya dışarıdan bakan birisi için sanki startuplar mantar gibi türeyebilir ama aslında gerekli yeteneklere sahip insan sayısıyla karşılaştırıldığında sayıları hala çok az. Programcıların büyük çoğunluğu hala direkt üniversiteden ofis hayatına geçiş yapıyor ve orada sabit kalıyor. İnsanlar sanki kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmiyor gibi görünüyor. Peki, bu ne anlama geliyor? Şöyle söyleyeyim, Y Combinator olarak, girişim sermayesi sürecinin tam başında bulunduğumuz için, bir şirket kurup kurmama konusunda kararsız olan insanların psikolojisi konusunda dünyanın en önde gelen uzmanlarından biriyiz. Emin olmamakta hiçbir sorun yok. Eğer bir yazılımcıysanız ve bir startup kurmayı düşünüyorsanız ama bir türlü adım atamıyorsanız, aslında pek çok büyük girişimcinin de geçtiği bu yoldasınız demektir. Google'ı kurmadan önce Larry ve Sergey de aynı kararsızlıkları yaşamışlar, Yahoo'yu kurmadan önce Jerry ve Filo da. Hatta bana sorarsanız, en başarılı startuplar genellikle bu kararsızlıkla başlayan yazılımcılar tarafından kurulanlardır, her konuda kendinden emin iş adamlarından çok. Bununla ilgili bazı ipuçlarımız var. Desteklediğimiz en başarılı startup'ların bazıları, başvuru kararını son anda verdiklerini bize söylediler. Hatta bazıları, başvuru süresinin dolmasına sadece birkaç saat kala kararlarını verdiler. Belirsizlikle başa çıkmak için onu bileşenlerine ayırmak en doğru yol.Bir şeyi yapmaktan çekiniyorsan, aklında bir sürü neden olabilir. Bu nedenler bazen haklı olabilir, bazen ise tamamen asılsızdır. Ama hangi nedenin ne kadar ağırlığı olduğunu bilmeden, genel belirsizliğin çoğunlukla haklı mı yoksa çoğunlukla asılsız mı olduğunu anlamak zor olabilir. Bu yüzden, bir startup başlatmayı reddeden insanların tüm sebeplerini sıralayacağım ve hangilerinin gerçek olduğunu açıklayacağım. Böylece gelecekteki girişimciler, kendi hislerini ve düşüncelerini bu listeyle karşılaştırabilirler. Evet, kabul ediyorum, amacım özgüveninizi yükseltmek. Ama burada standart özgüven çalışmalarından iki noktada farklılık var. Birincisi, ben dürüst olmak için gerçekten motive olmuş biriyim. Genellikle özgüven kazandırma işinde olan çoğu kişi, kitabı satın aldığınızda veya size ne kadar harika olduğunuzu anlattıkları seminere katıldığınızda zaten hedeflerine ulaşmış oluyorlar. Ama eğer haketmeyen kişileri bir startup kurmaya teşvik edersem, benim hayatımı daha da zorlaştırırım. Eğer çok fazla insanı Y Combinator'a başvurmaya teşvik edersem, bu demek olur ki benim daha çok işim olacak, çünkü tüm başvuruları okumak zorunda kalacağım. Bir diğer farklılık da benim yaklaşımımda olacak. Pozitif olmak yerine, negatif olacağım. ""Hadi, sen bunu yapabilirsin"" demek yerine, neden yapmadığını düşüneceğim ve çoğunun (ama hepsi değil) neden göz ardı edilmesi gerektiğini göstereceğim. Herkesin doğuştan getirdiği sebeple başlayalım. **1. Çok genç** Birçok insan kendini bir startup başlatmak için çok genç hissediyor. Ve birçoğu doğru düşünüyor. Dünya genelinde ortalama yaş yaklaşık 27, yani nüfusun üçte biri dürüstçe kendini çok genç olduğunu söyleyebilir. Ne kadar genç çok genç? Y Combinator'daki hedeflerimizden biri, startup kurucularının en küçük yaş sınırını belirlemekti. Bize her zaman yatırımcıların bu konuda fazla temkinli davrandığını düşündük. Onlar genellikle profesörlere yatırım yapmayı tercih ediyorlar, ama aslında lisansüstü veya lisans öğrencilerine yatırım yapmalılar. Bu konuda sınırları zorlamanın bize öğrettiği en önemli şey, sınırın nerede olduğu değil, ne kadar belirsiz olduğu. Bu sınır belki de 16 yaşa kadar düşebilir. Ancak yasal olarak sözleşme imzalama hakkı 18 yaş altındaki kişilerde olmadığı için bu yaşın altına bakmayız. Ancak şu ana kadar desteklediğimiz en başarılı girişimci olan Sam Altman, o zaman sadece 19 yaşındaydı. Ancak Sam Altman tam anlamıyla bir ayrıksı veri. 19 yaşındayken sanki içinde 40 yaşında bir insan yaşıyormuş gibi bir izlenim veriyordu. Elbette içinde hala 12 yaşında bir çocuk taşıyan 19 yaşındaki gençler de var. ""Yetişkin"" kelimesinin belirli bir yaşın üzerindeki insanlar için ayrı bir kelime olarak kullanılmasının bir sebebi var. Bu, geçilmesi gereken bir eşik. Genellikle 21 yaş olarak düşünülse de, bu eşiği insanlar farklı yaşlarda geçebilir. Ne yaşta olursanız olun, eğer bu eşiği geçtiyseniz, bir startup başlatmak için yeterince büyümüşsünüz demektir. Peki bunu nasıl anlarsınız? Yetişkinlerin kullandığı birkaç test var. Aslında bu testlerin olduğunu Sam Altman ile tanışınca anladım. Onunla konuşurken kendimi çok daha yaşlı biriyle konuşuyormuş g...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2007’de yazdığı bu makale, girişimcilerin neden 'startup merkezi' olarak tabir edilen yerlere taşınmalarının faydalarını anlatıyor. Graham, bir startup'ın başarısının büyük oranda bulunduğu lokasyona bağlı olduğunu belirtiyor. Özellikle Silikon Vadisi'nin, tüm dünya genelinden girişimciler için en uygun yer olduğunu savunuyor. Ayrıca, yatırımcıların kalitesinin ve hızının, bir startup merkezinin değerini belirleyen önemli faktörler olduğunu belirtiyor. Bu bağlamda, girişimcilerin yerlerini seçerken bu faktörleri göz önünde bulundurmaları gerektiğini ifade ediyor. --- # Bir Start-Up Merkezine Taşınmanın Nedenleri ve Avantajları (Why to Move to a Startup Hub) Ekim 2007 Son konuşmamın ardından, organizatörlerden biri sahneye çıkıp hızlıca bir savunma yaptı. Bu daha önce hiç olmamıştı. Sadece ilk birkaç cümlesini duydum, ama bu bile bana neden kızdığını anlamama yetti: Startupların Silikon Vadisi'ne taşınarak daha başarılı olabileceklerini söylediğim için. Bu konferans Londra'daydı ve çoğu izleyici de İngiltere'den gibiydi. Yani startupların Silikon Vadisi'ne taşınmasını önermek, milliyetçi bir ifade gibi görünebilir: Kibirli bir Amerikalı, işleri doğru yapmak istiyorlarsa herkesin Amerika'ya taşınması gerektiğini söylüyor. Aslında ben göründüğümden daha az Amerikalıyım. Söylemedim ama doğumum itibariyle İngilizim. Ve tıpkı bir Yahudi'nin Yahudi şakaları yapmaya hakkı olduğu gibi, ben de İngiliz bir izleyici kitlesiyle diplomatik olmak zorunda olduğumu hissetmiyorum. Startupların Silikon Vadisi'ne taşınarak daha iyi olacağı fikri bile milliyetçi bir düşünce değil. Aynı şeyi Amerika'daki startuplara da söylüyorum. Y Combinator her 6 ayda bir kıyıları değiştiriyor. Her iki finansman döngüsünden biri Boston'da. Ve Boston, ABD'nin (ve dünyanın) ikinci en büyük startup merkezi olmasına rağmen, o döngülerdeki startuplara en iyi seçeneklerinin Silikon Vadisi'ne taşınmak olduğunu söylüyoruz. Eğer bu Boston için doğruysa, diğer tüm şehirler için daha da doğru. Bu, ülkelerle değil, şehirlerle ilgili bir durum. Ve sanırım haklı olduğumu kanıtlayabilirim. Karşı argümanı, çoğu insanın saçma olarak kabul edeceği bir duruma kolayca indirgeyebilirsiniz. Bir startup'ın nerede olduğunun hiçbir önemi olmadığını, küçük bir tarım kasabasında faaliyet gösteren bir startup'ın, bir startup merkezine taşınarak fayda sağlamayacağını iddia edecek pek az kişi vardır. Çoğu insan, bir startup için altyapının olduğu, nasıl çalıştıkları hakkında birikmiş bilginin olduğu ve diğerlerinin de bunu denediği bir yerde olmanın faydalı olabileceğini kabul eder. Ve henüz ne argümanı kullanırsanız kullanın, startupların Londra'dan Silikon Vadisi'ne taşınmalarına gerek olmadığını kanıtlamak için, startupların daha küçük kasabalardan Londra'ya taşınmalarına gerek olmadığını kanıtlamak için de aynı argümanı kullanabilirsiniz. Şehirler arasındaki fark, derece meselesidir. Ve neredeyse herkesin kabul ettiği gibi, startupların Silikon Vadisi'nde Boston'dan daha iyi durumda olacakları bir gerçekse, o zaman Silikon Vadisi'nde her yerden daha iyi durumda olacaklar. Bu sonucu çıkarıyor olmamın benim çıkarlarıma hizmet ettiği gibi görünebilir, çünkü ABD'ye taşınan startuplar, bunu Y Combinator aracılığıyla yapabilir. Ancak ABD'deki startupların tümü, aynı şeyi onlara da söylediğimi doğrulayabilir. Elbette, her startup'ın başarılı olmak için Silikon Vadisi'ne gitmesi gerektiğini iddia etmiyorum. Sadece diğer tüm şeyler eşit olduğunda, bir yer ne kadar çok startup merkeziyse, startupların orada daha iyi performans göstereceğini söylüyorum. Ancak diğer düşünceler, taşınmanın avantajlarını gölgeleyebilir. Aileleri olan kurucuların, dünyanın öbür ucuna taşınmalarını söylemiyorum; bu, çok fazla dikkat dağıtıcı olabilir. Göçmenlikle ilgili zorluklar da yerinde kalmak için başka bir neden olabilir. Göçmenlik sorunlarıyla uğraşmak, para toplamak gibidir: bir nedenden dolayı tüm dikkatinizi tüketir gibi görünür. Bir startup'ın bunu yapacak çok fazla zamanı olamaz. Kanadalı bir startup, ABD'ye taşınmak için yaklaşık 6 ay harcadı. Sonunda vazgeçtiler, çünkü yazılımlarına odaklanmaktan bu kadar çok zaman ayırmaya güçleri yetmiyordu. (Başka bir ülkenin Silikon Vadisi'ne rakip olmak istiyorsa, yapabileceği en iyi şey belki de startup kurucuları için özel bir vize oluşturmaktır. ABD'nin göç politikası, Silikon Vadisi'nin en büyük zayıflıklarından biridir.) Startup'ınız belirli bir sektörle bağlantılıysa, sektörün merkezlerinden birinde olmanız daha iyi olabilir. Eğlence ile ilgili bir şeyler yapan bir startup, New York veya LA'da olmayı tercih edebilir. Son olarak, iyi bir yatırımcı, siz neredeyseniz orada yatırım yapmayı taahhüt etmişse, muhtemelen orada kalmalısınız. Yatırımcı bulmak zordur. Genellikle, taşınmayı geçersiz kılacak kesin bir finansman teklifini reddetmemelisiniz. Aslında, yatırımcıların kalitesi, startup merkezlerinin belki de en büyük avantajı olabilir. Silikon Vadisi yatırımcıları, Boston yatırımcılarından belirgin şekilde daha agresiftir. Defalarca, Boston yatırımcılarından önce harekete geçen batı yakası yatırımcıları tarafından Y Combinator tarafından finanse edilen startupları gördüm. Bu yılın Boston Demo Günü'nde, her yıl bu durumun olduğunu ve bir startup'ı beğendilerse, onlara bir teklif yapmaları gerektiğini söyledim. Ancak bir ay içinde yine aynı şey oldu: batı yakasında agresif bir VC, bir YC finansmanlı startup'ın kurucusu ile bir hafta önce tanışmıştı ve yıllardır onu tanıyan bir Boston VC'yi geride bıraktı. Boston VC ne olduğunu anladığında, anlaşma zaten gitmişti. Boston yatırımcıları, daha muhafazakar olduklarını kabul eder. Bazıları, bunun şehrin ihtiyatlı Yanki karakterinden geldiğine inanmak ister. Ancak Okham'ın usturası, gerçeğin daha az şımarık olduğunu öne sürer. Boston yatırımcıları, muhtemelen Chicago yatırımcılarından daha muhafazakar olan Silikon Vadisi yatırımcılarından daha muhafazakarlar. Onlar startupları o kadar iyi anlamıyorlar. Batı yakası yatırımcıları, sorumsuz kovboylar oldukları için veya iyi hava onları iyimser yaptığı için daha cesur değiller. Onlar ne yaptıklarını bildikleri için daha cesurlar. Onlar, elmas yamaçlarda kayak yapan kişilerdir. Cesaret, girişim yatırımının özüdür. Büyük getirileri elde etmenin yolu, kayıplardan kaçınmaya çalışmak değil, büyük isabetleri elde etmeye çalışmaktır. Ve büyük isabetler genellikle ilk başta riskli görünür. Facebook gibi. Facebook, Boston'da başladı. Boston VCs, onlara ilk teklifi yaptılar. Ancak onlar hayır dediler, bu yüzden Facebook Silikon Vadisi'ne taşındı ve orada para topladı. Onları reddeden ortak şimdi bunun """"bir hata olduğunu itiraf ediyor."""" Deneysel olarak, cesaret kazanır. Batı yakası yatırımcılarının agresif tutumlarının onları geriye doğru çekeceği düşünülüyorsa, bu uzun zaman önce olmalıydı. Silikon Vadisi, 1970'lerden bu yana Boston'un önüne geçiyor. Batı yakası yatırımcıları için bir ders olacaksa, Baloncuk'un patlaması olmalıydı. Ancak o zamandan beri batı yakası sadece daha da öne çıktı. Batı yakası yatırımcıları, hükmünün doğru olduğuna o kadar eminler ki cesurca hareket ederler; doğu yakası yatırımcıları, o kadar değil; ancak doğu yakası yatırımcılarının ihtiyatlı davrandığını düşünen herkes, bir doğu yakası VC'nin batı yakası bir VC'ye bir anlaşma kaybederken nasıl çılgınca tepkiler verdiğini görmeli. Start up merkezleri aynı zamanda pazarlardır. Ve pazarlar genellikle merkezileşmiştir. Şu anda bile, tüccarlar her yerde olabilecekleri halde, birkaç şehirde kümeleşirler. Yüz yüze temasın anlaşmaları nasıl gerçekleştirdiğini söylemek zordur, ancak ne olursa olsun, teknoloji tarafından henüz çoğaltılamamıştır. Doğru zamanda University Ave'yi yürüyün ve beş farklı kişinin telefonla anlaşmalar hakkında konuştuğunu duyabilirsiniz. Aslında, bu Y Combinator'un yılın yarısında Boston'da olmasının bir kısmı da budur:...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Daha Fazla Google Olmamasının Ardındaki Sebepler: Yatırımcılar ve Başlangıç Aşamasındaki Şirketler Üzerine Bir İnceleme (Why There Aren't More Googles) 12:25
"Paul Graham'ın 2008’de yazdığı bu makale, neden daha fazla 'Google' olmadığını sorguluyor. Graham, başarılı startupların genellikle büyük şirketler tarafından satın alınmadan önce tam potansiyelini gösterme şansı bulamadığını belirtiyor. Ayrıca riskli girişimlere yatırım yapmakta çekingen davranan risk sermayedarlarının, yenilikçi startupları değersizleştirdiğini ve bu durumun daha fazla 'Google' oluşumunu engellediğini ifade ediyor. Graham, bu durumun startup yatırımlarında büyük ve henüz değerlendirilmemiş bir fırsatı temsil ettiğini ve bu fırsatın bir şekilde değerlendirileceğini, böylece daha fazla 'Google'ın oluşabileceğini belirtiyor. --- # Daha Fazla Google Olmamasının Ardındaki Sebepler: Yatırımcılar ve Başlangıç Aşamasındaki Şirketler Üzerine Bir İnceleme (Why There Aren't More Googles) Nisan 2008 Umair Haque, geçenlerde bir yazısında neden daha fazla Google olmadığını şöyle anlatıyor: çoğu startup, dünyayı değiştirecek bir fırsat bulamadan satın alınıyor. > Google, Microsoft ve Yahoo gibi büyüklerin cazip tekliflerine rağmen satışa gitmedi. Eğer bu teklifleri kabul etmiş olsaydı, belki de Google sadece Yahoo'nun ya da MSN'nin bir arama kutusu olabilirdi. > Peki neden değil? Çünkü Google'ın derinlerde hissettiği bir amaç vardı: Dünyayı daha iyi bir yer haline getirme inancı. Bu, kulağa hoş geliyor ama doğru değil. Google'ın kurucuları, başından beri satmaya açıktı. Tek dilekleri, alıcıların ödemeye hazır olduğundan biraz daha fazla para alabilmekti. Facebook için de aynı şeyi söyleyebiliriz. Facebook, satmayı düşünüyordu ancak Yahoo, çok az bir teklif verince işler değişti. Bir startup'ı satın almayı düşünenlere bir tüyo: Eğer bir startup sizin teklifinizi geri çevirirse, teklifinizi artırmayı düşünün. Çünkü, onların istediği astronomik rakam, ilerleyen zamanlarda bir pazarlık fiyatı gibi görünebilir. Şu ana kadar gözlemlediğim kadarıyla, satın alma teklifini geri çeviren startup'lar genellikle daha iyi sonuçlar alıyorlar. Her zaman olmasa da, genellikle daha büyük bir teklif ya da hatta bir halka arz kapıda oluyor. Elbette, startupların satın alma tekliflerini reddettiklerinde daha başarılı olmalarının nedeni, her zaman bu tekliflerin startupları değersizleştirdiği anlamına gelmez. Asıl sebep genellikle, büyük bir teklifi reddetme cesaretine sahip girişimcilerin genellikle çok başarılı olmalarıdır. İşte bir startup'ta tam da aradığınız ruh budur. Larry ve Sergey'nin dünyayı değiştirmek istediklerine eminim, en azından şimdilik. Ancak Google'ın büyük, bağımsız bir şirket olmasının ve Facebook'un hala bağımsız kalmasının ana sebebi aynı: alıcılar onları küçümsediler. Şirket birleşmeleri ve satın almaları bu konuda garip bir iş alanı. Sürekli olarak en iyi fırsatları kaçırıyorlar, çünkü makul teklifleri geri çevirmek, bir startup'ın büyük olup olmayacağını kestirebileceğiniz en güvenilir test oluyor. Peki daha fazla Google neden yok? İlginç bir şekilde, bu durumun nedeni Google ve Facebook'un neden bağımsız kaldığıyla aynı: Para babaları en yenilikçi startupları genellikle hak ettikleri kadar değerli görmüyorlar. Daha fazla Google olmamasının sebebi, yatırımcıların yenilikçi startup'lara satmaları için baskı yapması değil, onları finanse etmeye bile yanaşmamalarıdır. Y Combinator'u yürüttüğümüz 3 yıl boyunca, sık sık onlarla yakın çalışmamız gerektiği için risk sermayedarları hakkında çok şey öğrendim. En çok şaşırdığım şey, ne kadar muhafazakar oldukları oldu. Risk sermayesi firmaları genellikle cesurca yeniliği teşvik eden