Opinie | Niet verliezen is winnen

Bernard Hammelburg | BNR

Bij alle voorspellingen over de Oekraïense oorlog ontbrak er één: niemand, inclusief Poetin, had kunnen vermoeden dat er na een maand nog geen winnaar was. Hoe hard Poetin ook probeert de tegenstander te verpulveren, het Oekraïense verzet is niet gebroken. Zo langzamerhand wordt een oude wijsheid bewaarheid: als de sterkste niet wint, heeft hij verloren. En als de underdog niet verliest, heeft hij gewonnen.

Hoe lang deze oorlog gaat duren valt niet te voorspellen. Maar dat Poetin er niet in slaagt Zelenski te verslaan, wordt waarschijnlijker. Volgens de Israëlische premier Bennett, die probeert te bemiddelen, heeft Poetin de eis dat Zelenski het veld ruimt, inmiddels laten varen. Daarmee fladdert het frame over de neonazistische kliek die Oekraïne regeert, als een lekke ballon het raam uit.

Het zou naïef zijn te veronderstellen dat Poetin zich bij zijn verlies neerlegt. New York Times commentator Thomas Friedman veronderstelt dat de vlucht van miljoenen burgers naar Europa – het grootste aantal sinds de Tweede Wereldoorlog – een door Poetin bedacht wapen is, want miljoenen Oekraïners zullen de EU-landen ontwrichten. Denkt Poetin. Of hoopt hij.

Daarmee is zijn arsenaal niet uitgeput. Hij overweegt ook de diplomatieke betrekkingen met Amerika te verbreken, als wraak op Joe Biden, die hem een oorlogsmisdadiger heeft genoemd. Dat was misschien niet zo tactisch van Biden, maar het is niet ondenkbaar dat Poetin het aangrijpt als opmaat om ook de betrekkingen met andere landen te verbreken, bijvoorbeeld in Europa.

Op het slagveld blijft Oekraïne nog steeds overeind. Maar buiten het slagveld staat de westerse wereld voor keuzes die tot nu toe zijn vermeden. Wordt het tijd om de rollen om te draaien? Moet de EU, ondanks tegenwerpingen van bijvoorbeeld Mark Rutte, het aandurven om de olie- en gastoevoer te stoppen? Of, à la Poetin, dreigen de betrekkingen met Rusland te verbreken? Isolement, in plaats van overleg?

Gaat allemaal niet gebeuren, omdat we hebben uitgerekend dat we ons dat niet kunnen veroorloven. Of omdat we – eigenwijs, of goedgelovig – op diplomatie blijven vertrouwen. Hoe het ook zij, Oekraïne zal de conclusie trekken dat het er met alleen westerse schouderkloppen en schouderraketten niet komt. Dat het er dus alleen voorstaat, en zich opmerkelijk goed redt. Als het niet verliest, heeft het gewonnen – op eigen kracht.

See omnystudio.com/listener for privacy information.