bir imaj çizerler. Ancak gerçekte bu durumu uygulayan sadece birkaç firma var ve onlar bile sitelerinde okuduklarınızdan daha temkinliler. Risk sermayedarlarını (VC) bir zamanlar korsanlara benzetirdim: cesaretleri var ama pek de vicdani değiller. Ancak onları daha yakından tanıdıkça, aslında onların daha çok bürokratlara benzediğini fark ettim. Daha düzgün insanlar olduklarını anladım (en azından iyi olanlar), ama beklediğimden daha az cesur çıktılar. Belki risk sermayesi endüstrisi değişmiştir. Belki eskiden daha cesur davranıyorlardı. Ama benim tahminim, aslında değişen şeyin startup dünyası, yani girişim dünyası olduğu yönünde. Bir girişimin maliyetinin düşüklüğü, ortalama bir yatırımın daha riskli olacağı anlamına geliyor. Ancak mevcut risk sermayesi firmalarının çoğu, hala sanki 1985'te donanım şirketlerine yatırım yapıyormuş gibi hareket ediyorlar. Howard Aiken, """"Fikirlerinizin çalınmasını dert etmeyin. Eğer fikirleriniz gerçekten iyi ise, onları insanların boğazına tıkmak zorunda kalırsınız."""" demişti. Ben de Y Combinator'ın desteklediği girişimlere yatırım yapmaları için yatırımcıları ikna etmeye çalışırken benzer duygular içinde oluyorum. Gerçekten yeni ve farklı fikirlerden adeta korkuyorlar, eğer tabi ki girişimciler iyi birer satıcı değillerse. Ancak cesur fikirler en büyük getiriyi sağlar. Gerçekten iyi bir yeni fikir, çoğu kişiye kötü görünecektir; aksi takdirde zaten biri bu fikri hayata geçirirdi. Ancak çoğu risk sermayesi şirketi, sadece kendi içlerinde değil, genel olarak risk sermayesi sektöründe de fikir birliğine dayanır. Bir risk sermayesi şirketi temsilcisinin sizin startup hakkında nasıl hissettiğini belirleyen en büyük etken, diğer risk sermayesi şirketi temsilcilerinin bu konuda ne düşündüğüdür. Belki farkında değiller, ama bu durum, en iyi fikirlerin hepsini kaçırmalarını garanti eder. Bir fikri beğenmesi gereken kişi sayısı arttıkça, sıra dışı fikirlerin kaçırılma ihtimali de artar. Bir sonraki Google ne olursa olsun, muhtemelen şu an onlara risk sermayedarları tarafından """"daha fazla ivme kazandığınızda bize dönün"""" deniliyordur. VC'ler neden bu kadar tedbirli? Muhtemelen birden fazla faktörün birleşimi sonucu. Yaptıkları yatırımların büyüklüğü onları daha temkinli hale getiriyor. Ayrıca, başkalarının parasını yatırıyorlar, bu da riskli bir şey yaparlarsa ve başarısız olurlarsa başları belaya girer endişesi yaratıyor. Üstelik çoğunlukla teknik adam değil, para adamı oldukları için, yatırım yaptıkları start-up'ların ne yaptığını tam olarak anlamıyorlar. Piyasa ekonomilerinin en heyecan verici yanı, aptallığın aslında bir fırsata dönüşme potansiyeli taşımasıdır. İşte biz tam da bu noktadayız. Startup yatırımlarında devasa, henüz değerlendirilmemiş bir fırsat var. Y Combinator, startupları daha tohum aşamasındayken desteklemeye başlıyor. Risk sermayedarları (VC'ler) ise startuplar zaten başarı yolunda ilerlemeye başladığında devreye giriyor. Ancak bu iki nokta arasında yani startup'ın ilk kuruluş aşaması ile başarıya ulaştığı nokta arasında ciddi bir boşluk var. Sadece kuruculardan oluşan bir start-up'a 20 bin dolar veren şirketler var, hızla büyüyen bir start-up'a 2 milyon dolar verenler bile var. Ama hala bazı şeyleri çözmesi gereken, fakat çok umut vadeden bir start-up'a 200 bin dolar verecek yatırımcı sayısı yetersiz. Bu alanda genellikle bireysel melek yatırımcılar boy gösteriyor - Google'a hala bazı şeyler çözülmesi gereken bir dönemde 100 bin dolar yatırım yapan Andy Bechtolsheim gibi kişiler. Melek yatırımcıları seviyorum, ama ne yazık ki onların sayısı yeterli değil ve çoğu için yatırım yapmak sadece yarı zamanlı bir iş. Ama bakın, startup kurmanın maliyeti düştükçe, bu pek kalabalık olmayan alan giderek daha da değer kazanıyor. Günümüzde birçok startup'ın milyonlarca dolarlık sermaye artışı peşinde koşmaya pek de niyeti yok. Çünkü ne o kadar çok paraya ihtiyaçları var, ne de bununla birlikte gelen tüm karmaşayla uğraşmak istiyorlar. Y Combinator'dan yeni çıkan bir startup'ın genellikle 250.000 ila 500.000 dolar arasında bir sermaye hedefi oluyor. Ancak risk sermayesi firmalarına başvurduklarında, genellikle daha yüksek bir miktar talep etmek zorunda kalıyorlar. Çünkü biliyorlar ki, bu firmalar genellikle daha küçük miktarlardaki anlaşmalara pek ilgi göstermiyorlar. Risk sermayedarları para ...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Amerika'da Start-Up'ların Yoğunlaşma Sebepleri ve Diğer Ülkelerin Bu Başarıyı Yakalayabilme Yolları (Why Startups Condense in America) 36:44
"Paul Graham'ın 2006’da yazdığı bu makale, Amerika'nın neden dünya çapında bir 'startup' merkezi olduğunu ve diğer ülkelerin bu başarıyı nasıl elde edebileceğini tartışıyor. Graham, Amerika'nın başarısının göç politikaları, zengin iç pazar, dinamik kariyer anlayışı ve girişimcilik için uygun bir çevre oluşturabilme kapasitesi gibi bir dizi faktöre bağlı olduğunu belirtiyor. Ayrıca, başarılı bir 'startup' ekosistemi yaratmak için başka ülkelerin Amerika'nın modelini takip etmek yerine, kendi özgün yöntemlerini bulmaları gerektiğini vurguluyor. Makale, girişimcilik ve teknolojiye ilgi duyanlar için oldukça ilgi çekici ve zengin bir içerik sunuyor. --- # Amerika'da Start-Up'ların Yoğunlaşma Sebepleri ve Diğer Ülkelerin Bu Başarıyı Yakalayabilme Yolları (Why Startups Condense in America) Mayıs 2006 _ (Bu yazı, Xtech'teki bir konuşmadan alıntıdır.) _ Startuplar genellikle belirli bölgelerde toplanır. Silikon Vadisi ve Boston gibi yerlerde bir sürü startup varken, Chicago veya Miami gibi şehirlerde pek fazla rastlamazsınız. Eğer bir ülke startup hareketliliğini artırmak istiyorsa, büyük ihtimalle bu yoğunlaşmaların neden olduğu etkenleri de kendi topraklarında yaratmak zorunda kalacaktır. Bu durumu biraz daha açarsak, akıllı insanların hoşuna gidecek bir kasaba yakınındaki harika bir üniversite gibi düşünebiliriz. ABD'de bu koşulları oluşturduğunuzda, startuplar soğuk bir metale su damlacıkları yoğunlaşır gibi ortaya çıkar. Fakat başka bir ülkede Silikon Vadisi'ni yeniden yaratmayı düşündüğümüzde, anlıyoruz ki ABD özellikle nemli bir ortam. Startuplar burada daha rahat oluşuyor. Başka bir ülkede bir Silikon Vadisi yaratmak asla imkânsız bir iş değil. Hatta hedefiniz sadece Silikon Vadisi'ni eşitlemek değil, onu bile geçmek olabilir. Ancak bunu başarmak istiyorsanız, startupların Amerika'da bulunmanın sağladığı avantajları tam anlamıyla kavramanız gerekiyor. **1. ABD, göçmen kabul ediyor.** Örneğin, Japonya'da Silikon Vadisi'ni yeniden yaratmanın mümkün olacağından kuşkuluyum. Çünkü Silikon Vadisi'nin en belirgin özelliklerinden biri, göçmenlerin yoğun olmasıdır. Oradaki insanların yarısı farklı aksanlarda konuşuyor. Ancak Japonlar göç konusunda pek de olumlu düşünmüyorlar. Japon Silikon Vadisi'ni nasıl yaratabiliriz sorusunu düşündüklerinde, benim tahminimce, bunun sadece Japonlarla dolu bir vadi olması gerektiğini bilinçaltında varsayıyorlar. Bu şekilde düşünmek, başarısızlık için garanti gibi bir şey. Bir Silikon Vadisi, zeki ve hırslılar için bir Mekke gibi olmalı. Ancak eğer insanların buraya girişine izin vermiyorsanız, bir Mekke'niz olamaz. Elbette, Amerika'nın Japonya'ya kıyasla göçmenlere daha açık olması pek de övülecek bir şey değil. Göç politikası, bir rakibin daha iyi performans gösterebileceği bir alan. **2. ABD Zengin Bir Ülkedir.** Bir gün Hindistan'ın Silicon Vadisi'ne bir rakip çıkarabileceğini düşünüyorum. Elinde doğru insanların olduğu kesin, zira mevcut Silicon Vadisi'ndeki Hintlilerin sayısına bakınca hemen anlaşılıyor. Fakat Hindistan'ın kendisi hala oldukça yoksul, bu büyük bir problem. Yoksul ülkelerde, bizim sıradan saydığımız birçok şey eksik olabiliyor. Bir arkadaşım Hindistan'a gittiğinde, tren istasyonundaki merdivenlerden düşüp ayak bileğini burkmuş. Düştüğü merdivenlere geri dönüp baktığında, merdiven basamaklarının farklı yüksekliklerde olduğunu fark etmiş. Sanayileşmiş ülkelerdeyse, tüm yaşamımız boyunca merdivenlerden iner çıkarız ve hiçbir zaman basamakların yüksekliğini düşünmeyiz. Çünkü böyle bir merdivenin inşa edilmesini engelleyen bir altyapımız var. ABD, bazı ülkelerin şimdi olduğu kadar hiç fakir olmadı. Amerikan şehirlerinde hiç dilenci sürüleri olmadı. Bu yüzden, dilenci sürüsü durumundan Silikon Vadisi seviyesine gelmek için ne gerektiğine dair bilgiye sahip değiliz. İkisi aynı anda olabilir mi, yoksa bir Silikon Vadisi elde etmeden önce belirli bir zenginlik seviyesine mi ulaşmamız gerekiyor? Bir ekonominin evriminde belli bir hız sınırı olduğuna inanıyorum. Unutmayalım ki, ekonomiler insanlardan oluşur ve bir neslin bakış açısı bir seferde ancak belirli bir miktar değişebilir. **3. ABD Henüz Bir Polis Devleti Değil.** Silikon Vadisi'ne sahip olmayı arzulayabilecek bir diğer ülke de Çin. Ama ben onların bunu henüz başarabileceklerini pek düşünmüyorum. Çin hala bir polis devleti gibi görünüyor ve şu anki yönetim bir öncekine göre daha aydın görünse de, aydınlanmış bir despotluk bile sizi ancak büyük bir ekonomik güç olma yolunda belirli bir noktaya kadar getirebilir. Başka yerlerde tasarlanan şeyleri üretecek fabrikaları sağlayabilirsiniz. Peki ya tasarımcıları? Hükümeti eleştiremeyen bir yerde hayal gücü gelişebilir mi? Hayal gücü, garip fikirler ortaya koymak demektir. Teknoloji hakkında tuhaf fikirleriniz olmasının, politika hakkında da tuhaf fikirleriniz olması anlamına geldiği sıkça görülür.Teknik fikirlerin politik sonuçlara yol açabileceği bir dünyada yaşıyoruz. Bu yüzden eleştiriyi bastırmak, sadece teknik alanlara değil, genel olarak topluma da zarar verebilir. Singapur da bu konuda benzer bir zorlukla karşı karşıya. Singapur, startuplara verdiği değeri açıkça gösteriyor. Ancak enerjik devlet müdahalesi, bir limanın verimli bir şekilde işlemesini sağlayabilir, ancak startupların ortaya çıkmasını teşvik etmek aynı enerjiyle olmayabilir. Çiğneme sakızını yasaklayan bir ülkenin, San Francisco gibi bir ortam yaratmak için daha çok mesafe kat etmesi gerekiyor. Peki, gerçekten bir 'San Francisco'ya mı ihtiyacınız var? İnovasyona giden yol, bireycilik yerine itaat ve işbirliği üzerine kurulu bir yol olamaz mı? Belki, ama ben yine de böyle olmayacağını düşünürüm. Çoğu yaratıcı insan, ne zaman ve nerede yaşarsa yaşasın, belirli bir 'bağımsızlık' hissini paylaşıyor gibi görünüyor. Yaratıcı insanlar ne başkalarının peşinden gitmek ne de başkalarına liderlik etmek isterler. En verimli oldukları zaman, herkesin istediklerini yapabildiği zamandır. İronik bir şekilde, tüm zengin ülkeler arasında ABD, son dönemde en çok sivil özgürlüklerini kaybetti. Ama henüz çok da endişeli değilim. Umarım mevcut yönetim değiştiğinde, Amerikan kültürünün doğal açıklığı yeniden ortaya çıkacak. **4. Amerikan Üniversiteleri Daha Üstün.** Bir Silikon Vadisi yaratmak için harika bir üniversiteye ihtiyaç duyarsınız ve şu ana kadar ABD dışında pek azı var. Birkaç Amerikalı bilgisayar bilimleri profesörüne Avrupa'daki en çok takdir edilen üniversiteleri sordum ve hemen hepsi ilk olarak ""Cambridge"" dedi ve daha fazlasını düşünmek için uzun bir duraklama yaptı. Amerika'daki en iyi üniversitelerle kıyasla, teknoloji konusunda başka yerlerde pek çok üniversite olmadığı görünüyor. Bazı ülkelerde bu, bilinçli bir politikanın sonucu. Örneğin Almanya ve Hollanda hükümetleri, belki de elitizmden çekindikleri için, tüm üniversitelerin kalite açısından birbirine yakın olmasını sağlamayı hedefliyorlar. Ancak bu durumun dezavantajı, hiçbir üniversitenin belirgin şekilde öne çıkmaması. En iyi profesörler tek bir yerde toplanmış şekilde değil, dağılmış durumdalar, tıpkı ABD'deki gibi. Bu durum, onların daha az verimli olmalarına neden olabilir çünkü etraflarında onları ilham verecek yetenekli meslektaşları olmayabilir. Ayrıca, hiçbir üniversitenin, yabancı yetenekleri çekip etrafında startuplar oluşturacak kadar iyi olamayacağı anlamına da gelir. Almanya'nın durumu gerçekten enteresan. Modern üniversiteyi icat eden Almanlar, 1930'lara kadar dünyanın en iyi üniversitelerine sahipti. Ancak şimdi öne çıkan bir üniversiteleri yok. Bu durumu düşünürken kendime şöyle dedim: ""1930'ların Almanyası'nda, Yahudilerin dışlanması sonucu üniversitelerin düşüşünü anlamak zor değil. Ancak artık toparlanmaları gerekmez miydi?"" Sonra aklıma bir şey geldi: belki de toparlanamamışlardır. Almanya'da çok az Yahudi kaldı ve tanıdığım çoğu Yahudi'nin oraya taşınma isteği yok. Ve eğ...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2011’de yazdığı bu makale, başarılı start-up'ların yoğunlaştığı bölgelerin neden başarılı olduğunu anlatıyor. Graham'a göre, bu bölgelerde start-up'lar doğal olarak başarılı olmazlar, aksine başarısız olma eğilimindedirler. Ancak bu bölgeler, başarılı olmayı mümkün kılan bir 'panzehir' sunar. Bu panzehirin iki ana bileşeni vardır: start-up kurmanın 'cool' bir şey olduğu bir ortam ve size yardımcı olabilecek kişilerle tesadüfen karşılaşma şansı. Graham, bu iki bileşenin de çevrenizdeki start-up insanlarının sayısına bağlı olduğunu belirtiyor. En önemlisi, bu tür bir ortamda olmanın, start-up kurmayı düşünen kişilere ilham verdiğini ve başarılı olma ihtimallerini artırdığını vurguluyor. --- # Başarılı Girişim Ekosistemlerinin İşleyiş Mekanizmaları (Why Startup Hubs Work) Ekim 2011 ABD'deki şehirleri nüfusa göre sıraladığınızda, başarılı startupların sayısının kişi başına ne kadar değiştiğine bakın. Sanki çoğu yerde startuplara zarar veren bir ilaç kullanılmış gibi. Bu konuda yıllarca düşündüm. Ortalama bir kasabanın, startup hırsı için nasıl bir tuzak olduğunu görebiliyordum: zeki ve hırslı insanlar kasabalara giriyordu ama hiçbir startup çıkmıyordu. Ama neyin tüm potansiyel startupları öldürdüğünü, yani tam olarak otelin içinde ne olduğunu anlamam biraz zaman aldı. Birkaç hafta önce sonunda anladım. Soruyu yanlış bir şekilde çerçeveliyordum. Asıl sorun, çoğu kasabanın startupları öldürmesi değil. Gerçek şu ki, ölüm startuplar için varsayılan durum ve çoğu kasaba onları kurtarmıyor. Yani, startupların hepsinin zehirlendiğini ve sadece birkaç yerin panzehirle sıkıldığını düşünmek daha doğru. Diğer yerlerdeki startuplar sadece doğal olarak ne yapması gerektiğini yapıyor: başarısız oluyorlar. Asıl soru, startupları Silikon Vadisi gibi yerlerde neyin kurtardığı. Sanırım panzehirin iki bileşeni var: bir yerde startupların havalı olduğunu düşünmek ve sizi destekleyebilecek insanlarla tesadüfen karşılaşmak. Her iki şeyi de etkileyen şey, etrafınızdaki startup insanlarının sayısı. Birinci bileşen, özellikle bir startup'ın hayatının ilk aşamasında, bir şirket kurmayı düşünmekten aslında bunu yapmaya geçişte çok yardımcı oluyor. Bir startup'ı başlatmak ciddi bir sıçrama gerektirir. Alışılmadık bir şey yapmaktır. Ama Silikon Vadisi'nde bu normal gibi görünüyor. Çoğu yerde, bir startup başlattığınızda, sanki işsizmişsiniz gibi davranırlar. Vadideki insanlar sadece bir şirket başlattığınız için otomatik olarak ilgilenmiyorlar, ama dikkat ediyorlar. Burada bir süre bulunmuş olan herkes, ne kadar deneyimsiz göründüğünüz veya fikrinizin ilk etapta ne kadar vaatsiz göründüğüne bakılmaksızın, varsayılan olarak şüpheci olmamayı biliyor. Çünkü herkes, birkaç yıl sonra milyarder olan deneyimsiz kurucuların vaatsiz görünen fikirlerini görmüştür. Çevrenizdekilerin ne yaptığınızı önemsemesi, son derece güçlü bir kuvvettir. En irade sahibi insanlar bile buna karşı koyamazlar. Y Combinator'ı başlattıktan yaklaşık bir yıl sonra, tanınmış bir VC firmasındaki bir ortağa bir şey söyledim ve ona (yanlışlıkla) başka bir startup başlatmayı düşündüğüm izlenimini verdim. O kadar hevesle yanıt verdi ki, yaklaşık yarım saniyeliğine bunu yapmayı düşündüm. Çoğu diğer şehirde, bir startup başlatma düşüncesi gerçek gibi görünmez. Vadide sadece gerçek değil, aynı zamanda modadır. Bu durum, muhtemelen startup başlatmaması gereken birçok insanın startup başlatmasına neden olur. Ancak bence bu sorun değil. Çok az insanın bir startup'ı yönetmeye uygun olduğunu ve kimlerin uygun olduğunu önceden tahmin etmenin çok zor olduğunu (bunu önceden tahmin etme işinde olmam nedeniyle çok iyi biliyorum), bu yüzden birçok kişinin startup başlatmaması gereken bir durumda startup başlatması muhtemelen ideal durumdur. Başarısızlık riskini taşıyabileceğiniz yaşamınızın bir noktasındaysanız, bir startup'ı yönetmeye uygun olup olmadığınızı öğrenmenin en iyi yolu denemek. Panzehirin ikinci bileşeni, size yardımcı olabilecek insanlarla tesadüfen karşılaşmalar. Bu güç, her iki aşamada da çalışır: bir startup başlatmayı düşünmekten birine başlamaya geçişte ve bir şirket başlatmaktan başarıya geçişte. Bu güç, herkesi startuplara önemseyen insanların etrafındaki gibi bir arka plan radyasyonu olan çevrenizdeki insanların, daha değişken olmasına rağmen, en güçlü olduğunda çok daha güçlüdür. Tesadüfen karşılaşmalar, startuplara karakteristik olarak başına gelen felaketlerle telafi edecek mucizeler üretir. Vadide, tıpkı her yerdeki startuplar gibi, startuplara korkunç şeyler olur. Startupların burada daha büyük ihtimalle başarılı olmasının sebebi, onlara harika şeylerin de olmasıdır. Vadide, yıldırımın bir işaret biti var. Örneğin, üniversite öğrencileri için bir site başlatıyorsunuz ve üzerinde çalışmak için yazın Vadide yaşamaya karar veriyorsunuz. Ve sonra Palo Alto'da bir banliyö sokağında tesadüfen Sean Parker ile karşılaşıyorsunuz. O, alanı çok iyi anlıyor çünkü kendisi de benzer bir startup başlattı ve tüm yatırımcıları tanıyor. Ayrıca, 2004 için ileri görüşlü, kurucuların şirketlerine kontrol etmeleri konusunda görüşleri var. Hangi mucizenin olacağını, hatta bir mucizenin olup olmayacağını kesin olarak söyleyemezsiniz. En iyisi şunu söylemek: bir startup merkezindesiniz, beklenmedik iyi şeyler muhtemelen size olacak, özellikle de onları hak ediyorsanız. Bu durumun, fonladığımız startuplar için de geçerli olduğuna bahse girerim. Biz onlar için bir şeylerin kazayla değil ama bilerek olmasını sağlasak bile, Vadideki yardımcı olabilecek kişilerle tesadüfen karşılaşmaların sıklığı o kadar yüksek ki, bizim sağlayabileceğimiz şeylere önemli bir artış sağlar. Tesadüfen karşılaşmalar, fikirlerin oluşmasında gevşemenin oynadığı role benzer bir rol oynar. Çoğu kişi, bazı problemler üzerinde çok çalıştıklarını, çözemeyip yatağa gittiklerini ve daha sonra sabah duşta cevabı düşündüklerini yaşamıştır. Cevabın görünmesini sağlayan şey, düşüncelerinizin biraz sürüklenmesi—ve böylece dün gece takip ettiğiniz yanlış yolu terk edip, yanındaki doğru yola sürüklenmesi. Tesadüfen karşılaşmalar, tanışıklığınızın duş almanın düşüncelerinizi sürüklemesine izin verdiği gibi sürüklemesine izin verir. Her iki durumda da eleştirel olan şey, sadece doğru miktarda sürüklenmeleridir. Larry Page ve Sergey Brin arasındaki buluşma iyi bir örnekti. Tanışıklıklarını biraz sürüklediler, ama sadece biraz; her ikisi de birçok ortak noktaya sahip birini tanıyordu. Larry Page için panzehirin en önemli bileşeni Sergey Brin'di ve tersi de geçerliydi. Panzehir insanlar. Silikon Vadisi'ni işler kılan fiziksel altyapısı, hava durumu veya benzeri bir şey değil. Bunlar başlamasına yardımcı oldu, ama şimdi tepkime kendi kendine sürdürülebilir olduğu için onu sürükleyen şey insanlar. Birçok gözlemci, birbirlerine karşılık beklemeksizin yardım etme derecesinin startup merkezlerinin en dikkat çekici özelliklerinden biri olduğunu fark etmiştir. Bunun neden böyle olduğundan emin değilim. Belki de çünkü startuplar, çoğu iş türünden daha az sıfır toplam oyunudur; nadiren rakipleri tarafından öldürülürler. Veya belki de birçok startup kurucusunun bilimlerde geçmişi vardır ve orada işbirliği teşvik edilir. YC'nin işlevinin büyük bir kısmı, bu süreci hızlandırmaktır. Biz, startup üzerinde çalışan insanların yoğunluğunun ve birbirlerine yardımcı olma isteklerinin her ikisinin de yapay olarak arttırıldığı Vadideki Vadideyiz. Panzehirin her iki bileşeni de—startupları teşvik eden bir çevre ve size yardımcı olabilecek insanlarla tesadüfen karşılaşmalar—aynı altta yatan sebep tarafından sürüklenebilir: etrafınızdaki startup insanlarının sayısı. Bir startup merkezi yapmak için çok fazla startuplara ilgi duyan insanlara ihtiyacınız var. Üç nedeni var. İlk olarak, eğer yeterli yoğunluğa sahip olmazsanız, tesadüfen karşılaşmalar gerçekleşmez. İkincisi, farklı startuplar çok farklı şeylere ihtiy...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Akıllı İnsanların Neden Kötü Fikirlere Sahip Olduğu Üzerine Bir İnceleme (Why Smart People Have Bad Ideas) 23:13
"Paul Graham'ın 2005’de yazdığı bu makale, zeki insanların neden kötü iş fikirlerine sahip olabileceğini anlatıyor. Kendi deneyimlerinden örnekler veren Graham, bir fikrin ilk aşamada ne kadar çekici göründüğünün veya ne kadar 'güvenli' olduğunun, bu fikrin başarılı olacağının bir göstergesi olmadığını belirtiyor. Ayrıca, 'iş' kavramının herhangi bir özel eğitim gerektirmeyen bir dizi görevden oluştuğunu ve bilgisayar programcılarının, müşterilerin ne istediği konusunda odaklanmayı seçtikleri sürece, karmaşık bir cihazı daha verimli hale getirebileceklerini ifade ediyor. Graham, bu sürecin zeki insanların 'altında' olan işleri yaptığı bir 'başlangıç' olduğunu ve bu tür beyin gücünün küçük ama karlı sorunlara uygulandığında, hızla zenginlik yaratabileceğini belirtiyor. --- # Akıllı İnsanların Neden Kötü Fikirlere Sahip Olduğu Üzerine Bir İnceleme (Why Smart People Have Bad Ideas) Nisan 2005 Bu hikaye, ben ve birkaç arkadaşımın yaz boyunca heyecan verici bir deneme projesine giriştiğimiz zamanı anlatıyor. Amacımız, yeni bir dizi startup'a ilk yatırımlarımızı yapmaktı. Peki, neydi bu projeyi diğerlerinden ayıran? İşte cevap: Odaklandığımız girişimciler, çoğu yatırımcının gözünde oldukça genç sayılabilecek kişilerdi. Aslında, bu projeyi yaz aylarında hayata geçirmemizin sebebi de buydu - böylece üniversite öğrencileri de bu deneyime dahil olabilirdi. Google ve Yahoo gibi devlerin kurucularının hikayelerini düşündüğümüzde, lisans veya yüksek lisans öğrencilerinin bile başarılı bir startup kurabileceğini biliyoruz. Bizim deneyimlerimiz de aynı doğrultuda ilerliyor. Bazı lisans öğrencilerinin, yüksek lisans öğrencileri kadar yetenekli olduklarını gördük. Girişimcilik için kabul edilebilir yaş sınırı sürekli olarak düşüyor ve biz de bu yaş sınırının ne kadar düşebileceğini bulmak istiyoruz. Başvuruların son tarihi geçti ve şu anda 227 başvuruyu inceliyoruz. Başlangıçta başvuruları ""umut verici"" ve ""umut vermeyen"" olarak ayırmayı düşündük. Ancak daha sonra bir üçüncü kategoriye ihtiyaç duyduğumuzu fark ettik: ""Umut verici insanlar, ancak umut vermeyen fikirler"". [1] **Artix Aşaması** Bu beklenen bir durumdu. Bir grup kurucunun, bir startup'ın insanların para vermek isteyeceği bir şey yapması gerektiğini anlamadan önce birkaç kötü fikirle uğraşması oldukça normaldir. Aslında biz de aynısını yaşadık. Viaweb, Robert Morris ve benim ilk kurduğumuz startup değildi. 1995 yılında, birkaç arkadaşımızla beraber Artix adında bir şirket kurduk. Planımız, sanat galerilerini internete taşımaktı. Şimdi düşündüğümde, ne kadar saçma bir fikir üzerinde zaman harcadığımızı anlamıyorum. Sanat galerileri, hâlâ, on yıl geçmesine rağmen internete çıkmak konusunda pek de hevesli değiller. Antika bir dükkan gibi, eserlerinin her gelen geçene gözükecek şekilde sergilenmesini istemiyorlar. Ayrıca, sanat galerileri teknolojiye karşı oldukça dirençli olan kişilerdir. Onlar, sert bilimlerle sanat galerisi işletmeciliği arasında zor bir seçim yaparak bu işe başlamamışlardır. İnternetin ne olduğunu, biz onlara neden internete çıkmaları gerektiğini anlatmaya gidene kadar çoğu hiç bilmiyordu. Hatta bazılarının bilgisayarı bile yoktu. Durumu 'zor satış' olarak adlandırmak bile az kalır. Sonunda, bedava bir site yapmayı teklif ettik ve hatta bunu kabul ettirebilmek için bile çabaladık. Sonunda anladık ki, istemeyenlere web sitesi yapmak yerine, isteyenler için siteler yapabilirdik. Hatta daha da iyisi, web sitesi isteyenlerin kendi sitelerini kendilerinin yapabileceği bir yazılım üretebilirdik. Bu yüzden Artix'ten vazgeçip, çevrimiçi mağazalar için yazılım üreten yeni bir şirket, Viaweb'i kurdık. Ve bu sefer başardık. Bu aslında oldukça iyi bir örnektir. Microsoft, Paul Allen ve Bill Gates'in ilk kurduğu şirket değildi. İlk denemeleri Traf-o-data isimli bir projeydi. Ancak görünüşe göre, Traf-o-data'nın başarısı, Microsoft'un yanında pek de parlamamış. Aslında Robert'ın lehine konuşmak gerekirse, o zaten başından beri Artix'e karşı şüpheliydi. Ama ben onu bu işe dahil ettim.[3] Ama belirli anlarda onun da umutlandığını gördüm. Eğer biz, o dönemde 29 ve 30 yaşında olanlar, böylesine mantıksız bir fikir hakkında bile heyecanlanabiliyorsak, 21 ya da 22 yaşındaki genç geliştiricilerin bize, para kazanma olasılığı az olan fikirler sunmasına şaşırmamalıyız. **Durağan Yaşam Etkisi** Peki, neden yetenekli yazılımcıların iş fikirleri kötü olabiliyor? Çünkü genellikle aklımıza gelen ilk fikri kabul ediyoruz. Bu durumu düşündüğümüzde, bir resim yapmaya çalışırken yaşadığımız zorlukları hatırlamak bize yardımcı olabilir. Bir masanın üzerine bir sürü şey koyar ve onları ilginç bir şekilde düzenlersiniz. Ama resme başlamak için o kadar aceleci olursunuz ki, düzenleme sürecini atlar ve hemen resme başlarsınız. Birkaç gün sonra, resme baktığınızda, neden bu kadar garip bir kompozisyon seçtiğinize hayret edersiniz ama iş işten geçmiştir. Bu durum, büyük projelerin genellikle küçük projelerden doğmasından kaynaklanır. Boş zamanınızda hızlı bir eskiz yapmak için bir natürmort kurarsınız ve birkaç gün sonra hala onunla uğraşıyor olabilirsiniz.Bir zamanlar, dört dakikada kurduğum bir natürmort üzerinde üç farklı versiyon çizmek için tam bir ay harcamıştım. Her aşamada (bir gün, bir hafta, bir ay) o kadar çok zaman harcadığımdan dolayı, artık değişiklik yapmanın çok geç olduğunu düşündüm. Bu durum, ""still life"" etkisi olarak adlandırılır. Bir anda aklınıza gelen bir fikirle yola çıkarsınız ve daha sonra her aşamada o kadar çok zaman harcadığınıza göre bu fikrin ""işte o büyük fikir"" olması gerektiğini düşünmeye başlarsınız. Bunu düzeltmek için, fikre tamamen bağlı kalmamalıyız. Bir fikre derinlemesine dalmak iyi bir şeydir, ancak zaman harcamanın bir fikrin doğru olduğu anlamına gelmediğini bilmeliyiz. Bu durum, isimler söz konusu olduğunda daha belirgin hale gelir. İlk başta Viaweb'i ""Webgen"" olarak adlandırmayı düşündük. Ancak başka bir ürünün aynı ismi kullandığını fark ettik. İsme o kadar bağlıydık ki, ismi kullanmamız karşılığında %5 hissemizi vermeyi teklif ettik. Ama teklifimizi kabul etmediğinden, başka bir isim bulmak zorunda kaldık. En sonunda Viaweb'i seçtik. İlk başta bu ismi sevmedik, sanki yeni bir anne edinmişiz gibi hissettik. Ama üç gün içinde Viaweb'e alıştık ve Webgen eski moda ve sıradan bir isim gibi gelmeye başladı. Bir ismi değiştirmek bile zor olurken, bir fikri çöpe atmanın ne kadar zor olduğunu düşünün. Bir isim, zihninizde sadece tek bir bağlantı oluşturur. Ama bir şirket fikri, düşüncelerinizin içine derinlemesine işler. Bu yüzden fikre bağlı kalmalıyız, ancak sonrasında fikri yeniden gözden geçirmeli ve insanların para ödemek isteyeceği bir şey mi olduğunu sormalıyız. Yaratılabilecek birçok fikir arasından, bu insanların en çok para ödeyeceği şey mi? **Muck** Artix ile yaptığımız ikinci hata oldukça yaygındır. Web'de galeri oluşturmayı oldukça havalı bir fikir olarak gördük. Babamın bana öğrettiği en değerli şeylerden biri eski bir Yorkshire deyimi: ""Bokun olduğu yerde para vardır."" Yani, hoş olmayan işler daha çok kazandırır. Ama iş dünyası tam tersidir. İnsanların hoşlandığı işler genellikle iyi para kazandırmaz, çünkü arz ve talep kuralı böyledir. En uç örnek, programlama dilleri geliştirmektir. İnsanlar bu işi o kadar çok severler ki, bunu ücretsiz yaparlar. Artix'i kurarken hala işlerle ilgili kararsızdım. Sanat dünyasında bir ayağımın kalmasını istiyordum. Ama bu büyük bir hata oldu. İş hayatına atılmak, yamaç paraşütüne benzer: ya tamamen gönülden yapacaksın ya da hiç başlamayacaksın. Bir şirketin, özellikle de bir startup'ın amacı para kazanmaktır. İki cephede savaşamazsın. Bu, en iğrenç işleri yapmanız gerektiği anlamına gelmez. Yani sürekli spam mesajlar göndermek ya da sadece patent davalarıyla uğraşmak gibi. Asıl demek istediğim, eğer havalı bir şeyler yapmayı düşünen...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Nerdler Neden Popüler Değil? Okul Hayatının Gerçeklikleri Üzerine Bir İnceleme (Why Nerds are Unpopular) 42:48
"Paul Graham'ın 2003’de yazdığı bu makale, kolejlilerin popülerlik dünyasındaki karmaşık dinamikleri ve 'inek' olarak adlandırılan öğrencilerin neden popüler olmadığını inceliyor. Graham, zekanın popülerlikle ters orantılı olduğunu ve bu durumun çoğunlukla Amerikan okullarında geçerli olduğunu ifade ediyor. Ayrıca, popüler olmayı istememenin, aslında çoğu 'inek' öğrencinin bilinçaltında daha zeki olmayı tercih etmesinden kaynaklandığını öne sürüyor. Bu karmaşık sosyal dinamiği anlamak, gençlerin okul hayatındaki mutsuzluğunu ve baskıyı daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir. --- # Nerdler Neden Popüler Değil? Okul Hayatının Gerçeklikleri Üzerine Bir İnceleme (Why Nerds are Unpopular) Şubat 2003 Ortaokul yıllarım, arkadaşım Rich'le birlikte okuldaki öğle yemeği masalarını popülerlik düzeylerine göre haritalandırdığımız o anıyla aklıma geliyor. Bu işlem oldukça basitti çünkü çocuklar genellikle sadece kendi popülerlik düzeylerine yakın olan diğer çocuklarla yemek yiyordu. Masaları A'dan E'ye kadar değerlendirdik. A masaları genellikle futbolcular, ponpon kızlar ve benzeri popüler öğrencilerle doluydu. E masalarında ise hafif Down sendromu olan çocuklar oturuyordu. O zamanlar bu çocuklara ""geri kalmış"" diye hitap ediyorduk. Fiziksel olarak farklılık göstermeden alabileceğimiz en düşük noktada, D masasında oturuyorduk. Kendimizi D olarak sınıflandırmak oldukça dürüst bir yaklaşımdı. Çünkü aksini iddia etmek apayrı bir yalan olurdu. Okuldaki herkes, biz dahil, herkesin ne kadar popüler olduğunu tam olarak biliyordu. Lise yıllarım geldiğinde, popülerlik seviyem giderek arttı. Ergenliğim sonunda geldi; iyi bir futbolcu oldum; dedikodulara sebep olan bir yeraltı gazetesi başlattım. Yani popülerlik çıtasının büyük bir kısmını deneyimlemiş oldum. Okulda 'inek' olarak bilinen birçok kişi tanıyorum ve hepsi aynı hikayeyi anlatıyor: Zeki olmakla inek olmak arasında oldukça güçlü bir bağlantı var, ve daha da ilginci inek olmakla popüler olmak arasında da tam tersi bir ilişki var. Yani anlayacağınız, zeki olmak sizi popülerlikten uzaklaştırıyor. Peki neden böyle? Şu anda okuyan biri için bu garip bir soru gibi görünebilir. Gerçek, bir şeyin başka türlü olabileceğini düşünmek bile garip gelecek kadar belirgin. Ama tabii ki başka türlü de olabilirdi. İlkokulda zeki olmak sizi dışlanmış hissettirmez. Gerçek hayatta da size zarar vermez. Bildiğim kadarıyla, çoğu başka ülkede bu sorun bu kadar kötü değil. Ancak tipik bir Amerikan orta öğretim okulunda, zeki olmak muhtemelen hayatınızı zorlaştıracaktır. Peki neden? Bu gizemin anahtarı, soruyu hafifçe yeniden formüle etmektir. Zeki çocuklar neden kendilerini popüler yapmıyorlar? Eğer onlar gerçekten bu kadar zekiyseler, popülerliğin nasıl işlediğini çözüp, standart testlerde yaptıkları gibi, sistemle başa çıkmaları gerekmez mi? Bir fikre göre, bu imkansız; zeki çocuklar popüler olamaz çünkü diğer çocuklar onları zekaları yüzünden kıskanır ve ne yaparlarsa yapsınlar popüler olamazlar. Keşke öyle olsaydı. Eğer ortaokuldaki diğer çocuklar beni kıskanıyorsa, bunu çok iyi sakladılar. Üstelik, zeki olmak gerçekten kıskanılacak bir özellik olsaydı, kızlar da bu duruma ayak uydururdu. Sonuçta, erkeklerin kıskandığı çocukları, kızlar sever. Gittiğim okullarda, zeki olmak pek de önemli sayılmazdı. Çocuklar bunu ne çok beğenirler, ne de hor görürlerdi. Diğer her şey eşit olduğunda, ortalamanın zeki tarafında olmayı aptal tarafından daha çok tercih ederlerdi. Ama zeka, mesela fiziksel görünüm, karizma ya da spor yeteneği kadar değerli görülmezdi. Eğer zeka kendi başına popülerlik için bir etken değilse, neden zeki çocuklar sürekli olarak popüler olamıyorlar? Bence cevap şu: Aslında onlar popüler olmak istemiyorlar. Eğer o zamanlar biri bana bunu söylemiş olsaydı, ona gülerdim. Okulda popüler olmamanın çocukları ne kadar mutsuz ettiğini biliyorum, hatta bazıları bu durumdan o kadar çok etkileniyor ki, intiharı bile düşünüyorlar. Bana ""popüler olmak istemezsin"" demek, çölde susuzluktan kıvranan birine ""aslında sen su bile istemezsin"" demek gibi olurdu. Tabii ki popüler olmak istiyordum. Fakat aslında, hala yeterince popüler olmadığımı düşünüyordum. Çünkü benim daha çok istediğim bir şey vardı: Akıllı olmak. Sadece okulda iyi olmakla kalmamak, elbette bu da önemliydi, ama ben daha fazlasını istiyordum. Güzel roketler tasarlamak, iyi yazılar yazmak, bilgisayar programlama konusunda bilgi sahibi olmak isterdim. Genel anlamda, büyük ve etkileyici şeyler yaratmak isterdim. O zamanlar ne istediğimi belirlemeye, isteklerimi birbirine karşı tartmaya hiç çalışmamıştım. Eğer öyle yapmış olsaydım, zekanın daha önemli olduğunu fark ederdim.Biraz hayal edelim: Birisi size, okulun en popüler çocuğu olma fırsatını sunuyor. Ama bu popülerlik, sadece ortalama bir zekaya sahip olmanızı gerektiriyor. Şimdi, bu teklifi kabul eder miydiniz? Popüler olmamak, özellikle gençler arasında, bazen gerçekten zor bir durum olabilir. Ama aynı zamanda, birçok zeki genç için ortalama bir zekaya sahip olmak da düşünülemez bir durumdur. Zekanın bir ölçüt olduğunu düşünürsek ve bir kişi zekanın yüzde 80'lik dilimindeyse, kim zeka puanının 30 puan düşmesini, herkes tarafından sevilmek ve hayranlık duyulmak karşılığında kabul etmez ki? İşte burada, asıl sorunun temeli yatıyor gibi görünüyor. Derslere düşkün öğrenciler, aslında iki ayrı hedefe yöneliyorlar. Elbette popüler olmak isterler, ama asıl istedikleri şey akıllı olmaktır. Ama popülerlik, boş zamanlarınızda bir hobi gibi elde edebileceğiniz bir şey değildir, özellikle Amerikan liselerinin kıyasıya rekabetçi ortamında. Rönesans Adamı'nın en iyi örneği olarak kabul edilen Alberti, ""Eğer bir sanatta ustalaşmak istiyorsanız, ne kadar küçük de olsa tam bir adanmışlık gerektirir"" diye yazmış. Acaba dünyada Amerikan gençlerinin popüler olmak için harcadığı çabayı başka bir şey için harcayan biri var mıdır? Deniz kuvvetleri özel timleri ve beyin cerrahisi uzmanları bile bu konuda onlarla kıyaslandığında tembel kalıyorlar. Onlar arada bir tatil yapıyor, bazılarının ise hobileri bile var. Ancak bir Amerikan genç, uyanık olduğu her anı, yılın her günü popüler olmak için çalışabilir. Tabii ki, bunu bilinçli olarak yaptıklarını söylemek istemiyorum. Evet, aralarında gerçekten küçük Machiavelliler bulunabilir, ama asıl demek istediğim şu ki, gençler sürekli olarak 'uyum sağlama' modunda yaşıyorlar. Örneğin, gençler kıyafetlere büyük bir önem gösterirler. Bilinçli olarak popüler olmak için giyinmezler, amaçları sadece iyi görünmektir. Ama kimin gözüne iyi görünmek isterler? Tabi ki diğer gençlerin. Diğer gençlerin düşünceleri, sadece kıyafet seçimiyle sınırlı kalmaz, yaptıkları her şeyi ve hatta yürüyüş tarzlarını bile belirler. Ve böylece, yaptıkları her şeyde ""doğru""yu bulmaya çalışırken, aslında bilinçli ya da bilinçsiz, daha popüler olmak için çaba gösterirler. Nerdler bunu pek anlamıyor. Popüler olmanın aslında bir çaba gerektirdiğini kavrayamıyorlar. Genelde, çok yoğun bir alanda olmayan insanlar, başarının sürekli (çoğu zaman farkında olmadan) çaba gerektirdiği gerçeğini göz ardı ediyorlar. Örneğin, çoğu insan resim çizmeyi, boyunun uzun olması gibi doğuştan gelen bir yetenek olarak görür. Oysa çoğu zaman ""resim çizebilen"" insanlar, aslında resim çizmeyi sever ve bunun üzerine çok zaman harcarlar; işte bu yüzden bu konuda iyidirler. Aynı şekilde, popüler olmak da sadece var olan ya da olmayan bir durum değil, aksine kendinizi yaratmak için sarf ettiğiniz bir çaba ile alakalıdır. Nerdlerin popüler olmamasının asıl sebebi, aklında başka şeyler olmasıdır. Onların ilgisi genellikle kitaplara ya da doğaya yöneliktir, moda veya partiler pek ilgi çekmez. Bir yandan futbol oynarken, diğer yandan kafalarında bir bardak su taşıyormuş gibi davranırlar. Oyununa tam anlamıyla odaklanabilen diğer oyuncular, onları rahatça alt eder ve neden bu kadar beceriksiz...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Girişimcilere Neden İyi İnsan Olmanın Zarar Vermeyeceği Üzerine (Why It's Safe for Founders to Be Nice) 8:01
"Paul Graham'ın 2015’de yazdığı bu makale, startup kurucularının neden 'iyi insanlar' olabileceğini tartışıyor. Graham, başarılı bir iş insanının çizdiği sert ve acımasız portreyi eleştiriyor ve aslında bu tür bir yaklaşımın başarı için gerekli olmadığını belirtiyor. Başarılı bir startup'ın, müşterilerinden her kuruşu çıkarmaktan ziyade, hızlı bir büyüme hızına sahip olması gerektiğini ifade ediyor. Graham, kurucuların 'iyi insan' olmanın ve müşteri memnuniyetine odaklanmanın, büyüme hızını artırmada yardımcı olabileceğini ve sonuçta daha başarılı bir iş çıkarabileceklerini savunuyor. --- # Girişimcilere Neden İyi İnsan Olmanın Zarar Vermeyeceği Üzerine (Why It's Safe for Founders to Be Nice) Ağustos 2015 Yakın zamanda bir girişimciden bir e-posta aldım. Bu e-posta, bana oldukça önemli bir şeyi anlamama yardımcı oldu: Startup kurucularının neden rahatlıkla iyi insanlar olabileceklerini. Çocukken, başarılı bir iş insanının karikatürünü hep aklımda canlandırırdım (karikatürlerde her zaman bir erkek olurdu): açgözlü, puro içen, masaya yumruk atan ve gücünü kullanarak kazanan, nasıl kazanırsa kazansın pek de umursamayan 50'li yaşlardaki bir adam. Daha önce de bahsettiğim gibi, startuplarla ilgili beni en çok şaşırtan şeylerden biri, en başarılı girişimcilerin ne kadar azının bu tiplemeye uyduğu oldu. Belki diğer sektörlerdeki başarılı insanlar böyle olabilirler, bilemiyorum; ama startup kurucuları kesinlikle öyle değil. Bunu tecrübe ederek öğrenmiştim ama bu girişimcinin e-postasını alana kadar nedeninin matematiksel açıklamasını görmemiştim. E-postasında, çok duygusal olduğunu ve sıklıkla çok fazla şeyi bedava dağıttığını belirtmişti. Kendisine belki """"birazcık sosyopatlık"""" gerektiğini düşünmüştü. Ona hiç endişelenmemesini söyledim çünkü eğer insanların ağızdan ağıza yayabileceği kadar iyi bir şey yaparsa, o zaman sürekli olarak büyüyen bir eğrisi olacaktı. Eğer insanlardan para çekme konusunda iyiliği yoksa, en kötü durumda bu büyüme eğrisi olması gerekenin belki biraz altında olurdu. Ancak herhangi bir eğrinin sabit bir çarpanı aynı formu korur. Y eksenindeki sayılar daha küçük olabilir, ama eğri aynı diklikte olur ve bir şey başarılı bir startup hızında büyüdüğünde, Y ekseninin kendiliğinden büyüyeceğini göreceksiniz. Birkaç örnek vererek bunu daha iyi açıklayabilirim. Diyelim ki şirketiniz şu an için aylık 1000 dolar kazanıyor ve siz öyle bir şey yaptınız ki, bu kazanç haftalık %5 oranında artış gösteriyor. Eğer bu böyle devam ederse, iki yıl sonra aylık kazancınız yaklaşık 160 bin dolara ulaşacak. Şimdi, kullanıcılarınızdan elde edebileceğinizin sadece yarısını kazanmayı tercih eden biri olduğunuzu farz edin. Bu durumda iki yıl sonunda aylık 160 bin dolar yerine 80 bin dolar kazanıyor olacaksınız. Peki bu durumda ne kadar geride kalırsınız? Her kuruşu kazanmayı seçmiş olsaydınız, bu duruma ulaşmak ne kadar sürecekti? Sadece 15 hafta. Yani iki yılın sonunda, daha az hırslı olan girişimci, çok hırslı olanın sadece 3,5 ay gerisinde kalıyor. Eğer bir sayıyı iyileştirecekseniz, odaklanmanız gereken şey büyüme hızınız olmalı. Diyelim ki kullanıcılarınızdan alabileceğinizin yalnızca yarısını alıyorsunuz, fakat büyüme hızınız haftada %5 yerine %6. Peki iki yıl sonra hırsına yenik düşmüş girişimciye göre durumunuz ne olur? İşte burada zaten öndesiniz - aylık 214 bin dolar kazanıyorsunuz, oysa diğer girişimci 160 bin dolar kazanıyor - ve hızla daha da ileri gidiyorsunuz. Bir yıl sonra aylık kazancınız 4.4 milyon dolar olurken, hırsına yenik düşmüş girişimcinin geliri 2 milyon dolar olacak. Tabii ki, büyüme süreci tamamen bu duruma bağlıysa, hırslı ve açgözlü olmanın işe yarayacağı durumlar olabilir. Ancak startupları farklı kılan şey, genellikle böyle bir durumun söz konusu olmamasıdır. Startuplar genellikle, ürettikleri ürün veya hizmetin, insanların onu arkadaşlarına tavsiye edecek kadar mükemmel olmasını sağlarlar. Ve açgözlülük sadece bu hedefe ulaşmanıza yardımcı olmakla kalmaz, muhtemelen size zarar verir. Startup kurucularının neden rahatlıkla iyi olabileceğinin sebebi şu: harika şeyler yaratmak birikimli bir süreçtir ve hırs bu sürece dahil olmaz. Eğer bir startup'ın kurucusuysanız, işte hem sizi mutlu edecek hem de şirketinizi başarılı kılacak bir anlaşmayı kendinizle yapabilirsiniz. Kendinize şunu söyleyin: """"Büyüme oranınızı artırmak için ne kadar çok çalışırsanız, o kadar çok iyi niyetli olabilirsiniz."""" Çoğu başarılı startup, bu dengeyi genellikle bilinçsizce kurar. Belki bu dengeyi bilinçli bir şekilde kurarsanız, daha da başarılı olabilirsiniz. #### Notlar [1] Birçok kişi, başarılı startup kurucularının temel motivasyon kaynağının para olduğunu düşünür. Ancak en başarılı kurucuların asıl sırrı tam da bunun aksine, para hırsının olmamasıdır. Eğer para hırsı olsaydı, hızla gelişen her startupın yükselişi boyunca gelen satın alma tekliflerinden birini kabul ederlerdi. En başarılı kurucuları harekete geçiren şey, bir şeyler yapan çoğu insanın motivasyon kaynağı ile aynıdır: şirket, onların kendi projesidir. [2] Aslında, 2'nin yaklaşık olarak 1.05'in 15. kuvvetine eşit olduğunu düşündüğümüzde, hırslı olmayan kurucu her zaman hırslı olanın 15 hafta gerisinde olacaktır. [3] Başka bir sebep, müşterilerden para sıkıştırmak konusunda iyi olmanın faydalı olabileceği; genellikle startupların ilk başlarda para kaybetmesi ve müşteri başına daha fazla kazanç, ilk finansmanınızın bitmesinden önce kâra geçmeyi kolaylaştırabilir. Ancak, startupların ilk finansmanlarını harcadıktan sonra daha fazla para toplayamaması ve bu yüzden kapısına kilit vurması oldukça yaygın bir durum. Fakat asıl sorun genellikle yavaş büyüme veya aşırı harcama oluyor, mevcut müşterilerden daha fazla para almak için gereken çaba değil. Özel Teşekkürler: Sam Altman, Harj Taggar, Jessica Livingston ve Geoff Ralston'a bu taslağı okudukları için teşekkür ederim. Ayrıca, Randall Bennett'a da ne kadar iyi bir insan olduğu için teşekkürler."" --- İlişkili Konseptler: kurucunun kişiliği, startuplarda nazik olma, startuplarda büyüme oranı, başarılı startup kurucuları, startup büyüme stratejileri, startuplarda ürün kalitesinin önemi, startuplarda karlılık, startup finansmanı, startup satın alma teklifleri, startup harcamaları."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Neden Arc Özellikle Nesne Tabanlı Programlama Üzerine Kurulu Değil? (Why Arc Isn't Especially Object-Oriented) 4:24
"Paul Graham'ın 2002’de yazdığı bu makale, nesne yönelimli programlama hakkındaki kişisel görüşlerini paylaşıyor. Graham, nesne yönelimli programlamanın bazı durumlarda faydalı olduğunu kabul ederken, her programın nesne yönelimli olması gerektiğini reddediyor. Nesne yönelimli programlamanın popülerliğinin çeşitli sebeplerinin olduğunu belirtiyor ve bu sebepleri beş maddede topluyor. Graham, kendi deneyimlerine dayanarak, nesne yönelimli programlama tekniklerine genellikle ihtiyaç duymadığını ve bunun yerine farklı tekniklere başvurduğunu belirtiyor. --- # Neden Arc Özellikle Nesne Tabanlı Programlama Üzerine Kurulu Değil? (Why Arc Isn't Especially Object-Oriented) Şubat 2002 Şu sıralar nesne yönelimli programlama konusunda çılgın bir heves var. Ancak tanıdığım bazı akıllı programcılar bu konuda pek de coşkulu değil. Ben de onlara katılıyorum. Nesne yönelimli programlama bazı durumlarda işe yarayan bir teknik olabilir, ama yazdığınız her programın her yanını sarması gereken bir şey değil bence. Yeni türler tanımlayabilmelisiniz, ama her programı yeni türlerin tanımı olarak ifade etmek zorunda olmamalısınız. Bence, insanların nesne yönelimli programlamayı sevmesinin beş nedeni var ve bunların üç buçuk tanesi kötü: 1. Statik-tipli bir dilin varsa ve leksiksel kapanışlar veya makrolar olmadan, nesne yönelimli programlama heyecan verici olabilir. Bir dereceye kadar, bu sınırlamaların etrafında bir yol sunar. 2. Nesne yönelimli programlama büyük şirketlerde popülerdir, çünkü onların yazılım yazma şekline uyar. Büyük şirketlerde, yazılım genellikle büyük ekipler tarafından yazılır. Nesne yönelimli programlama, bu programcılara, hiçbirinin çok fazla zarar vermesini engelliyor. Ama sonuçta oluşan kod gereksiz protokollerle şişirilmiş ve tekrarlarla dolu oluyor. 3. Nesne yönelimli programlama, çalışıyormuş gibi görünen birçok şeyi üretir. Bir Lisp hacker'ının bir listeye bir sembol itmesi gereken bir şey, bir dizi sınıf ve yöntemlerin tam bir dosyası olur. Bu yüzden, kendinizi veya başkasını, çok fazla çalışma yaptığınıza ikna etmek istiyorsanız iyi bir araçtır. 4. Bir dilin kendisi bir nesne yönelimli program ise, kullanıcılar tarafından genişletilebilir. Eh, belki. Ya da belki nesne yönelimli programlamanın alt kavramlarını a la carte sunarak daha iyisini yapabilirsiniz. 5. Nesne yönelimli soyutlamalar, simülasyonlar ve CAD sistemleri gibi belirli tür programların alanlarına düzgün bir şekilde haritalanır. Ben kişisel olarak hiç nesne yönelimli soyutlamalara ihtiyaç duymadım. Daha zayıf dillerde nesne yönelimli teknikler gerektirecek birçok şey yaptım, ama hiç CLOS kullanmak zorunda kalmadım. Belki ben sadece aptalım ya da bazı sınırlı uygulamalar üzerinde çalışıyorum. Bir dili kendi programlama deneyimine dayanarak tasarlamanın tehlikesi vardır. Ancak, iyi bir fikir olduğu düşünüldüğü için ihtiyaç duymadığınız bir şeyi eklemek daha tehlikeli görünüyor."" --- İlişkili Konseptler: nesne yönelimli programlama, nesne yönelimli programlamanın artıları ve eksileri, nesne yönelimli programlamayı anlama, Arc dil, Lisp dil, büyük şirketlerde nesne yönelimli programlama, nesne yönelimli programlamanın sınırlamaları, nesne yönelimli programlamaya alternatifler, nesne yönelimli programlama ve yazılım geliştirme, Greenspun'un Onuncu Kuralı, nesne yönelimli programlama eleştirisi."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Silikon Vadisi'ni Keşfetmek: Gözlerden Kaçan Detaylarla Bir Gezi Rehberi (Where to See Silicon Valley) 8:56
"Paul Graham'ın 2010’da yazdığı bu makale, Silikon Vadisi'ni ziyaret etmek isteyenler için bir rehber niteliğinde. Silikon Vadisi'nin ilk bakışta görünür anıtlarından yoksun, çoğunlukla banliyö yayılması olduğunu belirtiyor. Ancak Graham, bölgeyi farklı kılan ince işaretlere dikkat çekiyor: Stanford Üniversitesi, University Ave, Google’ın ilk ofisi, eski Palo Alto, Sand Hill Road, Castro Caddesi, Google’ın genel merkezi, Skyline Drive ve 280. Bu yerlerin her birinin Silikon Vadisi'nin eşsiz atmosferini ve kültürünü yansıttığını belirtiyor. --- # Silikon Vadisi'ni Keşfetmek: Gözlerden Kaçan Detaylarla Bir Gezi Rehberi (Where to See Silicon Valley) Ekim 2010 Silicon Valley aslında çoğunlukla varoşlardan oluşuyor. İlk bakışta görülecek pek bir şey yokmuş gibi görünüyor. Bariz anıtların bulunduğu bir yer değil. Ancak dikkatli bakarsanız, burasının diğer yerlerden farklı olduğunu gösterecek ince işaretler var. 1. Stanford Üniversitesi Stanford tuhaf bir yer. Yapısal olarak, bir şehire benzer şekilde, geniş bir alana yayılmış bir üniversite. Çoğu zaman şaşırtıcı derecede boş hissediyor. Ama havaya bir bakın. Muhtemelen harika. Ve batıdaki güzel dağlara bir bakın. Ve göremeseniz de, kozmopolit San Francisco'nun sadece 40 dakika kuzeyde olduğunu bilin. İşte bu kombinasyon, Silicon Valley'nin bu üniversitenin etrafında ve başka bir yerde değil, burada büyümesinin ana sebeplerinden biri. 2. University Ave Valley'deki işlerin çoğu Palo Alto'daki University Ave üzerinde veya hemen yanındaki kafelerde yapılıyor. Eğer hafta içi saat 10 ile 17 arasında ziyaret ederseniz, genellikle girişimcilerin yatırımcılara sunum yaptığını göreceksiniz. Eğer anlamadıysanız, girişimciler heyecanla ileriye doğru eğilmiş olanlar, yatırımcılar ise biraz acı çeken ifadelerle geriye yaslananlardır. 3. Şanslı Ofis 165 University Ave'deki ofis, öncelikle Google'ın ilk ofisiydi. Sonra Paypal'ın oldu. (Şimdi Wepay'in.) Burada dikkat çeken şey konumu. Bir startup'ı bir ofis parkı yerine, restoranlar ve dolaşan insanların olduğu bir yere koymak akıllıca bir hamle, çünkü o zaman orada çalışan insanlar orada kalmak isterler, geleneksel çalışma saatleri sona erdikten hemen sonra kaçmak yerine. Birlikte akşam yemeğine çıkarlar, fikirler hakkında konuşurlar ve sonra geri döner ve bunları uygularlar. Google'ın şu anki ofis parkındaki konumunun, başladıkları yer olmadığını, sadece daha fazla alana ihtiyaç duyduklarında taşınmak zorunda kaldıkları yer olduğunu anlamak önemlidir. Facebook da hemen karşı sokaktaydı, ta ki onlar da daha fazla alana ihtiyaç duydukları için taşınmak zorunda kalana kadar. 4. Eski Palo Alto Palo Alto aslında bir varoş olmadı. Varlığının ilk 100 yılı boyunca, kırsal bir alandaki bir üniversite kasabasıydı. Ancak 1950'lerin ortalarında, yarımadanın aşağısına doğru yayılan bir varoş dalgasında boğuldu. Ancak Oregon expressway'in kuzeyindeki Palo Alto, çevresindeki alandan belirgin şekilde farklı hissediliyor. Valley'nin en güzel yerlerinden biri. Binalar eski(her ne kadar giderek yıkılıp yerine genel olarak McMansions adı verilen evler yapılsa da) ve ağaçlar yüksek. Ama evler çok pahalı - metrekare başına yaklaşık 1000 dolar. Bu, çıkış sonrası Silicon Valley. 5. Sand Hill Yolu Sand Hill Yolu'nun kuzey tarafındaki VC'lerin ofislerini görmek ilginç çünkü hepsi sıkıcı bir şekilde birbirinin aynı. Binalar hepsi daha çok veya daha az aynı, dışları çok az şey ifade ediyor ve kafa karıştıran bir labirent gibi düzenlenmişler. (Yıllardır ziyaret ediyorum ve hala ara sıra kayboluyorum.) Bu bir tesadüf değil. Bu binalar, VC işinin oldukça doğru bir yansımasıdır. Hafta içi bir gün ziyaret ederseniz, VC'lerle görüşmek için orada bulunan girişimci gruplarını görebilirsiniz. Ancak çoğunlukla kimseyi göremezsiniz; atmosferi tanımlamak için kullanacağınız son kelime 'kalabalık' olurdu. Sand Hill Yolu'nu ziyaret etmek, """"aşağı ve kirli""""nin tam tersi olan """"yukarı ve temiz"""" olduğunu hatırlatır. 6. Castro Caddesi Castro Caddesi'nin mi yoksa University Ave'nin mi artık Valley'nin kalbi olması gerektiği konusunda bir kararsızlık var. 10 yıl önce University Ave olurdu. Ama Palo Alto pahalılaşıyor. Artan bir şekilde startup'lar Mountain View'de yer alıyor ve Palo Alto, yatırımcılarla görüşmek için bir yer haline geliyor. Palo Alto'nun birçok farklı kafesi var, ama Mountain View'da açık ara bir tanesi hakim: Red Rock. 7. Google Google, Mountain View'daki ilk binasından birçok çevredeki binaya yayıldı. Ancak binalar farklı zamanlarda farklı insanlar tarafından inşa edildiğinden, yer genellikle büyük bir şirketin genel merkezlerinin sahip olduğu steril, duvarla çevrili hissi vermiyor. Kesinlikle kendine özgü bir havası var. Bir şeylerin olmak üzere olduğunu hissediyorsunuz. Genel atmosfer belirsiz bir şekilde ütopyacıdır; bir sürü Prius ve onları kullanacak gibi görünen insanlar var. Google'a, orada tanıdığınız biri olmadan giremezsiniz. Ancak girebilirseniz, içeriyi görmeye kesinlikle değer. Aynısı, Palo Alto'daki California Ave'nin sonunda bulunan Facebook için de geçerli, ancak dışarıda görecek bir şey yok. 8. Skyline Drive Skyline Drive, Santa Cruz dağlarının zirvesi boyunca uzanır. Bir tarafında Valley, diğer tarafında deniz var - ki soğuk ve sisli olduğu ve az sayıda limanı olduğu için, ne kadar yakın olduğunu düşünürsek, Valley'deki insanların hayatında şaşırtıcı derecede az rol oynar. Skyline'ın bazı bölümlerinde dominant ağaçlar dev kırmızı ağaçlar, bazılarında ise canlı meşeler. Kırmızı ağaçlar, sahilden geceleyin gelen sisin olduğu yerlerdir; kırmızı ağaçlar, sisin içinden yağmur damlalarını yoğunlaştırır. MROSD, Skyline'dan harika yürüyüş izleri yönetir. 9. 280 Silicon Valley'de uzunluğu boyunca iki otoyol var: 101, oldukça çirkin bir yol ve 280, dünyanın en güzel otoyollarından biri. Seçeneğim olduğunda her zaman 280'i tercih ederim. Batıdaki uzun dar göle dikkat ettiniz mi? O, San Andreas Fayı. Tepelerin tabanında uzanır, sonra Portola Vadisi'nden yukarı doğru tırmanır. MROSD izlerinden biri fayın hemen yanında geçer. 280'in batısındaki tepeler boyunca zengin mahallelerin bir dizi hattı uzanır: Woodside, Portola Valley, Los Altos Hills, Saratoga, Los Gatos. SLAC, Sand Hill Yolu'nun biraz güneyinde, 280'in tam altından geçer. Ve birkaç mil güneyinde, Valley'nin """"Las Vegas'a Hoş Geldiniz"""" işaretine eşdeğer olan şey var: Dish. Bilgisayar Tarihi Müzesi'ni atladım çünkü bu, Valley'nin kendisini görmek için nerede olunması gerektiği hakkında bir liste, ondan gelen eserleri görmek için değil. Ayrıca San Jose'yi de atladım. San Jose kendini Silicon Valley'nin başkenti olarak adlandırıyor, ancak Valley'deki insanlar """"şehir"""" kelimesini kullandığında, San Francisco'yu kastediyorlar. San Jose, bir haritada noktalı bir çizgi. Bu yazının taslağını okuyup değerlendiren Sam Altman, Paul Buchheit, Patrick Collison ve Jessica Livingston'a teşekkürler."" --- İlişkili Konseptler: Silicon Vadisi turu, Silicon Vadisi'nde gezilecek yerler, Stanford Üniversitesi, University Ave Palo Alto, Google'ın ilk ofisi, Eski Palo Alto, Sand Hill Yolu, Castro Caddesi, Google genel merkezi, Skyline Sürüşü, 280 otoyolu, Silicon Vadisi'ndeki girişimcilik kültürü, Silicon Vadisi'ndeki risk sermayesi ofisleri, Silicon Vadisi'ndeki teknoloji girişim yerleri."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Lise Hayatında Bilmeniz Gerekenler: Merak, Hedefler ve Gerçek Dünya (What You'll Wish You'd Known) 34:28
"Paul Graham'ın 2005’te yazdığı bu makale, gençlere hayatlarına dair çeşitli tavsiyeler ve perspektifler sunuyor. Kendi yaşamlarını şekillendirmeleri ve sorgulamaları gerektiğini, yetişkin olmanın sorumluluk almakla başladığını ve bu sürecin herhangi bir yaşta başlayabileceğini vurguluyor. Ayrıca, gençlerin hayatlarını üniversiteye giriş yetkililerine göre şekillendirmemeleri, kendi meraklarına göre şekillendirmeleri gerektiğini belirtiyor. Kendi yeteneklerinizi ve ilgi alanlarınızı keşfetmenin ve bu doğrultuda çalışmanın önemini anlatıyor. --- # Lise Hayatında Bilmeniz Gerekenler: Merak, Hedefler ve Gerçek Dünya (What You'll Wish You'd Known) Ocak 2005 (Bu metni, bir lisede yapacağım konuşma için hazırlamıştım. Ne yazık ki, okul yetkilileri beni davet etme planını veto etti. Ama bu, sizinle paylaşmamı engellemiyor, değil mi?) Bir lisede konuşma yapacağımı söylediğimde, arkadaşlarımın yüzlerindeki merakı görmek beni mutlu etti. ""Lise öğrencilerine ne söyleyeceksin?"" diye sorduklarında, onlara ""Lisede sana birinin ne söylemesini dilerdin?"" diye karşılık verdim. Cevaplarının çoğu, ""Hayat hakkında gerçekçi olmayan beklentilerimiz olmasını isterdik"" şeklindeydi. Dolayısıyla, hepimizin aynı şeyi istediğini söylemek istiyorum. Öncelikle, lisede neyi bilmen gerektiğini anlatmak istiyorum: Hayatınla ne yapman gerektiği. İnsanlar sürekli bunu sorduğu için bir cevabınız olması gerektiğini düşünürsünüz. Ama aslında yetişkinler bunu genellikle bir konuşma başlatıcı niyetine sorar. Sizin nasıl biri olduğunuzu bilmek isterler ve bu soru sadece sizi konuşturmaya başlatmak için vardır. Bir yengeci sopayla dürtercesine bunu yaparlar; ne olacağını görmek için. Eğer tekrar lisede olsaydım ve bana planlarım sorulsaydı, ilk önceliğimin opsiyonlarımın ne olduğunu öğrenmek olacağını söylerdim. Hayatınızın işini seçmek için acele etmenize gerek yok. Yapmanız gereken şey, neyi sevdiğinizi keşfetmek. Eğer yaptığınız şeyde iyi olmak istiyorsanız, sevdiğiniz şeyler üstünde çalışmalısınız. Neyi sevdiğiniz hakkında karar vermekten daha kolay bir şey olamaz gibi gözüküyor olabilir. Ama aslında bu zor bir süreç. Bunun kısmen bir sebebi, çoğu işin aslında ne olduğunun bulunmasının zor olmasıdır. Doktor olmak, televizyonda görüldüğü gibi değildir. Neyse ki, hastanelerde gönüllülük yaparak gerçek doktorları gözlemleyebilirsiniz. [1] Fakat henüz onları kimse yapmadığı için öğrenemeyeceğiniz başka meslekler de vardır. Geçtiğimiz on yıl içinde yaptığım çoğu iş, ben lisedeyken mevcut değildi. Dünya çok hızlı değişiyor ve bu değişim hızı da gittikçe artıyor. Böyle bir dünyada değişmez planlara sahip olmak pek de iyi bir fikir değil. Yine de her Mayıs, ülkenin her yerinden konuşmacılar Standart Mezuniyet Konuşmasıyla coşturuyor, teması: hayallerinden vazgeçme. Ne demek istediklerini anlıyorum ama bunu ifade etmek için kötü bir yol bu. Çünkü öncesinde yapılan bir planla yükümlü olmanız gerektiğini ima eder. Bilişim dünyasında bunun bir adı var: Erken optimizasyon. Ve faciayla eş anlamlı. Bu konuşmacılar basitçe vazgeçme dese daha iyi yapmış olur. Asıl demek istedikleri; demoralize olmayın. Başkalarının yapabildiklerini yapamayacağınızı düşünmeyin. Ve katılıyorum ki, potansiyelinizi hafife almayın. Harika işler yapmış kişiler farklı bir kulvardaymış gibi görünmeye meyillidir. Ve çoğu biyografi bu ilüzyonu sadece abartır. Bunun sebebi bir dereceye kadar biyografi yazarlarının kaçınılmaz şekilde ihtiramla bir yargıya düşmesi ve bir dereceye kadar da hikayenin nasıl bittiğini bildiklerinden öznenin yaşamını kadere bağlıymış gibi gözükesiye kadar konuyu düzenlemeleridir. Yani doğuştan gelen bir dehanın ortaya çıkışı gibi. Doğrusunu isterseniz, on altı yaşındaki Sheakspeare ya da Einstein sizinle beraber okulda olsaydı diğer arkadaşlarınızdan çok da farklı olmayacak kadar etkileyici gözükürlerdi. Bu rahatsız edici bir düşünce. Tıpkı bizim gibi olsalardı yaptıklarını yapabilmek için çok çalışmak zorunda kalırlardı. Bu da dehalara inanmamızın başka bir sebebi. Bize tembel olmak için bir sebep verirler. Eğer bu adamlar yalnız biraz Sheakspeare’lik ya da Einstein’lık sayesinde yaptıklarını yapabildiyse o zaman onlar kadar iyi bir şey yapamamamız bizim suçumuz değildir. Dehaların var olmadığını söylemiyorum. Ama eğer iki teori arasından seçim yapmaya çalışıyorsanız ve biri tembel olmanız için bir bahane veriyorsa, diğeri muhtemelen doğru olandır. Şimdiye kadar Standart Mezuniyet Konuşmasını “hayallerinden vazgeçme”den “bir başkasının yaptığını sen de yapabilirsin”e indirgedik. Fakat daha da indirgemeliyiz. Doğal yeteneğin bazı varyasyonları vardır. Çoğu insan etkisini gözünde büyütür, ama vardır. Eğer hayali NBA’de oynamak olan 121 cm(4 ft) boyunda bir adamla konuşuyorsam, ona gerçekten denersen her şeyi başarabilirsin derken aptalca hissederdim.[2] Haydi, **mezuniyet konuşmasını** biraz daha derinlemesine inceleyelim. Genellikle ""senin yeteneklerinde birinin yapabildiğini sen de yapabilirsin ve kendi yeteneklerini hafife alma"" şeklinde özetlenir. Ama ne zaman gerçeğe yaklaşsak, cümleler dağınıklaşmaya başlar. Güzel bir sloganı alır, onu bir çamur birikintisi gibi karıştırırız. Sonuç? İyi bir konuşma olmaktan çıkar. Daha da kötüsü, size ne yapmanız gerektiğini söylemez. Sizin yetenekleriniz neler? Hangi yeteneklerinizle nereye gidebilirsiniz? Rüzgara karşı Bence çözüm, ters istikamette çalışmakta. Bir hedef belirlemek yerine, umut vaadeden bir soruyla başlamak daha iyi olabilir. Aslında, çoğu başarılı insanın yaptığı da budur. Mezuniyet konuşması yaklaşımında, yirmi yıl sonra nerede olmak istediğinize karar verirsiniz ve sonra o hedefe ulaşmak için ne yapmanız gerektiğini düşünürsünüz. Ama belki de geleceğe taahhüt etmek yerine, şu anki olanaklara bakıp, sonrasında en umut vaadedeni seçmenizi öneririm. Zamanınızı boşa harcamadığınız sürece, üstünde çalıştığınız şeyin pek bir önemi yok. İlginizi çeken şeyler üzerinde çalışarak, seçeneklerinizi artırabilirsiniz. Ve neyi seçeceğiniz hakkında sonra endişelenirsiniz. Örneğin, matematik mi yoksa ekonomi mi okumak istediğinize karar vermeye çalışan bir üniversite öğrencisi olduğunuzu düşünelim. Matematik, size daha çok seçenek sunar: Matematikten başka birçok alana yönelebilirsiniz. Ekonomide uzmanlaşmak yerine, matematikte uzmanlaşmak daha kolay olabilir. Bunu bir planörün uçurulmasına benzetebiliriz. Bir planörün motoru olmadığı için, irtifa kaybetmeden rüzgara doğru uçamazsınız. Eğer kendinizi iyi yerlere inmek için uzun süre rüzgara bırakırsanız, seçenekleriniz rahatsız edici bir biçimde daralır. Bir kural olarak, rüzgara karşı kalmalısınız. Yani ""hayallerinden vazgeçme"" yerine, yeni bir değişiklik öneriyorum. Rüzgara karşı uç. Peki, bunu nasıl yaparsınız? Matematik, ekonomiye göre rüzgara karşıysa(?) bile, bunu bir liseli olarak nasıl bilebilirsiniz? Aslında, bilemezsiniz ve öğrenmeniz gereken de budur. Zeki insanları ve zor problemleri arayın. Zeki insanlar bir araya gelmeye meyillidir ve eğer böyle bir grup bulabilirseniz, muhtemelen katılmaya değerdir. Ama onları bulmak kolay değildir çünkü çok fazla sahtekarlık mevcut. Üniversiteye yeni başlamış birine bütün departmanlar aşağı yukarı aynı gözükür. Bütün profesörler korkutucu bir biçimde entelektüel gözükür ve alan-dışı insanlara anlaşılmaz gelen makaleler yayımlar. Bazı alanlarda makaleler anlaşılmazdır çünkü zor fikirlerle doludur, diğerlerindeyse istemli olarak sanki önemli şeyler söylermişcesine muğlak yazılırlar. Bu skandal bir önerme olabilir ama ünlü Social Text hadisesinde deneysel olarak kanıtlanmıştır. Literatür teoristleri tarafından yazılan makalelerin sıklıkla sadece entelektüel duyulan saçmalıklar olduğu şüphesiyle bir fizikçi bilerek entelektüel duyulan saçmalıkla dolu bir makale yazdı ve bir literatür teorisi dergisine başvurdu. Makalesini yayımladılar. En iyi siper yöntemi her zaman zor proble...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2022’de yazdığı bu makale, insanın özgür iradesini ve isteklerini sorgulayan bir felsefi çerçeve sunuyor. Kendi isteklerimizi kontrol etme yeteneğimizin sınırlarını tartışırken, aynı zamanda bu isteklerin nasıl değiştirilebileceğini de inceliyor. İsteklerimizin ardındaki ""isteme"" katmanlarını analiz ediyor ve bunların kontrolünün ne kadar mümkün olduğunu sorguluyor. Graham, bu karmaşık ve düşündürücü konuyu okuyucuların kendi isteklerini ve özgür iradelerini daha derinlemesine düşünmeleri için bir araç olarak sunuyor. --- # İsteklerimiz Üzerindeki Kontrolümüz: Ne Kadar Özgürüz? (What You (Want to)* Want) Kasım 2022 Küçüklüğümden beri, tahmin edilebilir bir şekilde davranan maddenin parçası olmamla ve istediğimi seçebileceğim hissi arasındaki çelişki hep kafamı kurcalamıştır. O zamanlar bu sorunu araştırmak için kendi çıkarlarım da vardı. O yaşlarda (ve sonraki çoğu yaşlarda) sürekli otoritelerle başı dertte olur ve belki de başımı beladan kurtarabileceğim bir yol olabileceğini düşünürdüm. Eylemlerimden sorumlu olmadığımı iddia ederek belki de başımı beladan kurtarabilirim diye düşünürdüm. Bu umudumu zamanla yitirdim ama hala aklımda olan bir soru var: Maddeye dayalı bir makine olduğunuzu hissetmek ile ne yapacağınızı özgürce seçebiliyor olmanızı nasıl bir arada tutabilirsiniz? [1] Yanıtı açıklamanın en iyi yolu belki de biraz yanlış bir versiyonla başlamak ve sonra düzeltmektir. Yanlış olan versiyon şudur: İstediğinizi yapabilirsiniz, ama ne isteyeceğinizi isteyemezsiniz. Evet, ne yapacağınızı kontrol edebilirsiniz, ama istediğinizi yaparsınız ve bunu kontrol edemezsiniz. Bu ifadenin yanlış olduğunun sebebi, insanların bazen ne istediklerini değiştirebiliyor olmalarıdır. Bazı insanlar -örneğin, uyuşturucu bağımlıları- istemeyi bırakmak istedikleri bir şeyi istemeyi sonlandırabiliyorlar. Ve bazı insanlar -klasik müziği sevmek veya brokoliyi sevmek isteyenler- bazen başarıyorlar. Bu yüzden ilk ifademizi düzeltelim: İstediğinizi yapabilirsiniz, ama ne isteyeceğinizi istemek istemezsiniz. Bu hala tamamen doğru değil. Ne istemek istediğinizi değiştirmek mümkündür. ""Klasik müziği sevmeyi istemeyi bıraktım."" diyen birini hayal edebilirim. Ancak gerçeğe daha yaklaşıyoruz. İnsanların ne istemek istediklerini değiştirmeleri nadirdir ve ""istemek istemek"" dedikçe daha da nadir hale gelir. Bir ondalık noktanın ardından bir dizi 9 ekleyerek 1'e istediğimiz kadar yaklaşabildiğimiz gibi, daha fazla ""istemek istemek"" ekleyerek de doğru bir ifadeye istediğimiz kadar yaklaşabiliriz. Pratikte üç veya dört ""istemek istemek"" kesinlikle yeterlidir. Ne istemek istemek istemek istediğinizi değiştirmek demek olduğunu bile anlamak zor, bunu gerçekten yapmayı hayal bile etmek çok daha zor. Dolayısıyla, doğru yanıtı ifade etmenin bir yolu düzenli bir ifade kullanmaktır. İstediğinizi yapabilirsiniz, ancak ""istemeyi istemeyi istemeyi istememezsiniz"" şeklindeki bir ifadenin doğru olduğu bir noktaya ulaşırsınız. Sonuçta, kontrol edemediğiniz bir istekle karşılaşırsınız. [2] #### Notlar [1] 9 yaşındayken madde davranışının rastgele olabileceğini bilmiyordum, ama bu durumun sorunu çok da etkileyeceğini düşünmüyorum. Rastgelelik, belirli bir düzenlilik kadar efektif bir şekilde makinenin içindeki hayaleti yok eder. [2] Eğer bir ifade kullanmayı sevmiyorsanız, aynı noktayı daha yüksek düzeydeki arzuları kullanarak da yapabilirsiniz: Kontrol edemediğiniz n'inci seviye arzularınız vardır. Bu yazının taslağını okuyup değerlendiren Trevor Blackwell, Jessica Livingston, Robert Morris ve Michael Nielsen'a teşekkürler."""" --- İlişkili Konseptler: arzu ve kontrol, istekleri anlama, kişisel arzuları değiştirme, seçim felsefesi, determinizm vs özgür irade, daha yüksek düzeyde arzular, isteme psikolojisi, öz-kontrol ve arzular, özgürlük ve öngörülebilirlik arasında uzlaşma."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2004’de yazdığı bu makale, toplumun tabu olarak gördüğü ve söylenmesi 'yasak' olan şeyleri ele alıyor. Graham, düşünceleri ve inançları sorgulamanın, kültürel ve toplumsal normlara meydan okumanın önemini vurguluyor. Kendi düşüncelerimizi açıkça ifade etmek yerine, bu düşünceleri derinlemesine düşünmeyi ve analiz etmeyi teşvik ediyor. Ayrıca, zaman ve kültürün perspektifinden bakarak 'söylenemeyen' kavramları anlamaya çalışmanın değerini vurguluyor. Bu yazı, okuyucuya düşünce özgürlüğü ve ifade özgürlüğü konusunda derinlemesine bir bakış sunuyor. --- # Düşüncelerimizdeki Tabular ve Onları Aşabilme Üzerine Bir İnceleme (What You Can't Say) Ocak 2004 Bazen eski fotoğraflarımıza bakarız ve ""Gerçekten mi bu şekilde giyiniyorduk?"" diye düşünmeden edemeyiz. Evet, gerçekten öyle giyiniyorduk. Ve o zamanlar ne kadar tuhaf göründüğümüzün farkında bile değildik. Moda, zamanın ruhunu yansıtır derler ya, işte tam da öyle. Modanın akışını hissedemez, kendimizi de objektif bir şekilde göremezsiniz. Ama beni asıl korkutan şey, ahlaki modaların da var olması. Bunlar, diğer modalar gibi keyfi ve çoğu kişi tarafından fark edilmez. Ama daha tehlikelilerdir. Moda, iyi tasarım sanılır; ahlaki moda da iyilik zannedilir. Tuhaf giyinmekle insanlar sadece alay eder. Ama ahlaki modaları ihlal etmek, işten atılmanıza, dışlanmanıza, hapse atılmanıza hatta öldürülmenize bile yol açabilir. Eğer bir zaman makinesiyle geçmişe dönebilseydiniz, her gittiğiniz yerde tek bir gerçekle karşılaşırdınız: söylediklerinize dikkat etmek zorunda kalırdınız. Bugün zararsız olarak düşündüğümüz görüşler, sizi büyük belalara sokabilirdi. Hatta benim bile bu yazıda söylediğim bir şey, 17. yüzyılda Avrupa'nın çoğu yerinde bana büyük sıkıntılar çıkarabilirdi. Galileo'nun da başına büyük belalar açan bu söz, ""dünya hareket ediyor"". [1] Bu, tarih boyunca sürekli bir gerçek gibi: Her dönem insanlar, adeta gülünç derecede saçma şeylere inanıyorlar. Üstelik bu inançlarına o kadar sıkı sıkıya bağlılar ki, aksi bir şey söylediğinizde başınıza bela oluyor. Peki, bizim zamanımız başkalarından farklı mı? Biraz tarih okumuşsanız, cevap hemen hemen kesinlikle 'hayır' olacaktır. Eğer bizim dönemimiz her şeyi kusursuzca yapan ilk dönemse, bu gerçekten inanılmaz bir tesadüf olurdu. Gelecekteki insanların gülünç bulacağı şeylere inanıyor olmak, insanı tahrik eden bir düşünce. Eğer bir zaman makinesiyle gelecekteki birisi geriye dönüp bizi ziyarete gelseydi, hangi konularda dikkatli olup ne söylememesi gerektiğini hiç düşündünüz mü? İşte tam da bunu burada incelemek istiyorum. Ama sadece herkesi günün tabu konusuyla şaşırtmak istemiyorum. Ben, her dönemde hangi konuların tabu olduğunu keşfetmek için genel bir formül bulmak istiyorum. **Konformist Testi** Hadi bir testle başlayalım: Arkadaşlarının önünde söylemeye çekineceğin bir fikrin var mı? Eğer cevap hayır ise, belki de biraz durup düşünmelisiniz. Eğer inandığınız her şey, inanmanız gerektiği söylenen bir şeyse, bu bir tesadüf olabilir mi? İhtimaller bu durumun tesadüf olmadığını gösteriyor. Muhtemelen sadece size söyleneni düşünüyorsunuz. Bir diğer ihtimal, her soruyu kendi başına düşünüp şimdi doğru kabul edilen aynı yanıtlara ulaşmanız olacaktı. Ancak bu pek mümkün görünmüyor, çünkü aynı hataları da yapmanız gerekiyor. Bildiğiniz gibi, haritacılar kopyalandıklarını anlamak için kasıtlı olarak haritalarına hafif hatalar koyarlar. Eğer başka bir haritada aynı hata varsa, bu çok ikna edici bir kanıt olur. Tarih boyunca olduğu gibi, ahlaki haritamızın da muhtemelen birkaç yanılgısı vardır. Ve bu yanılgıları tekrarlayanlar, büyük ihtimalle bunu tesadüfen yapmamıştır. Bu, 1972'de birinin kendi başına çan paça kotların iyi bir fikir olduğuna karar verdiğini iddia etmesi gibi bir durum olurdu. Şimdi inanmanız gerektiği söylenen her şeye inanıyorsanız, İç Savaş öncesi Güney Amerika'daki plantasyon sahipleri arasında veya 1930'ların Almanyası'nda veya hatta 1200'lerdeki Moğollar arasında büyümüş olsaydınız, orada da inanmanız gereken her şeye inanmaz mıydınız? Büyük ihtimalle öyle olurdu. ""Eski zamanlarda, 'iyi uyum sağlamış' gibi deyimler kullanılırdı. O zamanlar, yüksek sesle söylemeye cesaret edemediğin şeyleri düşünüyorsan, seninle bir problem olduğu düşünülürdü. Bence bu anlayış tamamen yanlış. Kesinlikle, yüksek sesle söylemeye cesaret edemediğin şeyleri düşünmüyorsan, işte o zaman seninle bir sorun var demektir. **Sorun** Neleri söyleyemeyiz? Bu fikirleri bulmanın bir yolu, insanların ne söylediğine ve hangi durumlarda başının belaya girdiğine bakmaktır. [2] Tabii ki, sadece söyleyemeyeceğimiz şeyleri değil, aynı zamanda gerçek olabilecek veya en azından gerçek olma ihtimali yüksek olan şeyleri arıyoruz.Bazen, söylediklerimiz başımıza dert açabilir. Ama bu, sadece yanlış bilgi veya mantıksız bir ifadeyle sınırlı değil. İnsanları en çok öfkelendiren ifadeler genellikle, insanların inanmış olabileceğinden endişe ettikleri ifadelerdir. Örneğin, 2 + 2'nin 5 olduğunu söylemek veya Pittsburgh'da yaşayan insanların on metre boyunda olduğunu iddia etmek, genellikle sadece gülünç bir espri olarak algılanır. Ama eğer biri, örneğin, bir topluluğun tüm üyelerini aşağılamak veya bir etnik grubu suçlamak gibi bir şey söylerse, bu durumda işler değişir. Bu tür ifadeler, hakaret içerdiği veya yanlış bilgi barındırdığı için öfke ve tepki toplar. **Galileo ve Kilise** Bu durumu daha iyi anlamak için, Galileo'nun hikayesine bir göz atalım. Eğer Galileo, Padua'daki insanların on metre boyunda olduğunu söyleseydi, herkes onun zararsız bir tuhaf olduğunu düşünürdü. Ama o, dünyanın güneşin etrafında döndüğünü söylediğinde, işler tamamen değişti. Kilise, bu söylemin insanların aklında soru işaretleri oluşturacağını çok iyi biliyordu. Bu yüzden, onu susturmak için her türlü yolu denediler. Geçmişe baktığımızda, bu kuralın genellikle işe yaradığını görüyoruz. Bir zamanlar insanları başları belaya sokan birçok ifade, şimdi oldukça zararsız gibi görünüyor. Bu yüzden, gelecekteki ziyaretçilerin, bugün insanların başını belaya sokan ifadelerden en az birkaçını onaylayacaklarını düşünmek mantıklı. Acaba bizim hiç mi Galileo'larımız yok? Olmaması pek de olası görünmüyor. Onları bulmak için, insanların başını belaya sokan görüşleri takip edin ve ""Acaba bu doğru olabilir mi?"" diye kendinize sorun. Tamam, belki bu görüş aforoz edilmiş (veya modern eşdeğeri) olabilir, ama aynı zamanda doğru olabilir mi? **Heresy** Ancak bu yöntemle tüm cevapları bulamayız. Peki ya hiç kimsenin belirli bir fikir yüzünden daha önce başı belaya girmediyse ne olacak? Ya da bir fikir öylesine büyük bir tartışma yaratacak ki kimse onu kamuya açıklamaya cesaret edemez mi? Peki ya bu tür fikirleri nasıl keşfederiz? Bir diğer yaklaşım ise, ""sapkınlık"" kelimesinin peşinden gitmektir. Tarihin her döneminde, bir ifadenin gerçekten doğru olup olmadığını sorgulamadan önce onu durdurmak için damgalar vurulmuştur. ""Küfür"", ""kutsal hakaret"" ve ""sapkınlık"" Batı tarihinde uzun bir süre boyunca bu tür damgalardı, tıpkı daha yeni zamanlarda ""edepsiz"", ""uygunsuz"" ve ""Amerikan karşıtı"" ifadelerinin kullanılması gibi. Bu damgalar zamanla etkisini yitirdi, her zaman olduğu gibi. Şimdi genellikle ironik bir şekilde kullanılıyorlar. Ama kendi zamanlarında, bu etiketlerin ciddi bir etkisi vardı. Örneğin, ""pesimist"" kelimesinin bugün özel bir siyasi çağrışımı yok. Fakat 1917'de Almanya'da, Ludendorff onu bir silah gibi kullanıyordu; barış görüşmeleri yapılmasını isteyenleri saf dışı bırakmak için. II. Dünya Savaşı'nın başında, Churchill ve yandaşları bu kelimeyi bolca kullanarak rakiplerini susturuyordu. 1940'ta, Churchill'in saldırgan politikasına karşı çıkan her fikir ""pesimist"" damgası yiyordu. Doğru muydu, yanlış mıydı? Aslında, kimse o noktaya kadar bile gelememişti bu soruyu sormak için.…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2010’da Forbes için yazdığı bu makale, startup kurucularında aradığı özellikler hakkında değerli bilgiler veriyor. En önemli niteliğin kararlılık olduğunu belirten Graham, ayrıca esneklik, hayal gücü, yaramazlık ve dostluk niteliklerini de öne çıkarıyor. Bu niteliklerin başarılı bir startup kurucusunda bulunması gerektiğini belirten Graham, her bir niteliği, gerçek girişimcilik örnekleri ile açıklıyor ve okuyucuya başarılı girişimcilerin neye benzediği konusunda bir bakış açısı sunuyor. --- # Başarılı Girişim Kurucularında Aradığımız Özellikler (What We Look for in Founders) Ekim 2010 _(Bu yazıyı Forbes için yazdım. Kurucularda aradığımız özelliklerle ilgili bir şeyler yazmamı istediler. Ancak basılı sürümde yer darlığından dolayı son kısmı çıkarmak zorunda kaldılar.)_ **1. Azim** Başlangıçta zekayı en önemli özellik olarak düşünmüştük ama sonuçta azim her şeyi geçti. Silikon Vadisi'nde hala zeka en önemli şey olarak görülse de, zaten belirli bir zeka düzeyinin üzerindeysen, asıl mesele azim. Çünkü bir sürü engelle karşılaşacaksın. Kolay pes eden biri olamazsın. WePay'in kurucuları Bill Clerico ve Rich Aberman buna çok güzel bir örnek. Finans start-up'ı kuruyorlar, bu da büyük bürokratik şirketlerle bitmek bilmeyen pazarlıklar demek. Büyük şirketlerle anlaşmaya bağlı bir start-up kurduysan, genellikle onların seni görmezden geldiğini hissedersin. Ama Bill Clerico sana ulaştığında, istediklerini yapman en iyisi çünkü o peşini bırakmayacak biri. **2. Esneklik** Ancak ""rüyalarından asla vazgeçme"" gibi azmi istemiyoruz. Start-up dünyası çok belirsiz ki, rüyalarını anında değiştirebilecek yeteneğe ihtiyacın var. Azim ve esnekliği en iyi anlatan örnek Amerikan futbolundaki 'running back' pozisyonu. Hedefe ulaşmaya kararlı ama her an her yöne gitmeye hazır olmalı. Esneklikte belki de şu anki rekortmen, Greplin'in kurucusu Daniel Gross. Daniel, Y Combinator'a başvurduğunda çok da çekici olmayan bir e-ticaret fikri ile geldi. Biz ona, başka bir şey üzerinde çalışırsa ona destek olacağımızı söyledik. Daniel bir saniye düşündü ve tamam dedi. Sonra Greplin'i bulana kadar iki farklı fikir daha denedi. Demo Günü'nde yatırımcılara sunum yaptığında, Greplin üzerinde henüz birkaç gün çalışmış olsa bile, büyük bir ilgi topladı. Daniel, her zaman ayakları üzerinde durmayı başarıyor gibi görünüyor. **3. Hayal Gücü** Tabii ki zeka çok önemli. Ama en çok işe yarayanın hayal gücü olduğunu düşünüyorum. Önceden tanımlanmış sorunları hızlıca çözme yeteneğinden daha önemli olan, sürpriz yeni fikirler bulabilmek. Start-up dünyasında, genellikle iyi fikirler ilk başta kötü görünür. Eğer aşikar bir şekilde iyi olsalardı, zaten biri onları yapmış olurdu. Bu yüzden tam anlamıyla çılgınca fikirler üretebilecek bir çeşit zekaya ihtiyacın var. Airbnb, işte bahsettiğim türden bir fikir. Aslında, Airbnb'ye yatırım yaptığımızda, bu fikrin fazla uçuk olduğunu düşünmüştük. Büyük bir kitleyi, insanların kendi evlerinde kalma fikrine ısınamazdık. Ama en nihayetinde, kurucularını o kadar sevdik ki onlara yatırım yapmaya karar verdik. Kendilerini Obama ve McCain temalı kahvaltılık gevrek satışlarıyla geçindirdiklerini duyduğumuzda ise, zaten onları tamamen içimize sindirmiştik. Ve sonuçta, bu 'uçuk' fikir aslında tam da rüzgarın estiği yöndeymiş. **4. Yaramazlık** En başarılı girişimciler genellikle iyi insanlar olmasına rağmen, genellikle gözlerinde bir korsan ışıltısı vardır. Onlar ahlaki kusursuzluk sembolü iyi insanlar değiller. Ahlaki açıdan, büyük resme odaklanırlar, ama geleneklere pek takılmazlar. Bu yüzden onlara 'kötü' demek yerine 'yaramaz' demeyi tercih ederim. Kuralları çiğnemekten keyif alırlar, ama elbette önemli olan kurallar değil. Bu özellik aslında gereksiz bile olabilir; çünkü belki de bu, zaten hayal gücünün bir parçasıdır. Loopt'un Sam Altman, mezunlarımız arasında en başarılı isimlerden biri, bu yüzden ona Y Combinator başvuru formuna ne tür bir soru ekleyebileceğimizi sorduk. Böylece belki de onun gibi daha fazla yetenekli kişiyi bulabilirdik. Sam, bir zamanlar sistemi kendi lehlerine nasıl 'hacklediklerini', yani nasıl bir sistemle başa çıktıklarını sormamızı önerdi. Buradaki 'hacklemek'ten kasıt, bilgisayarlara izinsiz girme anlamında değil, bir sistemle başa çıkma anlamındaydı. Bu soru, başvuruları değerlendirirken en çok dikkate aldığımız sorulardan biri oldu. **5. Arkadaşlık** Deneyimlerimiz bize, tek bir kurucuyla start-up kurmanın genellikle zor olduğunu gösteriyor. Büyük başarıları yakalayan çoğu start-up'ın iki ya da üç kurucusu var. Kurucular arasındaki ilişkinin de çok güçlü olması gerekiyor. Kurucuların birbirlerini samimiyetle sevmeli ve birlikte iyi bir iş çıkarmalılar. Start-uplar, kurucular arasındaki ilişkiye bir köpeğin çoraba yaptığını yapar: eğer ilişki koparılabilir bir durumdaysa, muhtemelen kopar. Justin.tv'den Emmett Shear ve Justin Kan, birlikte çok iyi çalışabilen yakın dostların mükemmel bir örneği. İkili, ilkokulun ikinci sınıfından beri birbirlerini tanıyorlar. Neredeyse birbirlerinin düşüncelerini okuyabiliyorlar. Eminim ki her kurucu gibi onlar da tartışıyorlar, ama ben hiçbir zaman aralarında çözülememiş bir gerginlik hissetmedim. **Teşekkürler**: Jessica Livingston ve Chris Steiner'a, taslakları okudukları için teşekkür ederim."" --- İlişkili Konseptler: girişim kurucularındaki özellikler, girişimlerde kararlılık, iş hayatında esneklik, girişimlerde hayal gücü, girişimlerde dostluğun önemi, Y Combinator kurucu özellikleri, başarılı girişim kurucuları, girişim kurucu karakteristikleri, girişim kurucu özellikleri, Bill Clerico, Rich Aberman, Daniel Gross, Airbnb kurucuları, Sam Altman, Emmett Shear, Justin Kan."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 İnternet Balonu'nun Doğru Bildiği Şeyler: Teknoloji ve Start-Up Dünyasına Dair Gözlemler (What the Bubble Got Right) 30:58
"Paul Graham'ın 2004'te yazdığı bu makale, İnternet Balonu sırasında yaşananları ve bu dönemin doğru bildiği bazı şeyleri tartışıyor. Graham, İnternet Balonu'nun abartılı ve yanıltıcı yönlerine rağmen, bazı önemli eğilimleri doğru bir şekilde öngördüğünü belirtiyor. Örneğin, teknolojideki inovasyonun gelecekteki başarı için temel olacağını, genç girişimcilerin değerinin artacağını, bilgi ve fikirlerin daha fazla değer kazanacağını ve büyük şirketlerin yerine daha küçük, daha verimli start-up'ların yükseleceğini savunuyor. Balonun patlamasının ardından bile, bu eğilimlerin önemini ve etkisini vurguluyor. --- # İnternet Balonu'nun Doğru Bildiği Şeyler: Teknoloji ve Start-Up Dünyasına Dair Gözlemler (What the Bubble Got Right) Eylül 2004 _(Bu yazı, ICFP 2004'te verdiğim davetli konuşmadan alıntıdır.)_ İnternet balonunu en ön saftan izleme fırsatım oldu. Neden mi? Çünkü 1998 ve 1999 yıllarında Yahoo'da çalışıyordum. Bir gün, hisse senedi 200 dolar civarında işlem görürken, kendi kendime ""acaba bu fiyat ne olmalı?"" diye hesaplamaya kalktım. Sonuç olarak 12 dolar çıktı. Hemen yanımdaki kubikle gidip durumu arkadaşım Trevor'a anlattım. ""On iki mi!"" dedi. Kendini şaşırmış gibi göstermeye çalıştı ama çok da inandırıcı olamadı. Çünkü o da benim kadar iyi biliyordu ki şirketimizin değeri tam bir çılgınlıktı. Yahoo gerçekten özel bir durumdu. Sadece kazançlarımızın hisse senedi fiyatına oranı hatalı değildi, kazançlarımızın yarısı da aslında gerçek dışıydı. Tabii ki bu, Enron benzeri bir durum değildi. Finans ekibi kazançları raporlarken oldukça titizdi. Kazançlarımızın yanıltıcı olmasının sebebi, Yahoo'nun aslında bir Ponzi şemasının merkezinde bulunmasıydı. Yatırımcılar Yahoo'nun kazançlarına bakıyor ve ""İşte, internet şirketlerinin de para kazanabileceğinin kanıtı."" diye düşünüyorlardı. Bu yüzden, bir sonraki Yahoo olacağına dair vaatlerde bulunan yeni startuplara yatırım yapıyorlardı. Ve bu startuplar parayı alır almaz ne yapıyorlardı? Kendi markalarını tanıtmak için Yahoo'da milyonlarca dolarlık reklam satın alıyorlardı. Sonuç olarak, bir çeyrekte bir startupa yapılan sermaye yatırımı, bir sonraki çeyrekte Yahoo'nun kazancı olarak görünüyor—ve bu başka bir startup yatırım döngüsünü teşvik ediyordu. Ponzi şemasında olduğu gibi, bu sistemin kazanç gibi görünen kısmı aslında en sonunda yapılan yatırımlardan başka bir şey değildi. Bunu bir Ponzi şeması olmaktan alıkoyan şey, bu durumun bilinçli bir şekilde yaratılmamış olmasıydı. En azından, benim düşüncem bu yönde. Girişim sermayesi dünyası oldukça içli dışlı bir yapıya sahip ve bu durumu yaratma yeteneğine sahip olmasalar bile, neler olduğunu anlama ve bu durumu lehine çevirme konumunda olan insanlar muhtemelen vardı. Bir yıl sonra, oyun bitti. Ocak 2000'de Yahoo'nun hisse senedi fiyatı çakılmaya başladı ve sonuçta değerinin %95'ini kaybetti. Fakat dikkat edin, piyasa değerinden tüm fazlalıklar çıkarıldığında bile Yahoo hala büyük bir değere sahipti. 2001 yılı Mart ve Nisan aylarında piyasaların dalgalanmasına rağmen Yahoo ekibi yalnızca altı yılda yaklaşık 8 milyar dolar değerinde bir şirket yaratmayı başarmıştı. Gerçek şu ki, ""Balon Dönemi"" olarak adlandırılan dönemde ""yeni ekonomi"" hakkında duyduğumuz tüm absürtlüklere rağmen, aslında bir çekirdek gerçeklik vardı. Çünkü gerçekten büyük bir balon oluşturmak için, merkezinde sağlam bir gerçeğin olması gerekiyor. Bu sayede hatta en akıllı insanlar bile içine çekilir. (Hatta Isaac Newton ve Jonathan Swift bile 1720'deki Güney Denizi Balonunda para kaybetmişlerdi.) Şimdi sarkaç tam ters tarafa sallanmış durumda. Kabarcık döneminde moda olan her şey, şimdi kendiliğinden demode sayılıyor. Ama bu bir hata, hatta 1999'da herkesin ne dediğine inanmaktan daha büyük bir hata. Uzun vadede, Kabarcık'ın doğru yaptığı şeyler, hatalarından daha önemli olacak. **1. Perakende VC** Balon döneminin aşırılıklarının ardından, bir şirketin kar etmeden halka arz edilmesi şüpheli bulunuyor. Ancak, aslında bu durumda doğru ya da yanlış diye bir şey yok. Bir şirketi erken evrede halka arz etmek, aslında perakende risk sermayesi anlamına geliyor: Son tur finansman için risk sermayesi firmalarına gitmek yerine, kamu piyasalarına başvuruyorsunuz. Balonun sonuna gelindiğinde, hiç kazanç elde etmeden halka açılan şirketler ""konsept hisseleri"" olarak alay konusu olmuştu. Sanki onlara yatırım yapmak başlı başına bir aptallıkmış gibi düşünülüyordu. Ancak konseptlere yatırım yapmak aptalca bir şey değil; risk sermayedarları bunu yapıyor ve en iyi olanları kesinlikle aptal değil. Henüz kar etmeyen bir şirketin hisse senetleri de _bir şeyler_ ediyor. Piyasaların 20. yüzyılın başlarında hisse senetlerinin değerini nasıl belirleyeceğini öğrenmesi gibi, bu tür şirketlerin değerini belirlemek biraz zaman alabilir.Piyasalar, zorlukları çözme konusunda gerçekten şaşırtıcı bir beceriye sahip. Eğer sonunda piyasanın risk sermayedarlarından daha iyi bir iş çıkardığını görürsem, şaşırmamak için kendimi zor tutarım! Her şirket için erken halka açılma doğru bir yol olmayabilir. Elbette bu, yönetimi dağıtabilir veya ilk çalışanları aniden zengin yapabilir. Ancak, piyasanın startupları nasıl değerlendireceğini öğrendiği gibi, startuplar da halka açılmanın zararlarını en aza indirmeyi öğrenecekler. **2. İnternet** İnternet gerçekten büyük bir olay. Hatta bu yüzden birçok zeki insan bile Dotcom Balonu'na kapıldı. İnternetin devasa bir etkisi olacağı aşikardı. Peki ama bu etki, Nasdaq şirketlerinin değerini sadece iki yıl içinde üç katına çıkaracak kadar mı büyüktü? Sonucunda hayır, öyle olmadı. Ama o zamanlar bunu kesin bir şekilde söylemek gerçekten zordu. Mississippi ve Güney Denizi Balonları durumunda da aynı şey oldu. Bunları harekete geçiren, organize kamu finansının bulunmasıydı (isminin aksine Güney Denizi Şirketi, aslında İngiltere Bankası ile rekabet halindeydi). Ve bu, uzun vadede gerçekten büyük bir olay oldu. Önemli bir trendi fark etmek, bu trendden nasıl kazanç sağlanacağını anlamaktan daha kolay oluyor genellikle. Yatırımcıların sürekli yaptığı hata, trendi oldukça kelime anlamıyla yorumlamaları. İnternet yeni ve büyük bir şey olduğu için, yatırımcılar bir şirketin ne kadar 'internetleştiğini', o şirketin ne kadar başarılı olacağının göstergesi olarak görüyorlardı. İşte Pets.com gibi gülünç örnekler bu yanılgının bir sonucu. Aslında büyük trendlerden kazanılan paranın çoğu dolaylı yoldan elde edilir. Demiryolu patlamasında en çok parayı kazananlar, demiryolu şirketleri değil, yan dallardaki şirketlerdi. Örneğin, demiryolu raylarını yapan Carnegie'nin çelik fabrikaları ya da petrolünü Doğu Kıyısı'na demiryoluyla taşıyıp oradan Avrupa'ya sevk eden Standard Oil gibi şirketler. İnternetin etkisinin çok büyük olacağını düşünüyorum ve hatta önümüzdeki dönemde daha büyük yenilikler göreceğimize inanıyorum. Ancak başarıya ulaşacak olanların çoğunluğu dolaylı yoldan internet şirketleri olacak; her Google için on tane JetBlue olacağını söyleyebilirim. **3. Seçenekler** İnternetin neden bu kadar büyük bir etkisi olacak diye düşünüyorsunuz? Genel kanı, yeni iletişim biçimlerinin her zaman büyük değişikliklere yol açmasıdır. Bu durumlar çok nadiren yaşanır (endüstri öncesi döneme bakarsanız sadece konuşma, yazma ve basım vardı), ama yaşandığında her zaman büyük bir fark yaratır. Öne sürülen özel bir argüman, ya da argümanlardan biri, internetin bize daha fazla seçenek sunduğu yönünde. ""Eski"" ekonomide, insanlara bilgi sunmanın yüksek maliyeti nedeniyle, seçim yapabileceğimiz seçenekler dar bir alana sıkışmıştı. Tüketicilere ulaşan küçük ve pahalı yol ise anlamlı bir şekilde ""kanal"" olarak adlandırılmıştı. Kanalı kontrol ederseniz, insanlara kendi şartlarınızda istediğinizi sunabilirdiniz. Ve bu ilkeye yalnızca büyük şirketler bağlı değildi. Sendikalar, geleneksel medya ve sanat ve edebiyat kurumları da kendi yo...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Bir Start-Up'ı Kurarken Karşılaşabileceğiniz Gerçekler ve Beklenmedik Durumlar (What Startups Are Really Like) 40:15
"Paul Graham'ın 2009’da yazdığı bu makale, startup kurmanın gerçekte nasıl bir deneyim olduğunu anlatıyor. Graham, başarılı startup kurucularının deneyimlerini aktarıyor ve bu süreçte karşılaştıkları en büyük sürprizleri paylaşıyor. Bu sürprizler arasında; eş kurucuların seçimindeki önem, startup'ın hayatı tamamen ele geçirmesi, duygusal iniş çıkışlar, başarının anahtarının ısrarcılık olduğu ve fikrinizi değiştirmenin değerli olduğu yer alıyor. Ayrıca, Graham, kurucuların genellikle bir işin modeline göre hareket ettiklerini ve startup'ın bir işten çok daha farklı olduğunu vurguluyor. Bu makale, her yeni girişimciye, bir startup kurmanın neye benzediğini anlamak için değerli bir rehber sunuyor. --- # Bir Start-Up'ı Kurarken Karşılaşabileceğiniz Gerçekler ve Beklenmedik Durumlar (What Startups Are Really Like) Ekim 2009 _(Bu makale, 2009 yılında düzenlenen Girişimcilik Okulu'nda yapılan bir konuşmadan türetilmiştir.)_ Startup Okulu'nda ne hakkında konuşacağımı düşünürken, aklıma bir fikir geldi: Neden finanse ettiğimiz startupların kurucularına danışmayayım ki? Sonuçta, onlar bu dünyayı en iyi bilenler. Hala üzerinde konuşmadığım ne konular var ki, diye düşündüm. Benim gibi, startuplar hakkında yazdıklarını test edebilen bir pozisyonda olan pek az kişi vardır. Diğer konular hakkında yazdığım yazıların da doğru olduğunu umuyorum, ancak onları test etme fırsatım yok. Ancak startuplar hakkındaki yazılarım, her 6 ayda bir yaklaşık 70 kişi tarafından deneniyor ve değerlendiriliyor. Bu yüzden tüm girişimcilere, bir startup kurarken neyin onları şaşırttığını sormak için bir e-posta attım. Bu aslında dolaylı yoldan, onlara neyi yanlış anlattığımı sormak gibiydi. Çünkü eğer her şeyi tam anlamıyla anlatmış olsaydım, hiçbir şey onları şaşırtmamış olacaktı. Gururla belirtmeliyim ki, şöyle bir yanıt aldım: > En çok beni şaşırtan şey, her şeyin aslında beklediğim gibi çıkması oldu! Kötü haber, karşılaştıkları sürprizleri listeler şeklinde 100'den fazla yanıt aldım. Yanıtlarda çok net bir şekilde belirli örüntüler gözlemlendi; ne kadar çok kişinin tam olarak aynı şeye şaşırdığı gerçekten çok ilginçti. İşte en fazla dikkat çekenler: **1. Ortak Kurucular Seçerken Dikkatli Olun** Bu, en çok kurucuların şaşırdığı meseleydi. İki tür tepki alındı: biri, kurucu ortağınızı ne kadar dikkatli seçmeniz gerektiği üzerineydi ve diğeri de, kurulan ilişkiyi sürdürmek için ne kadar çok çaba harcamanız gerektiği üzerineydi. İnsanların, ortaklarını seçerken aslında daha çok dikkate almaları gereken şey, yeteneklerinden çok, karakter ve bağlılıktı. Bu durum, başarısız olan startuplar için daha da geçerliydi. Öğrenilmesi gereken ders: İşi yarıda bırakacak ortaklar seçmeyin. İşte tipik bir yanıt: > Bir insanın gerçek yüzünü ancak onunla bir startup'ta çalıştığınızda görebilirsiniz. Karakterin bu kadar önemli olmasının nedeni, çoğu durumdan daha sert bir teste tabi tutulmasıdır. Bir girişimci doğrudan, kurucular arasındaki ilişkinin yetenekten daha önemli olduğunu söyledi: > Bir arkadaşımla bir girişim kurmayı, daha verimli bir yabancı ile çalışmaktan daha çok tercih ederim. Girişimler o kadar zor ve duygusal ki, arkadaşlığın sağladığı bağlar ve duygusal, sosyal destek, kaybolan ekstra verimliliği fazlasıyla karşılıyor. Bu dersi biz çok uzun zaman önce çıkardık. YC başvuru formuna bakarsanız, girişimcilerin yeteneklerinden çok, onların kararlılıkları ve birbirleriyle olan ilişkileri üzerine çok daha fazla soru bulunur. Başarılı startup kurucuları, ortak seçmekten çok, aralarındaki ilişkiyi ne kadar çok emekle sürdürdükleri üzerine daha fazla konuşuyorlar. > Beni şaşırtan bir şey, startup kurucularının ilişkisinin bir arkadaşlıktan evliliğe dönüşmesiydi. İş ortağımla olan ilişkim, sadece arkadaş olmaktan, sürekli bir arada olmaya, mali durumları endişeyle takip etmeye ve sorunları çözmeye evrildi. Ve startup bizim bebek gibiydi. Bir kez şöyle özetledim: ""Sanki evliyiz, ama tabii ki bu durumun cinsel bir boyutu yok."" Birçok kişi bu durumu ""evli"" olmak olarak ifade etti. Bu, iş arkadaşları arasında genellikle gördüğünüzden çok daha yoğun bir ilişki—kısmen stresin daha fazla olmasından, kısmen de başlangıçta kurucuların tüm şirketi oluşturmasından dolayı. Dolayısıyla bu ilişkinin kaliteli malzemelerle inşa edilmesi ve dikkatlice bakılması gerekir. Çünkü bu her şeyin temelini oluşturur. **2. Girişimler Hayatınızın Tamamını Kaplar** Tıpkı girişim ortakları arasındaki ilişkinin, genellikle iş arkadaşları arasında olduğundan daha yoğun olması gibi, girişimciler ve şirketleri arasındaki bağ da aynı derecede yoğun. Bir startup yönetmek, bir işte çalışmak ya da öğrenci olmak gibi değil, çünkü bu süreç asla bitmiyor. Bu durum, çoğu insanın tecrübesine o kadar yabancı ki, böyle bir durumla karşılaşana kadar gerçekten anlamıyorlar. > Başlangıçta, neredeyse her uyanık anımı ya startupımız üzerinde çalışarak ya da onu düşünerek geçireceğimi fark etmemiştim. Bu, girişimcilik dünyasının gerçekliği. Ve bu, her gün yeni bir macera ve öğrenme fırsatı sunuyor.Kendi şirketinizi kurmak, başkasının şirketi için çalışmaktan tamamen farklı bir dünya. Bu, birçok kişi için bir yaşam tarzı değişikliği anlamına geliyor. Özellikle de bir startup'ın içindeyseniz, zamanın nasıl yavaşladığını hissedebilirsiniz. > ""Beni en çok şaşırtan şey, zamanla olan ilişkimizin nasıl değiştiğiydi. Startup'ımızı kurarken, zamanın sanki yavaş yavaş aktığını ve bir ayın bile neredeyse bir ömür gibi hissettirdiğini hatırlıyorum."" En iyi ihtimalle, bu tempo sizi tamamen içine çekebilir. > ""Girişiminizle ne kadar çok iç içe olduğunuz, hatta onu gece gündüz düşündüğünüz gerçekten çok şaşırtıcı. Ama en ilginç olanı, hiçbir zaman bunun bir ""iş"" gibi hissetmemeniz."" Ancak, bu sözleri söyleyen kişinin bir girişimci olduğunu unutmayın. Birkaç yıl sonra aynı heyecan ve coşku olmayabilir. **3. Duygusal Bir Roller Coaster** Bir startup'ta, iniş çıkışlar beklediğinizden daha sert olabilir. Bir an her şey mükemmel gibi görünürken, birkaç saat sonra umutsuzluğa kapılabilirsiniz. > ""Duygusal iniş çıkışlar beni en çok şaşırtan şey oldu. Bir gün kendimizi Google'ın yerine geçecek bir şirket olarak hayal edip, adalar almayı düşünürken; ertesi gün, tam bir fiyasko olduğumuzu sevdiklerimize nasıl söyleyeceğimizi düşünüyorduk. Bu durum sürekli tekrarlanıyordu."" Elbette, düşüşler zor kısım. Birçok kurucu için bu, büyük bir sürpriz oldu: > ""Zor günlerde veya haftalarda herkesi motive etmek ne kadar zor olabilir, yani dibe vurmanın ne kadar derin olabileceğini anlatmak."" Bir süre sonra, sizi neşelendirecek önemli bir başarıya ulaşmazsanız, bu durum sizi yorabilir: > ""Girişimcilere verdiğim en temel öneri ""sadece pes etme"" ama bir şirketi pat diye büyük bir başarı gelmeden ayakta tutmak kolay değil; bu enerji aslında doğrudan kurucuların içinden geliyor."" Bir noktada, daha fazla dayanamazsınız. Eğer artık daha fazla çalışamayacak bir duruma geldiyseniz, bu dünyanın sonu anlamına gelmez. Birçok ünlü girişimci, yolculukları boyunca bazı düşüşler yaşamıştır. **4. Ama Eğlenceli de Olabilir** Ama işte iyi haber, başarılar da aynı şekilde çok yüksek. Birkaç girişimci, startup kurmanın ne kadar eğlenceli olduğuna şaşırdıklarını belirtti: > ""Sanırım bir startup kurmanın ne kadar eğlenceli olduğunu unuttunuz. Kendi şirketini kurmayan arkadaşlarıma kıyasla, işimden çok daha fazla tatmin oluyorum."" En çok sevdikleri şey özgürlük: > ""Önceden yaptığım sıradan işlere kıyasla, zorlayıcı ve yaratıcı, inandığım bir şey üzerinde çalışmanın ne kadar rahatlatıcı olduğuna gerçekten şaşırdım. Elbette daha iyi hissedeceğimi düşünüyordum; ama bu kadar büyük bir fark olacağını gerçekten tahmin edemezdim."" ...…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Başarılı Startup'ların İlk Görünümündeki 'Saçmalık' Üzerine (What Microsoft Is This Altair Basic Of?) 4:24
"Paul Graham'ın 2015'teki bu makalesi, başarılı startupların başlangıçta neden 'sönük' göründüğünü ve bu 'sönük' fikirlerin nasıl büyük başarıları yakaladığını anlamaya çalışıyor. Graham, bu 'sönük' fikirlerin çoğunlukla gelecekte bir boşluğu doldurduğunu ve kurucuların genellikle bu fikirlerin neden vaatkar olduğunu tam olarak ifade edemediğini belirtiyor. Graham, yeni bir startup fikriyle karşılaştığında, ""Bu, hangi Microsoft'un Altair Basic'i olabilir?"" sorusunu sorarak, her yeni fikrin potansiyel bir başarı hikayesi olabileceğini ifade ediyor. --- # Başarılı Startup'ların İlk Görünümündeki 'Saçmalık' Üzerine (What Microsoft Is This Altair Basic Of?) Şubat 2015 Eğer startup dünyasını anlamak istiyorsanız, en başarılı şirketlere bakıp neden ilk başta olduğu kadar saçma olmadıklarını anlamak, deneyebileceğiniz en değerli alıştırmalardan biri. Çünkü hepsi ilk başta saçma görünüyordu. Sadece küçük değil, saçma. Sadece büyük bir dağa tırmanmanın ilk adımı değil. Daha çok bir bataklığın içine atılan ilk adım gibi. Altair için bir Basic yorumlayıcı mı? Bu nasıl dev bir şirkete dönüşebilir ki? Yabancıların dairelerinde hava yataklarında uyuyan insanlar mı? Üniversite öğrencilerinin birbirlerini stalklamak için bir web sitesi mi? Bir TV'yi monitör olarak kullanan hobi için tasarlanmış minik bir tek kartlı bilgisayar mı? Zaten yaklaşık 10 tane varken ve hepsi de arama özelliğini küçümsemeye çalışırken yeni bir arama motoru mu? Bu fikirler sadece küçük görünmekle kalmıyor, yanlış görünüyorlardı. Bunlar sadece görmezden gelebileceğiniz değil, alay edebileceğiniz türden fikirlerdi. Çoğu zaman kurucuların kendileri bile fikirlerinin neden umut verici olduğunu bilmiyordu. İçgüdüsel olarak bu fikirlere çekiliyorlardı, çünkü gelecekte yaşıyorlardı ve bir şeylerin eksik olduğunu hissediyorlardı. Ama çirkin ördek yavrularının, nasıl büyük ve güzel kuğulara dönüşeceğini tam olarak ifade edemezlerdi. Çoğu kişinin, saçma görünen bir startup fikri hakkında ilk duyduğunda ilk tepkisi onunla dalga geçmektir. Hatta daha iyi bilmesi gereken bir sürü insan bile. Berbat görünen bir fikre sahip bir startupla karşılaştığımda, kendime ""Bu, hangi Microsoft'un Altair Basic'i?"" diye sorarım. Şimdi bu bir bulmaca ve çözümü bulma yükü bende. Bazen bir cevap düşünemem, özellikle fikir uydurma olduğunda. Ancak çoğu zaman bir cevabın olduğu şaşırtıcıdır. Çoğunlukla, kurucuların kendilerinin bile henüz göremediği bir cevap. İlginç bir şekilde, bazen birden çok cevap olabilir. Birkaç gün önce 3 ayrı Microsoft'a büyüyebilecek bir startupla konuştum. Büyüklükleri büyük olasılıkla birkaç kat farklı olurdu. Ancak bir Microsoft'un ne kadar büyük olabileceğini asla tahmin edemezsiniz, bu yüzden bu tür durumlarda kuruculara, kendilerine en hemen heyecan veren yolu izlemelerini öneririm. İçgüdüleri onları bu noktaya kadar getirdi. Neden şimdi durasınlar ki?"""" --- İlişkili Konseptler: startupları anlama, başarılı startup fikirleri, startup potansiyeli, Altair Basic ve Microsoft, startup fikirlerini değerlendirme, startup büyümesi, startup içgüdüleri, startupların geleceği, startup kurucularının vizyonu"…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2001'de yazıp 2002'de revize ettiği bu makale, Lisp programlama dilinin diğer dillerden farklılaşan dokuz özgün özelliğini anlatıyor. Bu özellikler; koşullu ifadeler, fonksiyon tipi, özyineleme, yeni bir değişken kavramı, çöp toplama, ifadelerden oluşan programlar, sembol tipi, kod için bir gösterim ve dilin tamamen kullanılabilir olması. Bu özelliklerin çoğu bugün yaygın olarak kullanılan dillerde de bulunuyor. Graham, Lisp'in 1950'lerin sonunda tasarlandığında, bu özelliklerin çoğunun olağan programlama uygulamalarından çok uzak olduğunu belirtiyor. --- # Lisp Programlama Dilini Diğerlerinden Farklı Kılan Unsurlar (What Made Lisp Different) Aralık 2001 (Gözden geçirme: Mayıs 2002) _(Bu yazıyı, LL1 e-posta listesinden gelen birkaç soruyu yanıtlamak için kaleme aldım. Şimdi ise ""Zeki Çocukların İntikamı"" başlıklı yazımda yer alıyor.)_ 1950'lerin sonunda McCarthy, Lisp'i icat ettiğinde, bu dil, o dönemin önemli dillerinden Fortran gibi mevcut dillerden çok daha farklı ve yenilikçi bir yaklaşımdı. Lisp, tamı tamına dokuz yeni fikri bünyesinde barındırıyordu: *** **1. Koşullu İfadeler.** Koşullu ifade, bir ""eğer-öyleyse-aksi takdirde"" mantığına dayanır. Şimdi bunu hepimiz gayet iyi biliyoruz ve standart bir özellik olarak görüyoruz. Ancak aslında McCarthy'nin Lisp'i geliştirirken icat ettiği bir şey. (O dönemde Fortran'da sadece donanımdaki dal komutuna dayanan bir koşullu atlama işlemi vardı.) McCarthy, Algol komitesinde yer aldı ve bu koşullu ifadeleri Algol diline ekledi. Bu sayede bu kavram diğer birçok dile de yayıldı. **2. Fonksiyon Türü.** Lisp'te, fonksiyonlar birinci sınıf vatandaştır - onlar da tam sayılar, metinler vb. gibi birer veri türüdür. Bunlar somut bir biçimde ifade edilebilir, değişkenlerde saklanabilir, argüman olarak geçebilir ve daha pek çok şey. **3. Özyineleme (Recursion).** Özyineleme, Lisp'ten önce de matematiksel bir kavramdı elbette, ancak onu destekleyen ilk programlama dili Lisp oldu. (Bunun, fonksiyonları birinci sınıf nesneler olarak kabul etmekle zaten var olduğunu da söyleyebiliriz.) **4. Değişkenlerin Yeni Bir Konsepti.** Lisp dilinde, tüm değişkenler efektif olarak işaretçi görevi görür. Değerler tipleri belirler, değişkenler değil. Bir değişkeni atamak ya da bağlamak, onun işaret ettiği değeri değil, işaretçiyi kopyalamak demektir. **5. Çöp Toplama.** **6. İfadelerden Oluşan Programlar.** Lisp programları, her biri bir değer döndüren ifadelerin ağaçlarıdır. (Bazı Lisp çeşitlerinde, ifadeler birden çok değer verebilir.) Bu, Fortran ve çoğu sonraki dil ile karşılaştırıldığında farklılık gösterir çünkü bu diller ifadeler ve ifadeleri birbirinden ayırır. Fortran dilinde bu ayrımın olması doğaldı çünkü (giriş formatının delikli kartlar olduğu bir dilde şaşırtıcı olmayan bir şekilde) dil, satır bazlıydı. İfadeleri iç içe geçiremezsiniz. Dolayısıyla, matematik işlemlerinin çalışabilmesi için ifadelere ihtiyacınız varken, başka hiçbir şeyin bir değer döndürmesi gereksizdi çünkü onu bekleyen bir şey olamazdı. Bu kısıtlama, blok yapılandırılmış dillerin gelmesiyle ortadan kalktı, ancak o zaman çok geçti. İfadeler ve cümleler arasındaki farklılık çoktan yerleşmişti. Bu ayrım, Fortran'dan Algol'e ve sonrasında da onların tüm alt dillerine yayıldı. Bir dil tamamen ifadelerden oluşuyorsa, bu ifadeleri istediğiniz gibi bir araya getirebilirsiniz. İşte bir örnek (Arc dilinin sözdizimi kullanılarak): (foo durumu için x'i 1 yap, değilse x'i 2 yap) veya (= x (if foo 1 2)) **7. Sembol Türü.** Semboller, bir işaretçiyi karşılaştırarak eşitliği kontrol edebilme özelliğiyle, karakter dizilerinden ayrılır. **8. Sembol Ağaçları Kullanılarak Kodlama** için bir notasyon. **9. Dil Her Zaman Elinizin Altında.** Okuma, derleme ve çalışma zamanı arasında gerçek bir fark yoktur. Okurken kodu derleyebilir veya çalıştırabilirsiniz, kodu derlemeye devam ederken okuyabilir veya çalıştırabilirsiniz ve aynı şekilde, kod çalışırken de okuyabilir veya derleyebilirsiniz. Okuma zamanında kod çalıştırmak, kullanıcıların Lisp'in dili üzerinde değişiklik yapabilmelerini sağlar; derleme zamanında kod çalıştırmak, makroların temelini oluşturur; çalışma zamanında derleme, Lisp'in Emacs gibi programlarda genişletme dili olarak kullanılmasını mümkün kılar; ve çalışma zamanında okuma, programların s-ifadeleri (semboller) kullanarak iletişim kurabilmelerini sağlar - bu fikir son zamanlarda XML olarak yeniden popüler oldu. *** Lisp ilk kez ortaya çıktığında, bu tür düşünceler, 1950'lerin sonlarında mevcut olan donanıma dayanan o zamanki programlama alışkanlıklarından oldukça uzaktaydı. Zamanla, popüler diller arasında bir evrim gözlenmiştir ve bu evrimin sonucunda varsayılan dil, Lisp'e dönüşmüştür. 1'den 5'e kadar olan özellikler artık yaygın hale gelmiştir. 6 numaralı özellik ana akımda belirmeye başlamıştır. Python, 7'ye benzer bir özelliğe sahip, ancak bunun için belirli bir dil bilgisi yok gibi görünüyor. 8 numaralı özellik, Lisp makrolarının oluşturulmasını sağlayan (9 ile birlikte) özellik, şimdilik yalnızca Lisp'e özgüdür. Bunun nedeni belki de (a) bu özelliğin parantez ya da benzer bir şey gerektirmesi ve (b) bu son güç artışını eklediğinizde, artık yeni bir dil icat ettiğinizi iddia edemezsiniz, sadece yeni bir Lisp lehçesi tasarladığınızı söyleyebilirsiniz. ;-) Lisp, bugünkü programcılar için yararlı olabilir, ancak onu diğer dillerin kabul ettiği rastgele çözümlerden farklılaştığı şekilde tanımlamak garip. Büyük olasılıkla McCarthy'nin de Lisp'i bu şekilde düşünmediğini sanıyorum. Lisp, Fortran'daki hataları gidermek için tasarlanmamıştı; daha çok bir hesaplama aksiyomu oluşturma girişiminin yan ürünü olarak ortaya çıkmıştı."" --- İlişkili Konseptler: Lisp programlama dili, Lisp'in tarihi, Lisp'in özellikleri, Lisp vs Fortran, Lisp ve özyineleme, Lisp fonksiyon tipi, Lisp ve çöp toplama, Lisp ifadeleri, Lisp sembol tipi, Lisp kod notasyonu, Lisp dilinin kullanılabilirliği, programlama dillerinin evrimi, Lisp makroları, Lisp ve Python, Lisp ve XML, John McCarthy ve Lisp, hesaplamayı aksiyomatize etme."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
"Paul Graham'ın 2002’de yazdığı bu makale, programlama dillerinin her birinin hangi sorunu çözdüğünü merak edenler için bir rehber niteliğinde. Farklı programlama dillerinin hangi ihtiyaçları gidermek veya hangi sorunları çözmek üzere oluşturulduğunu anlatan Graham, bu dillerin birbirlerine karşı avantajlarını ve eksikliklerini de gözler önüne seriyor. Bu yazı, programlama dilleri arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak isteyenler için oldukça aydınlatıcı. --- # Programlama Dillerinin Çözdüğü Sorunlar Üzerine Bir İnceleme (What Languages Fix) Şubat 2002 Kevin Kelleher, programlama dillerini karşılaştırmanın çok ilginç bir yolunu bulmuş: Her birini 'hangi problemi çözdüğü' üzerinden tanımlamak. Aslında şaşırtıcı olan, kaç tane programlama dilinin bu şekilde ve ne kadar iyi bir şekilde tanımlanabildiği. Hadi gelin bir bakalım: **Algol**: Montaj dili çok alt seviyede, anlamak zor. **Pascal**: Algol'deki veri tipleri yeterli değil, daha fazlasına ihtiyaç var. **Modula**: Pascal, sistem yazılımları için biraz zayıf kalıyor. **Simula**: Algol, simülasyonlarda pek başarılı sayılmaz. **Smalltalk**: Simula'da her şey bir obje değil. **Fortran**: Montaj dili çok alt seviyede, anlamak zor. **Cobol**: Fortran biraz korkutucu. **PL/1**: Fortran'da yeterince veri tipi yok. **Ada**: Var olan tüm diller bir yerlerde hata yapıyor. **Basic**: Fortran biraz korkutucu. **APL**: Fortran, diziler üzerinde çok iyi çalışmıyor. **J**: APL'nin kendine has bir karakter seti var. **C**: Montaj dili çok alt seviyede, anlamak zor. **C++**: C de biraz alt seviyede. **Java**: C++ biraz karışık. Ve Microsoft bizi ezip geçecek. **C**: Java, Sun tarafından kontrol ediliyor. **Lisp**: Turing Makineleri, hesaplamaları açıklamak için garip bir yol. **Scheme**: MacLisp biraz karışık. **T**: Scheme'de hiç kütüphane yok. **Common Lisp**: Lisp lehçeleri çok fazla. **Dylan**: Scheme'de hiç kütüphane yok ve Lisp'in söz dizimi biraz korkutucu. **Perl**: Shell scriptleri/awk/sed, programlama dillerine benzemiyor. **Python**: Perl biraz karışık. **Ruby**: Perl biraz karışık ve Lisp'in söz dizimi biraz korkutucu. **Prolog**: Programlamanın mantığa yetişmesi zor."""" --- İlişkili Konseptler: programlama dillerinin karşılaştırılması, programlama dilleri tarafından çözülen problemler, programlama dillerinin evrimi, Algol, Pascal, Modula, Simula, Smalltalk, Fortran, Cobol, PL/1, Ada, Basic, APL, J, C, C++, Java, Lisp, Scheme, T, Common Lisp, Dylan, Perl, Python, Ruby, Prolog, programlama dilinin düzeltmeleri."…
Y
Yiğit Konur'un Okuma Listesi
1 Silikon Vadisi'nde Bir Mimardan Gözlemler: Start-Up Dünyasına Dair Sürprizler (What Kate Saw in Silicon Walley) 7:38
"Paul Graham'ın 2009’da yazdığı bu makale, Y Combinator'ın (YC) ofisini tasarlayan mimar Kate Courteau'nun gözlemlerini aktarıyor. Graham, Kate'in startup dünyasında onu en çok şaşırtan şeyleri listelediği bu makalede, başarısızlık oranının yüksekliği, startup fikirlerinin sürekli değişmesi, bir startup'ı başlatmak için gereken düşük maliyet, girişimcilerin 'scrappy' (kendine güvenen ve mücadeleci) niteliği, Silikon Vadisi'nin teknoloji yoğunluğu, YC konuşmacılarının tutarlı tavsiyeleri, başarılı girişimcilerin ne kadar rahat olduğu, danışmanlık ihtiyacının önemi ve startupların ne kadar yalnız bir görev olduğunu vurguluyor. Bu gözlemler, geleneksel iş dünyasının aksine, startup kültürünün ne kadar farklı ve yenilikçi olduğunu gösteriyor. --- # Silikon Vadisi'nde Bir Mimardan Gözlemler: Start-Up Dünyasına Dair Sürprizler (What Kate Saw in Silicon Walley) Ağustos 2009 Kate Courteau, Y Combinator'ın ofisini tasarlayan mimardır. Son zamanlarda, mimari projelerle meşgul olmadığı zamanlarda bize YC'yi yönetmekte yardımcı olması için onu ikna etmeyi başardık. YC hakkında başlangıçtan beri çok şey duymuş olsa da, son 9 ay tam bir yoğunlaşma oldu. Uzun zamandır startup dünyasının içinde olduğum için bana normal geliyor, bu yüzden ona neyin en çok şaşırttığını duymak istedim. İşte onun listesi: **1. Ne kadar çok startup'ın başarısız olduğu.** Kate, startup'ların çok riskli olduğunu teoride biliyordu, ancak başarısız olma tehdidinin ne kadar sürekli olduğunu görünce şaşırdı - sadece küçük balıklar için değil, YC yemeklerinde konuşmacı olarak gelen ünlü startup'ların kurucuları için bile. **2. Startup'ların fikirlerinin ne kadar çok değiştiği.** Her zamanki gibi, Demo Day'e kadar startup'ların yarısı, başladıkları şeyden önemli ölçüde farklı bir şey yapıyordu. Biz bunu teşvik ediyoruz. Startup kurmak, nereye götürürse götürsün gerçeği takip etmek zorunda olduğunuz bir bilim gibi. Dünyanın geri kalanında, insanlar ne yapmak istediklerinden emin olana kadar bir şeye başlamazlar ve bir kere başladıktan sonra hatta yanlış olsa bile başlangıçtaki yol üzerinde devam ederler. **3. Bir startup'ı başlatmak için ne kadar az paranın gerekebileceği.** Kate'in dünyasında, her şey hala fiziksel ve pahalı. Bir startup'ı başlatma maliyetiyle neredeyse bir banyo yenileyemezsiniz. **4. Girişimcilerin ne kadar çevik olduğu.** Onun kullandığı kelime tam olarak bu. Ben de onunla aynı fikirdeyim ama onun bu konuyu gündeme getirene kadar dünyanın geri kalanında bu niteliğin ne kadar az takdir edildiğini fark etmemiştim. Çoğu organizasyonda birine 'çevik' demek bir övgü olmazdı. Tam olarak ne anlama geliyor? Temelde kavgacının küçültülmüş hali. Bir kişi, aynı anda hem tehditkar hem de itibarsız olmayı başarabilir. Bu, her türlü işte tam olarak olmak istediğiniz şey gibi görünüyor. Eğer tehditkar değilseniz, muhtemelen yeni bir şey yapmıyorsunuzdur ve itibar sadece bir tür plaket. **5. Silikon Vadisi'nin ne kadar teknoloji yoğun olduğu.** Burada herkesin sektörde olduğu gibi görünüyor. Bu tamamen doğru olmasa bile, Silikon Vadisi'nin diğer yerlerden niteliksel bir farkı var. Sesinizi daha düşük tutarsınız, çünkü yan masadaki kişinin hakkında konuştuğunuz kişilerden bazılarını tanıma ihtimali yüksektir. Boston'da asla böyle bir hissiyatım olmadı. İyi haber şu ki, yan masadaki kişinin size bir şekilde yardımcı olabileceği ihtimali de yüksek. **6. YC'deki konuşmacıların tavsiyelerinin ne kadar tutarlı olduğu.** Aslında, ben de bunu fark ettim. Her zaman konuşmacıların, startup'lara söylediğimiz şeyleri çelişerek bizi utandırma ihtimalinden korkarım, ama bu beklenmedik şekilde nadiren olur. Ona konuşmacıların her zaman ne söylediklerini sorduğumda, başarıya ulaşmanın yolunun hızlı bir şekilde bir şey başlatmak, kullanıcılara kulak vermek ve ardından tekrar etmek olduğunu; startup'ların direnç gerektirdiği çünkü duygusal bir hız treni olduğunu; ve çoğu VC'nin koyun olduğunu belirtti. Başarılı bir şekilde hızlı bir şekilde başlatma ve tekrarlama konusunda konuşmacıların ne kadar tutarlı bir şekilde savunduğuna ben de şaşırdım. 10 yıl önce bu, karşıt bir tavsiyeydi ancak artık bu, kesinlikle kurulmuş bir uygulamadır. **7. Başarılı startup kurucularının ne kadar rahat olduğu.** Silikon Vadisi'ndeki ünlü kurucuların çoğu, sokakta göz ardı edeceğiniz insanlardır. Sadece giyinmiyorlar. Ayrıca herhangi bir güç aurası da yaymıyorlar. ""Kimseyi etkilemeye çalışmıyorlar."" Kate, başarılı kurucuları tanıyamayacağını söylerken, VC'leri hem nasıl giyindiklerine hem de nasıl davrandıklarına bakarak tanıyabileceğini belirtti. **8. Kurucuların tavsiye istemek için insanlara ihtiyaç duyması ne kadar önemli.** (Bunu telkin etmedim, söz veriyorum.) Tavsiyesiz ""biraz kaybolmuş olurlardı."" Neyse ki, onlara yardımcı olacak birçok insan var. YC'de diğer YC fonlu startup'lara yardım etme geleneği güçlüdür. Ama biz bu fikiri icat etmedik: bu sadece mevcut Valley kültürünün biraz daha yoğun bir formu. **9. Startup'ların ne kadar yalnız bir görev olduğu.** Mimarlar sürekli olarak yüz yüze başkalarıyla etkileşim halindeyken, en azından teknoloji startup'ı yapmak genellikle uzun süreli, kesintisiz çalışma süreleri gerektirir. ""Bunu bir kutuda bile yapabilirdiniz."" Bu listeyi tersine çevirerek, ""normal"" dünyanın bir portresini çıkarabiliriz. Önceden karar verilen hedeflere doğru yavaş ama uyumlu bir şekilde çalışırken birbirleriyle çok konuşan insanlarla dolu, muhafazakar, pahalı projeler üzerinde çalışan ve hiyerarşideki konumlarını yansıtmak için dikkatlice davranan insanlarla dolu. Bu aynı zamanda geçmişin de oldukça doğru bir tanımıdır. Bu nedenle, startup kültürü sadece herhangi bir alt kültürün beklediğiniz şekilde farklı olmayabilir, aynı zamanda öncü bir göstergedir. --- İlişkili Konseptler: Kate Courteau'nun startuplar üzerine gözlemleri, startup başarısızlık oranı, startup fikir evrimi, bir startup başlatmanın maliyeti, çöpçatan kurucular, Silikon Vadisi'nde teknoloji doygunluğu, startup kurucularına tavsiyeler, startup kültüründe yalnızlık, Y Combinator kültürü, Silikon Vadisi startup kültürü, startup başarı faktörleri, startup kurucularının özellikleri."…
ขอต้อนรับสู่ Player FM!
Player FM กำลังหาเว็บ
Daily Deals
Daily Deals
Player FM - แอป Podcast
ออฟไลน์ด้วยแอป Player FM !
ออฟไลน์ด้วยแอป Player FM !
))
